2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ 2025 – 10 ερωτήματα γλωσσικού συλλογισμού (νέος τύπος)

Με τον νέο τύπο γλωσσικού συλλογισμού το ΑΣΕΠ θα εξετάσει τη λεκτική σκέψη των υποψηφίων να κατανοεί και να αναλύει πληροφορίες. Αυτές οι δοκιμασίες αξιολογούν πόσο καλά μπορεί να κατανοήσει και να επεξεργάζεται κείμενα κάποιος, εξάγοντας συμπεράσματα και κάνοντας λογικές συνδέσεις.

Ο στόχος αυτών των ερωτήσεων είναι να διαπιστώσουν την ικανότητα του υποψηφίου να εργάζεται με ακριβείς και ολοκληρωμένες πληροφορίες, κάτι που είναι κρίσιμο για οποιαδήποτε επαγγελματική κατεύθυνση που απαιτεί υψηλές δεξιότητες σκέψης.

Τα τεστ αυτά περιλαμβάνουν κείμενα με ποικιλία θεμάτων και ζητούν από τους συμμετέχοντες να αναγνωρίσουν τα βασικά νοήματα, να εξάγουν συμπεράσματα και να κατανοήσουν περίπλοκες πληροφορίες.

Οι δοκιμασίες αυτές είναι χρονομετρημένες και συνήθως δίνονται 30 με 60 δευτερόλεπτα ανά ερώτηση, ανάλογα με το επίπεδο δυσκολίας και τον οργανισμό που το διοργανώνει. Ένα σύνηθες τεστ περιλαμβάνει 20-30 ερωτήσεις και δίνονται 15-20 λεπτά.

Για παράδειγμα για 20 ερωτήσεις και 15 λεπτά χρόνο, ο χρόνος ανά ερώτηση είναι 45 δευτερόλεπτα.

Παρακάτω θα βρείτε δέκα (10) ερωτήματα γλωσσικού συλλογισμού, με τον νέο τύπο που χρησιμοποιούν πολλά χρόνια τώρα και οι διαγωνισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πρόσληψη μονίμων υπαλλήλων (προσοχή στην χρονομέτρηση):

1η Ερώτηση

Η Μολδαβία είναι περιφέρεια της βορειοανατολικής Ρουμανίας. Παλαιότερα ανεξάρτητο κράτος, μέχρι το 1859 οπότε ενώθηκε με την Βλαχία, η Μολδαβία αποτελεί τώρα ένα μεγάλο μέρος της σημερινής Ρουμανίας. Σε διάφορες φάσεις της ιστορίας της η Μολδαβία περιελάμβανε τις περιφέρειες της Βεσαραβίας και της Βουκοβίνας. Το μεγαλύτερο τμήμα της Βεσαραβίας αποτελεί σήμερα τη Δημοκρατία του Μόλδοβα, ενώ το υπόλοιπό της, μαζί με το βόρειο τμήμα της Βουκοβίνας, ανήκει στην Ουκρανία.

Ποια από τις ακόλουθες δηλώσεις είναι σωστή;

Α. Μέρη που κατά το παρελθόν αποτελούσαν τη Μολδαβία έχουν μοιραστεί σήμερα σε τρεις χώρες

Β. Ο Μόλδοβας ήταν τμήμα της Μολδοβίας μέχρι το 1859

Γ. Η Μολδαβία καλύπτει την ίδια περιοχή που καλύπτει το ανεξάρτητο κράτος του Μόλδοβα

Δ. Οι περιφέρειες τςη Βεσαραβίας και της Βουκοβίνας είναι σήμερα ο Μόλδοβας και η Ουκρανία αντιστοίχως

Σωστή απάντηση: Α

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Σύμφωνα με το κείμενο, η Μολδαβία περιλάμβανε διάφορες περιοχές της ιστορίας της, όπως τη Βεσσαραβία και τη Μπουκοβίνα. Σήμερα το μεγαλύτερο τμήμα της Βεσσαραβίας αποτελεί τη δημοκρατία του Μόλδοβα, ενώ το υπόλοιπο τμήμα της Βεσσαραβίας και το βόρειο τμήμα της Μπουκοβίνας ανήκουν στην Ουκρανία. Επομένως, τμήματα της ιστορικής Μολδαβίας βρίσκονται σε τουλάχιστον τρεις χώρες: τη Ρουμανία, τη Δημοκρατία του Μόλδοβα και την Ουκρανία.

