2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ 2025 – Ποια εικόνα είναι η επόμενη στην ακολουθία; (επαγωγικός συλλογισμός)
Οι υποψήφιοι καλούνται να αναλύσουν μια σειρά από αφηρημένες εικόνες και να εντοπίσουν τη σχέση που τις συνδέει, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από μια ομάδα πιθανών επιλογών.
Η κατανόηση των βασικών αρχών που διέπουν αυτές τις ακολουθίες και η εξάσκηση σε διαφορετικούς τύπους ερωτήσεων μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την απόδοση των εξεταζόμενων.
Τα είδη των μοτίβων που εμφανίζονται:
- Μετατόπιση: Τα στοιχεία μετακινούνται οριζόντια, κάθετα ή διαγώνια σε κάθε επόμενο βήμα.
- Περιστροφή: Τα σχήματα περιστρέφονται κατά συγκεκριμένη γωνία (π.χ. 90 μοίρες, 180 μοίρες).
- Αλλαγή μεγέθους: Τα αντικείμενα μεγαλώνουν ή μικραίνουν προοδευτικά.
- Αλλαγή χρώματος ή σκίασης: Τα σχήματα αλλάζουν χρώμα ή διαβαθμίσεις από ασπρόμαυρο σε γκρι κ.ο.κ.
- Αντιστροφή/Κατοπτρισμός: Η εικόνα καθρεφτίζεται ή αντιστρέφεται συμμετρικά.
- Αφαίρεση ή προσθήκη στοιχείων: Κάθε επόμενο στάδιο περιλαμβάνει περισσότερα ή λιγότερα στοιχεία.
- Συνδυασμός κανόνων: Συχνά υπάρχουν πολλαπλές ταυτόχρονες αλλαγές που πρέπει να αναγνωριστούν.
Στρατηγικές επίλυσης:
- Εντοπισμός της κύριας τάσης ή μοτίβου στις πρώτες εικόνες.
- Εξέταση διαφορών μεταξύ των διαδοχικών σχημάτων.
- Αναζήτηση συμμετρίας και επαναλαμβανόμενων κινήσεων.
- Έλεγχος όλων των πιθανών κανόνων και αποκλεισμός μη λογικών επιλογών.
Συνηθισμένες παγίδες:
- Υπερβολική ανάλυση που οδηγεί σε περίπλοκες εξηγήσεις.
- Παράβλεψη απλών κανόνων που καθορίζουν τη μεταβολή της εικόνας.
- Επιλογή απάντησης που ταιριάζει μερικώς αλλά δεν ακολουθεί επακριβώς τον κανόνα.
Η εξάσκηση με παρόμοιες ερωτήσεις και η κατανόηση των παραπάνω αρχών βοηθά τους υποψηφίους να βελτιώσουν την ταχύτητα και την ακρίβεια τους σε αυτόν τον τύπο επαγωγικού συλλογισμού.
Ας προχωρήσουμε στην εύρεση αυτών των κανόνων σε πέντε (5) παραδείγματα επαγωγικού συλλογισμού για να κατανοήσουμε καλύτερα τα παραπάνω:
1ο παράδειγμα επαγωγικού συλλογισμού
Ποια εικόνα είναι η επόμενη στην ακολουθία;
Α. Εικόνα Α
Β. Εικόνα Β
Γ. Εικόνα C
Δ. Εικόνα D
Ε. Εικόνα Ε
Πρώτος κανόνας: Το πρόσωπο αλλάζει διαδοχικά από χαμογελαστό σε αμφίθυμο και τέλος σε συνοφρυωμένο. Επομένως, αποκλείονται οι εικόνες D και Ε.
Δεύτερος κανόνας: Το σύμβολο του καιρού εναλλάσσεται μεταξύ ήλιου και σύννεφου. Άρα αποκλείεται η εικόνα Ε που έχει ήλιο.
Τρίτος κανόνας: Το σύμβολο του καιρού είναι φωτεινό για δύο στοιχεία, στη συνέχεια σκιασμένο για δύο στοιχεία, στη συνέχεια φωτεινό για δύο στοιχεία. Άρα αποκλείεται η εικόνα Β.
Τέταρτος κανόνας: Τα σχήματα μετακινούνται κατά μία γωνία αριστερόστροφα σε κάθε γύρο. Ταυτόχρονα ψάχνουμε το σύννεφο να βρίσκεται στην αριστερή πάνω γωνία οπότε εξαλείφεται και η εικόνα Α.
Σωστή είναι η απάντηση Γ.
2ο παράδειγμα επαγωγικού συλλογισμού
Ποια εικόνα είναι η επόμενη στην ακολουθία;
Α. Εικόνα Α
Β. Εικόνα Β
Γ. Εικόνα C
Δ. Εικόνα D
Ε. Εικόνα Ε
Πρώτος κανόνας: Το τετράγωνο σχήμα που βρίσκεται στην κορυφή της πρώτης εικόνας μετασχηματίζεται σε κύκλο και ξανά σε τετράγωνο στις επόμενες εικόνες κ.ο.κ. και επιπλέον μετακινείται από τη μία γωνία στην άλλη όπως και η φορά περιστροφής των δεικτών του ρολογιού. Άρα, η επόμενη εικόνα στη σειρά θα έχει το τετράγωνο σχήμα στην αριστερή άκρη στην κορυφή της εικόνας και έτσι αποκλείονται οι εικόνες Β και C.
