Τα abstract reasoning matrix tests είναι ψυχομετρικά τεστ που αξιολογούν την ικανότητα αναγνώρισης μοτίβων, λογικής σκέψης και αναλυτικής επίλυσης προβλημάτων χωρίς λεκτικό ή αριθμητικό περιεχόμενο. Μάθε πως λειτουργούν για να τα κατακτήσεις!
Σε αυτού του τύπου επαγωγικού συλλογισμού (figure matrix), σας δίνεται ένας πίνακας σχημάτων με ένα σχήμα να λείπει και καλείστε να προσδιορίσετε το σχήμα που λείπει με βάση το μοτίβο και τη σχέση μεταξύ των άλλων σχημάτων του πίνακα.
Θα μπορούσε να είναι αλλαγή στο χρώμα, τις γραμμές, τη δομή, την προσθήκη ή την αφαίρεση οποιουδήποτε στοιχείου στο σχήμα, την περιστροφή, την αλλαγή της θέσης κ.λπ. Πρέπει να παρατηρήσετε πολύ προσεχτικά όλα τα σχήματα για να συμπεράνετε το σχήμα που λείπει.
Τι είναι τα figure matrix tests;
- Ένα πλέγμα (πίνακας) 3Χ3 ή 2Χ2
- Κάθε εικόνα (κελί) περιέχει ένα σχήμα ή μια σύνθεση σχημάτων
- Μία από τις εικόνες λείπει και πρέπει την βρούμε βάσει λογικής/μοτίβου
Τι είδους μοτίβα να αναζητάμε;
Οι συχνότεροι τύποι λογικής που χρησιμοποιούνται είναι:
- Σχήματα (π.χ. αλλαγή από τετράγωνο σε κύκλο)
- Χρώμα/συμπλήρωση (π.χ. από λευκό σε μαύρο ή σκιασμένο)
- Προσανατολισμός (π.χ. περιστροφή 90 μοίρες, 180 μοίρες)
- Αριθμός στοιχείων (αύξηση ή μείωση σχημάτων)
- Θέση/μετατόπιση (π.χ. μετακίνηση του σχήματος προς τα δεξιά/κάτω)
- Συνδυασμός (δύο εικόνες ενώνονται για να δημιουργήσουν μια τρίτη)
Κατεύθυνση ανάλυσης:
Μπορείτε να αναλύσετε είτε οριζόντια (γραμμές) είτε κατακόρυφα (στήλες) είτε διαγώνια (σπάνιο αλλά συμβαίνει).
Τύποι συλλογισμών:
- Progression: κάτι προστίθεται/αφαιρείται σε κάθε βήμα
- Rotation: τα στοιχεία περιστρέφονται σταδιακά
- Mirroring: καθρέφτης αριστερά – δεξιά ή πάνω – κάτω
- Logical operation: λογικές πράξεις (π.χ. σχήμα 1 + σχήμα = σχήμα 3)
Παγίδες που πρέπει να ξέρουμε:
- Πάρα πολλή λεπτομέρεια: Κάποιες φορές βλέπουμε πολλά στοιχεία και μπερδευόμαστε. Ξεκίνα απλά – παρατήρησε βασικά σχήματα.
- Πρόωρη υπόθεση: Μην υποθέτεις το μοτίβο από την πρώτη γραμμή, επιβεβαίωσή τη ότι ισχύει σε όλες τις γραμμές/στήλες.
- Παραπλανητικά μοτίβα: Μερικές φορές υπάρχει ψεύτικο μοτίβο σε μια γραμμή /στήλη για να σας μπερδέψει. Δείτε όλες τις σειρές.
- Άγνοια συμμετρίας: Πολλές λύσεις βασίζονται σε αντικατοπτρισμό ή στροφή.
Τεχνικές επίλυσης:
1η Τεχνική: Πάρε δύο εικόνες της ίδιας γραμμής και δες τι αλλάζει και πρόβλεψε την τρίτη.
2η Τεχνική: Αν από την 1η και στην 2η εικόνα αλλάζει κάτι (π.χ. χρώμα), συνέχισε τη μεταβολή.
3η Τεχνική: Μέτρησε αριθμούς σχημάτων ανά εικόνα – αυξάνονται, μειώνονται, παραμένουν.
4η Τεχνική: Έλεγξε αν τα σχήματα γυρίζουν ή αντανακλώνται.
Εξάσκηση:
Στην αρχή προσπαθήστε να τα λύνετε δίχως χρονικό περιορισμό, και κατόπιν, δοκιμάστε με χρονόμετρο για ταχύτητα.