Οι άλλες επιλογές είναι λάθος:

Β. Ο Μόλδοβας δεν αποτελούσε μέρος της Μολδαβίας μέχρι το 1859, αλλά ενώθηκαν με τη Βλαχία το 1859, ενώ το 1859 η Μολδαβία ήταν ανεξάρτητο κράτος

Γ. Η Μολδαβία δεν καλύπτει την ίδια έκταση με το ανεξάρτητο κράτος της Μολδαβίας, καθώς οι περιοχές που περιλάμβανε δεν είναι ακριβώς οι ίδιες.

Δ. Η Βεσσαραβία και η Βουκοβίνα αποτελούν σήμερα τη Δημοκρατία του Μόλδοβα και την Ουκρανία, αλλά η Μολδαβία δεν καλύπτει ολόκληρη τη Βεσσαραβία ή τη Βουκοβίνα

2η Ερώτηση

Οι θάλασσες και οι ωκεανοί αποτελούν ζωτικό πόρο για την Ευρώπη και τον κόσμο, ιδίως όσον αφορά την αλιεία και την εξόρυξη ορυκτών. Ωστόσο, οι ωκεανοί μας δέχονται σήμερα έντονες πιέσεις από την υπερεκμετάλλευση και περισσότερο από ποτέ χρειάζονται βιώσιμη διαχείριση. Για να βοηθήσουν στη διασφάλιση της προστασίας και της βιώσιμης χρήσης των θαλάσσιων πόρων, 500 κορυφαίοι επιστήμονες, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και άλλοι ενδιαφερόμενοι θα συναντηθούν για τρεις ημέρες, αρχής γενομένης από σήμερα, στο συνέδριο EUROCEAN 2004. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει την πιο πρόσφατη έρευνα της ΕΕ στον τομέα της θαλάσσιας επιστήμης, με 130 έργα. Το EUROCEAN 2004 διοργανώνεται από κοινού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ιρλανδική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι συμμετέχοντες σε έργα θαλάσσιας έρευνας που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) στο συνέδριο.

Ποια είναι η κατάσταση όσον αφορά τους ωκεανούς;

Α. Χρησιμοποιούνται για τη δοκιμή προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α)

Β. Η υπερεκμετάλλευσή τους, ιδίως για την εξόρυξη ορυκτών, συμβάλλει στην υποβάθμισή τους

Γ. Υπερεκμεταλλεύονται και αυτό θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους

Δ. Δεν συμβάλλουν επαρκώς στην προστασία των θαλάσσιων πόρων

Σωστή απάντηση: Γ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Το κείμενο αναφέρει ότι οι ωκεανοί δέχονται «έντονες πιέσεις από την υπερεκμετάλλευση» και επισημαίνει ότι «περισσότερο από ποτέ χρειάζονται βιώσιμη διαχείριση». Αυτό υποδεικνύει ότι η υπερεκμετάλλευση των ωκεανών, ιδίως για την αλιεία και την εξόρυξη ορυκτών, θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους, κάτι που επιβεβαιώνει την επιλογή Γ.

Οι άλλες επιλογές είναι λάθος:

Α. Το κείμενο δεν αναφέρει ότι οι ωκεανοί χρησιμοποιούνται για τη «δοκιμή προγραμμάτων Ε&Α», αλλά για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας

Β. Παρόλο που η υπερεκμετάλλευση αναφέρεται, δεν λέει ότι συμβάλλει μόνο στην «υποβάθμιση» τους, αλλά γενικότερα θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους

Δ. Το κείμενο αναφέρει ότι η βιώσιμη διαχείριση είναι απαραίτητη, υποδεικνύοντας πως η προστασία των θαλάσσιων πόρων είναι ήδη ένα σημαντικό θέμα στο συνέδριο

3η Ερώτηση

Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο ένας ευρωπαίος πολίτης που είναι εγκατεστημένος σε κράτος μέλος διαφορετικό από το δικό του να μπορεί να ψηφίζει και μάλιστα να θέτει υποψηφιότητα στις τοπικές εκλογές, όταν τα παιδιά του, που έχουν σπουδάσει στην ίδια χώρα, δεν επιτρέπεται να συμμετέχουν σε ερασιτεχνικούς αθλητικούς αγώνες; Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτό το παράδοξο θα μπορούσε να προκύψει σε ορισμένα κράτη μέλη. Η άσκηση ενός ερασιτεχνικού αθλήματος είναι απαραίτητη για τους Ευρωπαίους πολίτες που ζουν σε άλλες χώρες της ΕΕ, καθώς τους βοηθά να ενταχθούν πληρέστερα στη ζωή της χώρας υποδοχής τους. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το δικαίωμα συμμετοχής σε ορισμένους αγώνες που διοργανώνονται από μια αθλητική ομοσπονδία πρέπει να θεωρείται κοινωνικό όφελος και ότι οι περιορισμοί στον τομέα αυτό με βάση την ιθαγένεια δεν μπορούν να δικαιολογηθούν. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης στις κοινωνικές παροχές έχει ήδη καθιερωθεί στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων .

