Έρχεται το τεστ που δεν έχει σωστές ή λάθος απαντήσεις, αλλά αποκαλύπτει ποιος πραγματικά είσαι στον χώρο εργασίας. Μάθε πως να ξεχωρίσεις χωρίς να παγιδευτείς. Δες τι «διαβάζει» το ΑΣΕΠ πίσω από κάθε δήλωση και προετοιμάσου σωστά για το πιο ψυχομετρικό σκέλος του διαγωνισμού.
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του ΑΣΕΠ, οι υποψήφιοι θα κληθούν να απαντήσουν σε εβδομήντα έξι (76) τριάδες συμπεριφορικών δηλώσεων.
Για κάθε τριάδα, θα πρέπει να επιλέξουν τη δήλωση που τους αντιπροσωπεύει περισσότερο και στη συνέχεια να ιεραρχήσουν τις υπόλοιπες δύο. Αυτό το είδος ερωτηματολογίου δεν έχει σωστές ή λανθασμένες απαντήσεις, αλλά από τον τρόπο ιεράρχησης των δηλώσεων προκύπτει η διακρίβωση των εννέα δεξιοτήτων του Ενιαίου Πλαισίου Δεξιοτήτων, όπως ορίζονται από τον ν. 4040/2022.
Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμες οι πλήρεις εβδομήντα έξι (76) τριάδες δηλώσεων, έχουν δημοσιευτεί τα ακόλουθα παραδείγματα:
1. Ποια δήλωση σας περιγράφει καλύτερα;
- Σκέφτομαι μακροπρόθεσμα
- Παραμένω ευγενικός/ή ακόμα και όταν οι άλλοι είναι αγενείς μαζί μου
- Διαφοροποιώ τη συμπεριφορά μου ανάλογα με τη συγκεκριμένη περίσταση στην οποία βρίσκομαι
2. Ποια δήλωση σας περιγράφει καλύτερα;
- Σέβομαι τις διαφορετικές απόψεις των άλλων
- Μοιράζομαι τις γνώσεις μου με άλλους
- Τηρώ τις προθεσμίες
Αυτές οι δηλώσεις αξιολογούν δεξιότητες όπως η ομαδικότητα, η προσαρμοστικότητα και ο επαγγελματισμός.
Κατά την απάντηση σε τέτοιες δηλώσεις, οι υποψήφιοι πρέπει να:
Είναι ειλικρινείς: Να επιλέγουν τη δήλωση που αντικατοπτρίζει πραγματικά τη συμπεριφορά τους, καθώς οι προσπάθειες να «μαντέψουν» την επιθυμητή απάντηση μπορεί να οδηγήσουν σε ανακολουθίες.
Λαμβάνουν υπόψη τις εννέα (9) δεξιότητες του Ενιαίου Πλαισίου Δεξιοτήτων: Προσανατολισμός στον πολίτη, ομαδικότητα, προσαρμοστικότητα, προσανατολισμός στο αποτέλεσμα, οργάνωση και προγραμματισμός, επίλυση προβλημάτων και δημιουργικότητα, επαγγελματισμός και ακεραιότητα, διαχείριση γνώσης στον δημόσιο τομέα, ηγετικότητα.
Αποφεύγουν την υπερβολική αυτοπροβολή: Αν και είναι σημαντικό να αναδεικνύουν τα θετικά τους στοιχεία, πρέπει να αποφεύγουν τις υπερβολές που μπορεί να θεωρηθούν μη ρεαλιστικές.
Απαντούν με συνέπεια: Αν σε περιγράφει μια συμπεριφορά, πρέπει να την ιεραρχείς σταθερά ψηλά κάθε φορά που εμφανίζεται, έστω και με διαφορετική διατύπωση.
Προετοιμάζονται κατάλληλα: Η εξοικείωση με τέτοιου είδους ερωτήσεις μέσω προσομοιώσεων ή οδηγών προετοιμασίας μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του τι αξιολογείται.
Μην προσπαθούν να μαντέψουν τι θέλει το ΑΣΕΠ: Το εργαλείο έχει σχεδιαστεί να εντοπίζει τέτοιες προσπάθειες.