Το ΑΣΕΠ εχθές 29/05/2025 έδωσε παραδείγματα δοκιμασίας επαγωγικού συλλογισμού και εργασιακής αποτελεσματικότητας και ειδικότερα έδωσε και έναν δεύτερο τύπο επαγωγικού συλλογισμού ως εξής:
Παράδειγμα 2 ΑΣΕΠ (είδος Matrix)
Σωστή απάντηση: Α
Επεξήγηση: Όπως και στον άλλο τύπο επαγωγικού συλλογισμού όπου ψάχνουμε να βρούμε κανόνες/μοτίβα το ίδιο κάνουμε κι εδώ, ψάχνουμε να βρούμε τις σχέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στα σχήματα που βρίσκονται μέσα σε κάθε εικόνα. Στο παραπάνω πίνακα σχημάτων παρατηρούμε ότι σε κάθε εικόνα περιλαμβάνονται λευκά και μαύρα τετράγωνα, λευκοί και μαύροι κύκλοι καθώς και γραμμές που ενώνουν τα σχήματα. Ψάχνουμε κι εδώ ένα μοτίβο ή κανόνα. Σύμφωνα με το ΑΣΕΠ το μοτίβο εδώ είναι ότι οι οριζόντιες γραμμές ισούται σε κάθε εικόνα με τα μαύρα τετράγωνα. Οπότε, η Α απάντηση μας κάνει επειδή περιέχει δύο οριζόντιες γραμμές και δύο μαύρα τετράγωνα. Η Β απάντηση εξαλείφεται καθώς δεν έχει καμία οριζόντια γραμμή ενώ έχει τρία μαύρα τετράγωνα. Η Γ απάντηση εξαλείφεται καθώς περιέχει μία οριζόντια γραμμή και δύο μαύρα τετράγωνα. Η Δ απάντηση εξαλείφεται καθώς περιέχει δύο οριζόντιες γραμμές αλλά κανένα μαύρο τετράγωνο. Η Ε απάντηση εξαλείφεται καθώς περιέχει ένα μαύρο τετράγωνο αλλά καμία οριζόντια γραμμή. Τέλος, εδώ παρατηρούμε ότι όλα τα σχήματα σε κάθε εικόνα αποτελούν ένα μοτίβο που πρέπει να βρούμε.
Σε καθεμιά από τις ακόλουθες ερωτήσεις, να βρείτε ποια από τις απαντήσεις a, b, c και d συμπληρώνει τον πίνακα σχημάτων:
Ερώτηση 1η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε ότι σε κάθε γραμμή (καθώς και σε κάθε στήλη), το τρίτο σχήμα είναι ένας συνδυασμός όλων των στοιχείων του πρώτου και του δεύτερου σχήματος. Από όλες τις επιλογές που έχουμε μόνο η d ταιριάζει με το μοτίβο.
Ερώτηση 2η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε ότι υπάρχουν τρεις τύποι σκιάσεων στα τρίγωνα (διαγράμμιση, μαύρο και λευκό), τρεις τύποι ποδιών (ένα, δύο ή τρία πόδια), τρεις θέσεις κύκλων (δεξιά, αριστερά και στη μέση), καθένας από τους οποίους χρησιμοποιείται μόνο σε μία σειρά. Επίσης, σε κάθε σειρά έχουμε δύο μαύρους κύκλους και έναν λευκό. Στο σχήμα που ψάχνουμε με το ερωτηματικό, ψάχνουμε ένα που θα περιέχει μαύρο τρίγωνο, οπότε αμέσως εξαλείφονται οι απαντήσεις b και d. Ο κύκλος στην τρίτη σειρά είναι δεξιά και στη μέση οπότε ψάχνουμε να το βρούμε και αριστερά. Έχουμε μείνει ακόμα στις δύο επιλογές. Σύμφωνα με τον κανόνα ότι ο κύκλος είναι σε κάθε οριζόντια σειρά σχημάτων δύο μαύροι και ένας λευκός, τότε ψάχνουμε μαύρο κύκλο και η επιλογή a εξαλείφεται. Σωστή απάντηση που ταιριάζει με το μοτίβο είναι η c.
Ερώτηση 3η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε ότι σε κάθε οριζόντια σειρά, τα στοιχεία αντιστρέφονται πλευρικά σε κάθε βήμα. Επίσης, ο αριθμός των στοιχείων ή οι ποσότητες αυξάνονται είτε μειώνονται από αριστερά προς τα δεξιά διαδοχικά. Έτσι, βλέπουμε στην πρώτη σειρά ένα πουλί το οποίο τρώει ένα σπόρο στην πρώτη εικόνα, δύο σπόρους στην δεύτερη εικόνα και τρεις σπόρους στην τρίτη εικόνα. Στην δεύτερη σειρά παρατηρούμε ότι είναι πέντε τα φύλλα στην πρώτη εικόνα μετά τέσσερα και τέλος τρία. Στην τρίτη σειρά έχουμε τρεις κούπες, η μία είναι άδεια, μία είναι γεμάτη οπότε θα πρέπει να βρούμε μία κούπα μισογεμάτη. Οπότε επιλέγουμε την b καθώς οι a και d κούπες είναι γεμάτες και η κούπα c είναι άδεια.