Ποια από τις ακόλουθες δηλώσεις είναι σωστή;

Α. Το δικαίωμα συμμετοχής σε ερασιτεχνικούς αθλητικούς αγώνες πρέπει να είναι εγγυημένο, όπως και το δικαίωμα ψήφου

Β. Οι ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν σε αγώνες όλων των επιπέδων σε οποιαδήποτε χώρα

Γ. Προς το παρόν δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στη συμμετοχή σε αθλητικούς διαγωνισμούς

Δ. Η Επιτροπή είναι ικανοποιημένη από τον τρόπο επιλογής των ατόμων που συμμετέχουν σε αθλητικούς διαγωνισμούς

Σωστή απάντηση: Α

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Σύμφωνα με το κείμενο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι το δικαίωμα συμμετοχής σε ερασιτεχνικούς αθλητικούς αγώνες πρέπει να θεωρείται κοινωνικό όφελος και ότι περιορισμοί σε αυτό το δικαίωμα με βάση την ιθαγένεια δεν μπορούν να δικαιολογηθούν. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για εγγύηση αυτού του δικαιώματος, όπως ακριβώς ισχύει και για το δικαίωμα ψήφου.

Οι άλλες επιλογές είναι λανθασμένες:

Β. Το κείμενο δεν αναφέρει ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν σε αγώνες όλων των επιπέδων, αλλά επικεντρώνεται σε ερασιτεχνικούς αγώνες

Γ. Το κείμενο επισημαίνει ότι υπάρχουν περιορισμοί στη συμμετοχή σε αθλητικούς διαγωνισμούς λόγω της ιθαγένειας, οι οποίοι είναι αντικείμενο της συζήτησης

Δ. Το κείμενο δεν αναφέρει ότι η Επιτροπή είναι ικανοποιημένη με τον τρόπο επιλογής των ατόμων που συμμετέχουν σε αθλητικούς διαγωνισμούς, αλλά τονίζει την ανάγκη για αλλαγή στην πολιτική σχετικά με τους περιορισμούς ιθαγένειας

4η Ερώτηση

Γράψτε στον Διαμεσολαβητή σε οποιαδήποτε από τις γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέροντας με σαφήνεια ποιος είστε, κατά ποιου οργάνου ή οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης στρέφεστε και τους λόγους της καταγγελίας σας. Η καταγγελία πρέπει να υποβληθεί εντός δύο ετών από την ημερομηνία κατά την οποία πληροφορηθήκατε τα γεγονότα στα οποία βασίζεται η καταγγελία σας. Δεν χρειάζεται να έχετε θιγεί ατομικά από την κακοδιοίκηση. Θα πρέπει να έχετε ήδη επικοινωνήσει με το οικείο θεσμικό όργανο ή οργανισμό, για παράδειγμα με επιστολή. Ο Διαμεσολαβητής δεν ασχολείται με υποθέσεις που βρίσκονται επί του παρόντος ενώπιον δικαστηρίου ή που έχουν ήδη διευθετηθεί από δικαστήριο. Ο Διαμεσολαβητής θα εξετάσει την καταγγελία σας και θα σας ενημερώσει για το αποτέλεσμα της έρευνάς του. Η καταγγελία μπορεί να γίνει με επιστολή προς τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή ή με τη χρήση του συνημμένου εντύπου.

Ποια προϋπόθεση μεταξύ άλλων πρέπει να πληρούται για την υποβολή καταγγελίας στον Διαμεσολαβητή;

Α. Πρέπει να έχετε επηρεαστεί άμεσα από την κακοδιοίκηση

Β. Πρέπει να χρησιμοποιήσετε το προβλεπόμενο έντυπο, κανένα άλλο έγγραφο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί

Γ. Δεν χρειάζεται να έχετε έρθει σε επαφή με τον οργανισμό ή το θεσμικό όργανο που αφορά η καταγγελία

Δ. Κανένα δικαστήριο δεν πρέπει να ασχολείται με το θέμα που αφορά η καταγγελία

Σωστή απάντηση: Δ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Σύμφωνα με το κείμενο, ο Διαμεσολαβητής δεν ασχολείται με υποθέσεις που βρίσκονται ήδη ενώπιον δικαστηρίου ή που έχουν ήδη διευθετηθεί από δικαστήριο. Αυτό καθιστά την επιλογή Δ σωστή.