Δεύτερος κανόνας: Το (Χ) γυρίζει και αυτό όπως η φορά περιστροφής των δεικτών του ρολογιού αλλά από δύο θέσεις (πάνω-κάτω). Άρα, η επόμενη εικόνα θα έχει το (Χ) πάνω. Και αποκλείουμε την εικόνα Β.
Τρίτος κανόνας: Η κάθετη γραμμή γυρίζει κι αυτή όπως η φορά περιστροφής των δεικτών του ρολογιού ανά τέταρτο. Έτσι, αποκλείουμε την εικόνα Α.
Σωστή είναι η απάντηση Δ.
3ο παράδειγμα επαγωγικού συλλογισμού
Ποια εικόνα είναι η επόμενη στην ακολουθία;
Α. Εικόνα Α
Β. Εικόνα Β
Γ. Εικόνα C
Δ. Εικόνα D
Ε. Εικόνα Ε
Πρώτος κανόνας: Το σχήμα στο κέντρο αποτελείται από μία λιγότερη ευθεία γραμμή κάθε φορά. Άρα, αποκλείονται οι εικόνες Α και D.
Δεύτερος κανόνας: Το σχήμα πάνω αριστερά εναλλάσσεται μεταξύ του να είναι τρίγωνο και του να είναι τετράγωνο. Άρα, αποκλείονται οι εικόνες Α και Ε.
Τρίτος κανόνας: Όταν τα δύο σχήματα έχουν τον ίδιο αριθμό πλευρών, υπάρχει ένας σταυρός και όταν έχουν διαφορετικό αριθμό πλευρών, υπάρχει ένα τικ. Άρα, αποκλείεται και η εικόνα C.
Σωστή είναι η απάντηση Β.
4ο παράδειγμα επαγωγικού συλλογισμού
Ποια εικόνα είναι η επόμενη στην ακολουθία;
Α. Εικόνα Α
Β. Εικόνα Β
Γ. Εικόνα C
Δ. Εικόνα D
Ε. Εικόνα Ε
Πρώτος κανόνας: Έχουμε σχήματα που βρίσκονται πάνω σε δύο κάθετες γραμμές. Στην πρώτη κάθετη γραμμή τα σχήματα μετακινούνται από κάτω προς τα πάνω με το μεσαίο σχήμα όμως να μένει ακίνητο. Άρα, ψάχνουμε την εικόνα με σκιασμένο κύκλο στην κορυφή της πρώτης κάθετης γραμμής και αποκλείουμε τις εικόνες Α, B, C και Ε με την πρώτη. Δηλαδή, μόνο με αυτόν τον κανόνα έχουμε βρει τη σωστή απάντηση που είναι η Εικόνα D.
Δεύτερος κανόνας: Στην πρώτη κάθετη γραμμή το μεσαίο σχήμα είναι κύκλος, μετασχηματίζεται σε τετράγωνο και μετά σε τρίγωνο και ύστερα στην 4η εικόνα ξαναγίνεται κύκλος άρα επιβεβαιώνουμε ότι η εικόνα D είναι η σωστή απάντηση και πάλι.
Τρίτος κανόνας: Στην δεύτερη κάθετη γραμμή τα τρία σχήματα μένουν ακίνητα και απλά κάθε φορά που αλλάζει η εικόνα αλλάζει και η σκίαση με τον ίδιο τρόπο.
Σωστή είναι η απάντηση Δ.
5ο παράδειγμα επαγωγικού συλλογισμού
Ποια εικόνα είναι η επόμενη στην ακολουθία;
Α. Εικόνα Α
Β. Εικόνα Β
Γ. Εικόνα C
Δ. Εικόνα D
Ε. Εικόνα Ε
Πρώτος κανόνας: Το τετράγωνο σχήμα σε κάθε εικόνα μετακινείται από τη μία γωνία στην άλλη της εικόνας αντίστροφα από τη φορά περιστροφής των δεικτών του ρολογιού. Έτσι, αποκλείουμε τις εικόνες A, C, D και Ε. Αμέσως, με τον πρώτο κανόνα έχουμε βρει την απάντηση που είναι το Β.
Δεύτερος κανόνας: Όμως η κάθε εικόνα έχει και άλλες φιγούρες. Το ορθογώνιο σχήμα μετακινείται όπως η φορά περιστροφής των δεικτών του ρολογιού αλλά παρατηρούμε ότι σε κάθε 2η εικόνα αλλάζει χρώμα. Επομένως, με αυτόν τον κανόνα αποκλείουμε C, D και Ε.
Τρίτος κανόνας: Η γραμμή στην 1η εικόνα είναι οριζόντια, έπειτα, γίνεται κάθετη, παραμένει για άλλη μια εικόνα και ξαναγίνεται οριζόντια κ.ο.κ. Άρα, στην εικόνα που ψάχνουμε η γραμμή θα είναι κάθετη, οπότε αποκλείουμε και την εικόνα Α.
Σωστή είναι η απάντηση Β.