Ερώτηση 4η
Επεξήγηση: Εδώ το μοτίβο το αντιλαμβανόμαστε εύκολα καθώς μας έτυχε πάλι παραπάνω. Συγκεκριμένα, σε κάθε σειρά το τρίτο σχήμα είναι συνδυασμός του πρώτου και του δεύτερου σχήματος. Οπότε σύμφωνα με την τρίτη σειρά το σχήμα που ψάχνουμε δεν μπορεί να είναι άλλο από το d.
Ερώτηση 5η
Επεξήγηση: Κάθε γραμμή (καθώς και κάθε στήλη) περιέχει ένα σχήμα που αποτελείται από έναν κύκλο και δύο τμήματα γραμμής, ένα σχήμα που αποτελείται από έναν κύκλο και τρία τμήματα γραμμής και ένα σχήμα που αποτελείται από έναν κύκλο και τέσσερα τμήματα γραμμής. Οπότε, εξαλείφονται όλες οι απαντήσεις b, c και d και μας μένει η a η οποία περιέχει έναν κύκλο και τρία τμήματα γραμμής.
Ερώτηση 6η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε σε κάθε σειρά, το δεύτερο σχήμα προκύπτει από το πρώτο σχήμα με την προσθήκη δύο αμοιβαία κάθετων γραμμών (ένα Χ) στο κέντρο και το τρίτο σχήμα προκύπτει από το πρώτο σχήμα με την προσθήκη τεσσάρων κύκλων εκτός του κύριου σχήματος. Οπότε, οι απαντήσεις a και d εξαλείφονται. Από τις απαντήσεις b και c μόνο η επιλογή b έχει τους κύκλους απέξω.
Ερώτηση 7η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε ότι σε κάθε σειρά, το δεύτερο σχήμα προκύπτει από το πρώτο σχήμα αυξάνοντας τον αριθμό των μικρότερων στοιχείων κατά ένα και το τρίτο σχήμα προκύπτει από το δεύτερο σχήμα αυξάνοντας τον αριθμό των μικρότερων στοιχείων κατά ένα. Επομένως, το σχήμα που ψάχνουμε θα περιέχει ένα μεγάλο τετράγωνο και τρία μικρότερα, δηλαδή η επιλογή a.
Ερώτηση 8η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε ότι σε κάθε σειρά, το κεντρικό τμήμα του πρώτου σχήματος περιστρέφεται είτε κατά 90 μοίρες δεξιόστροφα είτε κατά 90 μοίρες αριστερόστροφα για να σχηματίσει το κεντρικό τμήμα του δεύτερου σχήματος. Το κεντρικό τμήμα του πρώτου σχήματος περιστρέφεται κατά 180 μοίρες για να σχηματίσει το κεντρικό τμήμα του τρίτου σχήματος. Επίσης, σε κάθε σειρά, υπάρχουν τρεις τύποι πλευρικών στοιχείων: ορθογώνια, κύκλοι και τρίγωνα. Άρα, στην τρίτη σειρά ψάχνουμε ένα σχήμα με πλευρικά ορθογώνια οπότε b, c και d εξαλείφονται μονομιάς.
Ερώτηση 9η
Επεξήγηση: Σε κάθε σειρά, υπάρχουν τρεις τύποι σκίασης των κύκλων (ένας κύκλος δεν έχει σκίαση, ένας άλλος κύκλος έχει το δεξί του μισό σκιασμένο με κάθετες γραμμές και ένας άλλος κύκλος έχει το πάνω ή το κάτω μισό του σκιασμένο με οριζόντιες γραμμές. Υπάρχουν τρεις καθορισμένες θέσεις των δύο τριγώνων κάθε μία από τις οποίες χρησιμοποιείται μία φορά σε μια σειρά. Επίσης, δύο από τα σχήματα σε κάθε σειρά έχουν ένα τρίγωνο σκιασμένο. Οπότε, ψάχνουμε σχήμα με σκιασμένο τρίγωνο οπότε οι a και b εξαλείφονται. Τέλος, κοιτάμε για ένα σχήμα που έχει τις διαγραμμίσεις κάθετα κι έτσι εξαλείφεται και η απάντηση c και η σωστή είναι η d.
Ερώτηση 10η
Επεξήγηση: Παρατηρούμε ότι σε κάθε σειρά, το δεύτερο σχήμα προκύπτει από το πρώτο σχήμα αντιστρέφοντας την κατεύθυνση του βέλους που βρίσκονται στα δεξιά και το τρίτο σχήμα προκύπτει από το δεύτερο σχήμα αντιστρέφοντας την κατεύθυνση και των δύο βελών. Επομένως, στην τρίτη σειρά στη μέση ψάχνουμε εκείνο το σχήμα που θα έχει το αριστερό να κοιτάζει πάνω και το δεξί βέλος να κοιτάζει κι αυτό επίσης όρθιο. Επομένως, η μόνη μας επιλογή είναι το a.