Οι άλλες επιλογές είναι λανθασμένες:

Α. Δεν απαιτείται να έχετε επηρεαστεί άμεσα από την κακοδιοίκηση για να υποβάλλετε καταγγελία, καθώς δεν χρειάζεται να έχετε θιγεί ατομικά

Β. Δεν απαιτείται η χρήση μόνο του προβλεπόμενου εντύπου, καθώς η καταγγελία μπορεί να υποβληθεί και με επιστολή

Γ. Πρέπει να έχετε ήδη επικοινωνήσει με τον οργανισμό ή το θεσμικό όργανο που αφορά την καταγγελία, πριν την υποβολή στον Διαμεσολαβητή

5η Ερώτηση

Ακριβώς όπως οι ακτίνες του ήλιου μπορούν να συγκεντρωθούν με έναν μεγεθυντικό φακό για να κάψουν ένα κομμάτι χαρτί, έτσι και τα κύματα υπερήχων υψηλής έντασης μπορούν να συγκεντρωθούν για να κάψουν ανθρώπινο ιστό. Τα κύματα είναι ακίνδυνα μέχρι να συγκλίνουν στο εστιακό σημείο, έτσι ώστε ένας χειρούργος να μπορεί να χειρουργήσει βαθιά μέσα στο σώμα χωρίς να βλάψει τον περιβάλλοντα ιστό. Η HIFU δεν απαιτεί να γίνουν τομές και πολλές επεμβάσεις δεν χρειάζονται καν αναισθησία, ώστε ο ασθενής να μπορεί να μπει και να βγει από το νοσοκομείο μέσα σε μια ήμερα.

Πως μπορεί η HIFU να επιτρέψει την πρόωρη έξοδο των ασθενών από το νοσοκομείο;

Α. Τα κύματα υπερήχων μπορούν να είναι πολύ εστιασμένα

Β. Επιτρέπει την πολύ βαθιά διείσδυση στο σώμα

Γ. Είναι ακίνδυνο

Δ. Δεν απαιτούνται κοψίματα

Σωστή απάντηση: Δ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Η απάντηση βρίσκεται στην πρώτη πρόταση της παραγράφου «H HIFU δεν απαιτεί να γίνουν τομές και πολλές επεμβάσεις δεν χρειάζονται καν αναισθησία, ώστε ο ασθενής να μπορεί να μπει και να βγει από το νοσοκομείο μέσα σε μια ημέρα».

Οι απαντήσεις Α και Β αναφέρονται στο απόσπασμα, αλλά είναι λανθασμένες καθώς η HIFU επιτρέπει στον ασθενή να πάρει εξιτήριο νωρίτερα. Η απάντηση Γ είναι λανθασμένη, καθώς στο απόσπασμα σημειώνεται ότι «τα κύματα είναι ακίνδυνα μέχρι να συγκλίνουν στο εστιακό σημείο» – οπότε δεν είναι πάντα ακίνδυνα.

6η Ερώτηση

Ο Πύργος WITI στην πολιτεία του Milwaukee των ΗΠΑ ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο 1962. Κύρια λειτουργία του είναι η εκπομπή τηλεοπτικών σημάτων συμπληρωματικά προς δύο πομπούς που προϋπήρχαν στην περιοχή. Επειδή δεν υπάρχει χώρος γύρω του για καλώδια στήριξης, κατασκευάστηκε ως κτίριο ελεύθερης στήριξης. Για να αυξηθεί η ορατότητα του Πύργου, διακοσμήθηκε με περίπου 2 000 φώτα που μέχρι πρόσφατα διατηρήθηκαν στη θέση τους. Τα φώτα παρέμειναν σβηστά κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης του 1973 – 1974. Ύψους 329 μέτρων, ήταν για πολλά χρόνια το υψηλότερο κτίριο ελεύθερης στήριξης στις Ηνωμένες Πολιτείες, και, όταν ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Πύργου, ήταν για λίγο καιρό και το υψηλότερο στον κόσμο. Πριν από αυτόν, το υψηλότερο ήταν ο Πύργος του Τόκυο που κατέκτησε και πάλι τον τίτλο μετά από πρόσθετες οικοδομικές εργασίες.