Ο υπολογιστής ενδέχεται να επαναλαμβάνει ίδιες ή παρόμοιες δηλώσεις στις εβδομήντα έξι (76) τριάδες για τους εξής λόγους:
1. Αξιολόγηση συνέπειας: αν ο υποψήφιος π.χ. δηλώσει στην τριάδα 4 ότι είναι ευγενικός σε δύσκολες καταστάσεις, αλλά στην τριάδα 48 επιλέξει ως λιγότερο χαρακτηριστική μια παρόμοια δήλωση (π.χ. «διατηρώ τον έλεγχο όταν με προκαλούν»), δημιουργείται ασυνέπεια.
2. Έλεγχος ειλικρίνειας: η επανάληψη δηλώσεων σε διαφορετικά συμφραζόμενα αποκαλύπτει ασυνείδητες αντιφάσεις, αν κάποιος απαντά αυτό που «νομίζει» ότι είναι σωστό, αντί αυτού που πραγματικά τον εκφράζει, θα πέσει σε παγίδες ασυνέπειας.
3. Καταγραφή προφίλ δεξιοτήτων: ο τρόπος που ιεραρχείτε επαναλαμβανόμενες δεξιότητες επιτρέπει στο ΑΣΕΠ να βγάλει πιο αξιόπιστο συμπεριφορικό προφίλ για καθεμία από τις εννέα (9) δεξιότητες (π.χ. αν επιλέγετε συνεχώς δηλώσεις που σχετίζονται με την ομαδικότητα, σημαίνει ότι αυτή η δεξιότητα είναι ισχυρότερη).
Οι έξι (6) παγίδες στα τεστ εργασιακής συμπεριφοράς έχουν ως εξής:
1. Η παγίδα της «καλής εντύπωσης»
Δηλώσεις όπως:
«τηρώ πάντα τους κανόνες»
«βοηθώ όλους ανεξαιρέτως»
«είμαι πάντα ψύχραιμος»
Έχουν το εξής πρόβλημα: Αν επιλέγετε συνεχώς τις «τέλειες» απαντήσεις, το σύστημα εντοπίζει μη ρεαλιστικό προφίλ. Θυμηθείτε: ο στόχος δεν είναι να δείξετε τον «ιδανικό», αλλά τον πραγματικό, συνεπή και επαγγελματικό εαυτό σας.
2. Η παγίδα της «ασυνέπειας»
Παρόμοιες δηλώσεις εμφανίζονται ξανά (με ελαφρώς διαφορετικά λόγια) π.χ.
«είμαι ευέλικτος όταν αλλάζουν οι συνθήκες»
«δυσκολεύομαι να προσαρμοστώ σε αλλαγές»
Το πρόβλημα είναι : αν δώσετε αντιφατικές απαντήσεις, θα εντοπιστεί ασυνέπεια στη συμπεριφορά σας, η οποία μειώνει τη βαθμολογία.
3. Η παγίδα της «ακραίας επιλογής»
Αν επιλέγετε πάντα μόνο τις ηγετικές ή τις καινοτόμες δηλώσεις, αγνοώντας άλλες ήπιες δεξιότητες (π.χ. οργάνωση και προγραμματισμός), τότε φαίνεστε μονόπλευροι.
4. Η παγίδα της «πολιτικά σωστής απάντησης» χωρίς εσωτερική συνέπεια
Για παράδειγμα: Επιλέγετε ότι «τηρείς αυστηρά τις διαδικασίες», αλλά αλλού δηλώνετε ότι «παρακάμπτεις γραφειοκρατία για να προχωρήσεις μπροστά». Το πρόβλημα εδώ είναι η εσωτερική αντίφαση στις αξίες σας.
5. Η παγίδα της «υπερβολικής αυτοπεποίθησης»
Για παράδειγμα:
«πάντα παίρνω τις σωστές αποφάσεις»
«δεν χρειάζομαι καθοδήγηση ποτέ»
Το πρόβλημα εδώ είναι ότι μπορεί να ερμηνευτεί ως αλαζονεία ή απουσία ομαδικού πνεύματος.
6. Η παγίδα της «συχνής αλλαγής στυλ» μεταξύ των δηλώσεων
Αν δείξετε μία φορά ομαδικός, μετά ατομικιστής, μετά καινοτόμος, μετά παραδοσιακός, τότε: το τεστ καταγράφει έλλειψη σταθερής επαγγελματικής ταυτότητας.