Ποιο από τα ακόλουθα είναι το σωστό;

Α. Ο Πύργος του Τόκυο, όπως και ο Πύργος WITI, χρησιμοποιήθηκε για την εκπομπή τηλεοπτικών σημάτων

Β. Ο Πύργος WITI οικοδομήθηκε προς αντικατάσταση δύο τηλεοπτικών πομπών που προϋπήρχαν στην περιοχή

Γ. Τα φώτα του Πύργου WITI αφαιρέθηκαν λόγω της ενεργειακής κρίσης του 1973-1974

Δ. Όταν ολοκληρώθηκαν οι εργασίες οικοδόμησης, ο Πύργος WITI ήταν το υψηλότερο κτίριο ελεύθερης στήριξης στον κόσμο

Σωστή απάντηση: Δ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Το κείμενο αναφέρει: «Όταν ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Πύργου, ήταν για λίγο καιρό και το υψηλότερο στον κόσμο». Αυτό αντιστοιχεί ακριβώς στη διατύπωση της επιλογής Δ.

Οι υπόλοιπες επιλογές είναι λανθασμένες:

Α. Δεν αναφέρεται πουθενά στο κείμενο η χρήση του Πύργου του Τόκυο για τηλεοπτικά σήματα. Είναι προσθήκη πληροφορίας που δεν υποστηρίζεται από το κείμενο

Β. Το κείμενο αναφέρει ότι λειτουργεί συμπληρωματικά προς δύο πομπούς που ήδη υπήρχαν, δεν έγινε για να τους αντικαταστήσει

Γ. Το κείμενο λέει ότι παρέμειναν σβηστά κατά τη διάρκεια της κρίσης, όχι ότι αφαιρέθηκαν

7η Ερώτηση

Το εμού είναι το μεγαλύτερο γηγενές είδος πτηνού της Αυστραλίας και επιπλέον το δεύτερο μεγαλύτερο είδος πτηνού στον κόσμο σε ό,τι αφορά το ύψος μετά τη στρουθοκάμηλο, που ανήκει στην ίδια οικογένεια. Τα εμού δεν μπορούν να πετάξουν και το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα δύο μέτρα. Είναι σε θέση να διανύουν μεγάλες αποστάσεις με γρήγορο διασκελισμό, καθώς επίσης να καλύπτουν γρήγορα μικρότερες αποστάσεις τρέχοντας με ταχύτητα 50 χλμ/ώρα περίπου. Αυτή η ικανότητά τους να τρέχουν είναι αποτέλεσμα δύο παραγόντων. Πρώτον, το εξαιρετικά εξειδικευμένο μυϊκό σύστημα που διαθέτουν τα κάτω άκρα τους αποτελεί σημαντικό ποσοστό της συνολικής μάζας του σώματός τους – περίπου το ίδιο ποσοστό το οποίο αντιπροσωπεύουν οι πτητικοί μύες στα πτηνά που πετούν. Δεύτερον, η δομή των ποδιών τους είναι ειδικά προσαρμοσμένη στην ανάγκη για τρέξιμο.

Ποιο από τα ακόλουθα είναι σωστό;

Α. Τα εμού είναι το μοναδικό πτηνό στον κόσμο το οποίο μπορεί να φθάσει τα δύο μέτρα σε ύψος

Β. Το σημαντικότερο που συμβάλλει στην ικανότητα του εμού να τρέχει είναι οι μύες των κάτω άκρων του

Γ. Οι μύες των κάτω άκρων του εμού αντιπροσωπεύουν σημαντικό ποσοστό του σωματικού του βάρους

Δ. Τα εμού είναι σε θέση να καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις καλπάζοντας με ταχύτητα 50 χλμ/ώρα

Σωστή απάντηση: Γ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Το κείμενο λέει «το εξαιρετικά εξειδικευμένο μυϊκό σύστημα που διαθέτουν τα κάτω άκρα τους αποτελεί σημαντικό ποσοστό της συνολικής μάζας του σώματός τους». Αυτό αντιστοιχεί ακριβώς με τη διατύπωση της επιλογής Γ.

Οι υπόλοιπες επιλογές είναι λανθασμένες:

Α. Το κείμενο λέει ότι το εμού είναι το δεύτερο μεγαλύτερο πτηνό στον κόσμο μετά τη στρουθοκάμηλο. Άρα δεν είναι το μοναδικό πτηνό που φτάνει τα 2 μέτρα. Η πρόταση είναι υπερβολική και ανακριβής.

Β. Αν και οι μύες των κάτω άκρων όντως συμβάλλουν, το κείμενο αναφέρει δύο εξίσου σημαντικούς παράγοντες: α) το εξειδικευμένο μυϊκό σύστημα και β) την ειδικά προσαρμοσμένη δομή των ποδιών. Άρα, δεν λέει ότι ο πρώτος είναι ο «σημαντικότερος», αλλά ότι και οι δύο είναι κρίσιμοι.

Δ. Το κείμενο λέει ότι «διανύουν μεγάλες αποστάσεις με γρήγορο διασκελισμό» και ότι «καλύπτουν μικρότερες αποστάσεις τρέχοντας με 50 χλμ/ώρα». Άρα η ταχύτητα των 50 χλμ/ώρα αφορά μικρές αποστάσεις, όχι μεγάλες όπως αναφέρει η επιλογή Δ.

8η Ερώτηση

Οι τάρανδοι ζουν στην περιοχή της Αρκτικής. Το βάρος ενός θηλυκού ταράνδου κυμαίνεται από 60 μέχρι 170 kg. Σε ορισμένα είδη ταράνδου, το αρσενικό είναι ελάχιστα μεγαλύτερο από το θηλυκό, ενώ σε κάποια άλλα είδη το βάρος του αρσενικού μπορεί να φθάσει τα 300 kg. Όλοι οι τάρανδοι έχουν κέρατα, τα οποία φύονται μέσα από ένα στρώμα γούνας, που καλείται “βελούδο”. Οι θηλυκοί τάρανδοι χάνουν τα κέρατά τους κάθε καλοκαίρι, ενώ τα νεαρά αρσενικά τα χάνουν την άνοιξη, τα δε μεγαλύτερης ηλικίας αρσενικά τα χάνουν τον Δεκέμβριο. Οι πατούσες των ταράνδων είναι μεγάλες και μαλακές, παρέχοντας δυνατότητα έλξης σε μαλακό και υγρό έδαφος. Τον χειμώνα, οι πατούσες μικραίνουν και σφίγγουν, με αποτέλεσμα να αποκαλύπτεται ένα μέρος της στεφάνης της οπλής, που έχει την ιδιότητα να εισέρχεται στον πάγο και το χιόνι και επιτρέπει στον τάρανδο να κινείται χωρίς να γλιστράει.

Ποιο από τα ακόλουθα είναι σωστό;

Α. Οι θηλυκοί τάρανδοι κατά κανόνα ζυγίζουν περισσότερο από τα αρσενικά άτομα του ίδιου είδους

Β. Ένας αρσενικός τάρανδος ηλικίας έξι ετών χάνει τα κέρατά του την άνοιξη

Γ. Ένας θηλυκός τάρανδος ηλικίας τριών ετών χάνει τα κέρατά του το καλοκαίρι

Δ. Οι τάρανδοι έχουν μαλακές πατούσες που τους παρέχουν δυνατότητα ενισχυμένης έλξης κατά τη χειμερινή περίοδο

Σωστή απάντηση: Γ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Το κείμενο είναι σαφές: «Οι θηλυκοί τάρανδοι χάνουν τα κέρατά τους κάθε καλοκαίρι». Δεν γίνεται διάκριση ηλικίας – όλες οι θηλυκές χάνουν τα κέρατα το καλοκαίρι. Άρα η δήλωση είναι ακριβής και συμβατή με το κείμενο.

Οι υπόλοιπες επιλογές είναι λανθασμένες διότι:

Α. Το κείμενο αναφέρει «Σε ορισμένα είδη ταράνδου, το αρσενικό είναι ελάχιστα μεγαλύτερο από το θηλυκό, ενώ σε κάποια άλλα είδη το βάρος του αρσενικού μπορεί να φθάσει τα 300 κιλά. Δεν αναφέρεται πουθενά ότι τα θηλυκά είναι βαρύτερα. Αντίθετα, τα αρσενικά είναι είτε λίγο είτε πολύ πιο βαριά.

Β. Το κείμενο λέει: «Τα νεαρά αρσενικά τα χάνουν την άνοιξη, τα δε μεγαλύτερης ηλικίας αρσενικά τα χάνουν τον Δεκέμβριο». Ένας εξάχρονος τάρανδος θεωρείται μεγαλύτερης ηλικίας, άρα χάνει τα κέρατά του τον Δεκέμβριο, όχι την άνοιξη.