Τι να προτιμάτε;
- Εναλλαγή δηλώσεων (επιλέξτε τρεις δεξιότητες και ακολουθείστε τις)
- Ανθρώπινη προσέγγιση (πχ προσπαθώ να διατηρώ την ψυχραιμία μου στις δύσκολες καταστάσεις)
- Ομαδικό πνεύμα (π.χ. ενθαρρύνω τη συνεργασία στην ομάδα για κοινούς στόχους)
- Προσανατολισμός στον πολίτη (π.χ. ενημερώνω τον πολίτη με ευγένεια και σαφήνεια)
Παρακάτω ακολουθούν παραδείγματα δηλώσεων ανά δεξιότητα για τα τεστ εργασιακής συμπεριφοράς:
1. Προσανατολισμός στον πολίτη
«δίνω σαφείς και κατανοητές πληροφορίες στους πολίτες»
«προσπαθώ να είμαι ευγενικός και εξυπηρετικός, ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες»
«κατανοώ τις συνθήκες και προσπαθώ να τους καθοδηγήσω σωστά»
2. Ομαδικότητα
«συνεργάζομαι πρόθυμα με τους συναδέλφους μου για την επίτευξη κοινών στόχων»
«προσφέρω υποστήριξη όταν βλέπω κάποιον να χρειάζεται βοήθεια στην εργασία»
«ακούω προσεχτικά τις ιδέες των άλλων, ακόμα κι αν διαφωνώ»
3. Προσαρμοστικότητα
«προσαρμόζομαι εύκολα σε νέα καθήκοντα ή αλλαγές στο ωράριο»
«αντιμετωπίζω τις αλλαγές με ψυχραιμία και διάθεση μάθησης»
«αν χρειαστεί, αλλάζω τον τρόπο εργασίας μου για να πετύχω καλύτερα αποτελέσματα»
4. Προσανατολισμός στο αποτέλεσμα
«εστιάζω στο να ολοκληρώνω τις εργασίες μου με συνέπεια και ακρίβεια»
«θέτω ρεαλιστικούς στόχους και προσπαθώ να τους πετυχαίνω»
«όταν υπάρχει πίεση χρόνου, οργανώνομαι καλύτερα για να αποδώσω»
5. Οργάνωση και προγραμματισμός
«ιεραρχώ τι εργασίες μου ώστε να τηρώ τις προθεσμίες»
«προσαρμόζω το πλάνο μου όταν προκύπτουν νέες προτεραιότητες»
«φροντίζω να παραδίδω έγκαιρα και ποιοτικά αποτελέσματα»
6. Επίλυση προβλημάτων και δημιουργικότητα
«αναζητώ εναλλακτικές λύσεις όταν μια προσέγγιση δεν αποδίδει»
«μου αρέσει να βελτιώνω διαδικασίες που δυσκολεύουν τη ροή εργασίας»
«σκέφτομαι δημιουργικά όταν αντιμετωπίζω εμπόδια στη δουλειά μου»
7. Επαγγελματισμός και ακεραιότητα
«τηρώ τις υποχρεώσεις μου ακόμα και χωρίς επίβλεψη»
«αναλαμβάνω την ευθύνη όταν κάνω κάποιο λάθος»
«λειτουργώ σύμφωνα με τους κανόνες και τις αξίες της υπηρεσίας μου»
8. Διαχείριση γνώσης
«αξιοποιώ τη γνώση που αποκτώ για να βελτιώνομαι στη δουλειά μου»
«μαθαίνω από τις εμπειρίες μου και αναπροσαρμόζω τη συμπεριφορά μου»
«ενδιαφέρομαι για την προσωπική και επαγγελματική μου εξέλιξη»
9. Ηγετικότητα (και για μη ηγετικές θέσεις)
«δίνω θετικό παράδειγμα με τη στάση μου στην εργασία»
«καθοδηγώ ή υποστηρίζω συναδέλφους όταν μου ζητείται»
«ενισχύω το κλίμα εμπιστοσύνης στην ομάδα μου»
Αύριο θα σας δώσω εβδομήντα έξι (76) ενδεικτικές ερωτήσεις σε μια προσπάθεια να προετοιμαστείτε για τη συγκεκριμένη δοκιμασία.