Δ. Το κείμενο αναφέρει: «Οι πατούσες των ταράνδων είναι μεγάλες και μαλακές … σε μαλακό και υγρό έδαφος», «τον χειμώνα, οι πατούσες μικραίνουν και σφίγγουν … για να κινούνται στον πάγο και το χιόνι». Άρα οι μαλακές πατούσες βοηθούν το καλοκαίρι, όχι τον χειμώνα. Τον χειμώνα αλλάζει η δομή της πατούσας για να παρέχει έλξη στο χιόνι και τον πάγο.

9η Ερώτηση

Ο γενετικός έλεγχος είναι μια ιατρική διαδικασία για τη διάγνωση αλλαγών ή ειδικών προβλημάτων σε γονίδια και χρωμοσώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο γενετικός έλεγχος χρησιμοποιείται για να διαγνωσθούν κληρονομικές ασθένειες, όπως η αιμοφιλία. Τα αποτελέσματα ενός γενετικού τεστ μπορούν να επιβεβαιώσουν ή να αποκλείσουν ενδεχόμενη πάθηση ή να βοηθήσουν στον προσδιορισμό των πιθανοτήτων που έχει ένα άτομο να παρουσιάσει ή να μεταδώσει γενετική ασθένεια. Υπάρχουν πολλές εκατοντάδες γενετικά τεστ που ήδη χρησιμοποιούνται και περισσότερα που ετοιμάζονται. Δεδομένου ότι ο έλεγχος έχει τόσο πλεονεκτήματα όσο και περιορισμούς, η σχετική απόφαση όσον αφορά την υποβολή σε έλεγχο είναι προαιρετική. Μολονότι υπάρχει σύμβουλος που μπορεί να συμβουλεύσει και να ενημερώσει τους ενδιαφερομένους όσον αφορά τον έλεγχο, πολλοί συνεχίζουν να αμφιβάλλουν για τη χρησιμότητά του. Πιστεύουν ότι ο γενετικός έλεγχος συνδέεται μόνο με την κληρονομικότητα θανατηφόρων παθήσεων και, στη βάση αυτή, δεν θέλουν να γνωρίζουν.

Ποιο από τα ακόλουθα είναι σωστό;

Α. Ο γενετικός έλεγχος χρησιμοποιείται κατά κανόνα σε υγιείς ανθρώπους

Β. Ο γενετικός έλεγχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθοριστεί κατά πόσο είναι πιθανό ένα άτομο να παρουσιάσει ορισμένες ασθένειες στο μέλλον

Γ. Ο γενετικός έλεγχος δεν είναι πολύ χρήσιμος γιατί είναι προαιρετικός

Δ. Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται πολλές εκατοντάδες γενετικά τεστ

Σωστή απάντηση: Β

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Το κείμενο λέει «… ή να βοηθήσουν στον προσδιορισμό των πιθανοτήτων που έχει ένα άτομο να παρουσιάσει ή να μεταδώσει γενετική ασθένεια». Άρα ξεκάθαρα υποστηρίζει ότι ο έλεγχος μπορεί να δείξει πιθανότητες εμφάνισης ασθενειών στο μέλλον.

Οι υπόλοιπες επιλογές είναι λάθος καθώς:

Α. Το κείμενο δεν κάνει τέτοια γενίκευση. Αναφέρει ότι μπορεί να επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει ασθένειες, αλλά δεν λέει ότι χρησιμοποιείται κατά κανόνα σε υγιείς. Μάλιστα, συνδέεται με τη διάγνωση ή την πιθανότητα μετάδοσης γενετικών ασθενειών, όχι με προληπτική χρήση σε υγιείς.

Γ. Η προαιρετικότητα δεν έχει καμία σχέση με τη χρησιμότητα. Το κείμενο λέει ότι υπάρχουν πλεονεκτήματα και περιορισμοί, αλλά δεν μειώνει τη χρησιμότητα του ελέγχου λόγω του ότι είναι προαιρετικός.

Δ. Το κείμενο λέει «Υπάρχουν πολλές εκατοντάδες γενετικά τεστ που ήδη χρησιμοποιούνται και περισσότερα που ετοιμάζονται». Αναφέρεται στον αριθμό διαφορετικών τύπων τεστ, όχι στον αριθμό τεστ που πραγματοποιούνται ετησίως.

10η Ερώτηση

Η ψυχρότερη και με μεγάλη διαφορά ήπειρος, η Ανταρκτική, έχει τη χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί στον κόσμο. Οι τεράστιοι παγετώνες της Ανταρκτικής περιέχουν το ενενήντα τοις εκατό των πάγων του πλανήτη. Λόγω της δριμύτητας του κλίματος φύονται ελάχιστα μόνο φυτά, τα άφθονα όμως παράκτια αποθέματα τροφής επιτρέπουν την επιβίωση πιγκουίνων και μεγάλων αποικιών θαλάσσιων πτηνών. Ο Ρώσος F.G. von Bellingshausen ήταν μέλος της ομάδας εξερευνητών που ισχυρίστηκαν ότι ήταν οι πρώτοι που είδαν την ήπειρο αυτή, το 1820, το εσωτερικό όμως της Ανταρκτικής εξερευνήθηκε από αποστολές προερχόμενες από πολλές χώρες, μόλις στις αρχές του 20ού αιώνα. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα τη διεκδίκηση εδαφών της εν λόγω ηπείρου από επτά έθνη, παρά το γεγονός ότι κανένα από αυτά δεν είχε εκεί μόνιμους κατοίκους. Κατά το 1958, δώδεκα έθνη εγκατέστησαν, επιδεικνύοντας πνεύμα συνεργασίας, ερευνητικούς σταθμούς στην ήπειρο αυτή.

Ποιο από τα ακόλουθα είναι σωστό;

Α. Ο πρώτος άνθρωπος που είδε την Ανταρκτική ήταν Ρώσος

Β. Ο αριθμός των χωρών που διεκδικούν εδάφη της ηπείρου αυτής αυξήθηκε από επτά στις αρχές του 20ου αιώνα σε δώδεκα το 1958

Γ. Υπάρχουν περισσότεροι πάγοι στην Ανταρκτική παρά σε όλες τις λοιπές ηπείρους συνολικά

Δ. Κανείς δεν έζησε ποτέ μόνιμα στην Ανταρκτική

Σωστή απάντηση: Γ

Επεξήγηση σωστής απάντησης: Το κείμενο λέει «οι τεράστιοι παγετώνες της Ανταρκτικής περιέχουν το ενενήντα τοις εκατό των πάγων του πλανήτη». Άρα είναι προφανές ότι στην Ανταρκτική υπάρχουν περισσότεροι πάγοι απ’ ότι σε όλες τις άλλες ηπείρους μαζί (οι υπόλοιπες έχουν μόλις το 10%).

Οι υπόλοιπες επιλογές είναι λανθασμένες:

Α. Το κείμενο αναφέρει «Ο Ρώσος F.G. von Bellingshausen ήταν μέλος της ομάδας εξερευνητών που ισχυρίστηκαν ότι ήταν οι πρώτοι που είδαν την ήπειρο αυτή …». Άρα, δεν αναγνωρίζεται με βεβαιότητα ως ο πρώτος. Ήταν μέλος ομάδας ου το ισχυρίστηκε, κάτι που δεν μπορεί να στηρίξει απόλυτη δήλωση όπως αυτή της επιλογής Α.

Β. Το κείμενο λέει: «τούτο είχε ως αποτέλεσμα τη διεκδίκηση εδαφών.. από επτά έθνη …» «Κατά το 1958, δώδεκα έθνη εγκατέστησαν.. ερευνητικούς σταθμούς …». Άρα τα επτά έθνη διεκδικούσαν εδάφη, ενώ δώδεκα έστησαν ερευνητικούς σταθμούς – δύο διαφορετικές πληροφορίες, χωρίς καμία ένδειξη ότι οι διεκδικητές αυξήθηκαν. Επομένως, η σύγκριση είναι εσφαλμένη.

Δ. Το κείμενο λέει: «.. παρά το γεγονός ότι κανένα από αυτά (τα επτά κράτη) δεν είχε εκεί μόνιμους κατοίκους». Αναφέρεται δηλαδή στα κράτη διεκδίκησης, όχι σε όλους τους ανθρώπους συνολικά. Επιπλέον, από το 1958 και έπειτα υπήρξαν ερευνητικοί σταθμοί, άρα άνθρωποι εγκαταστάθηκαν εκεί για παρατεταμένες περιόδους (έστω και αν όχι μόνιμα με την κλασική έννοια). Άρα η δήλωση είναι απόλυτη και παραπλανητική.