Ο παραγωγικός συλλογισμός αποδεικνύει την ικανότητα ενός υποψηφίου να αναλύει και να ερμηνεύει πληροφορίες για να καταλήξει σε ένα λογικό συμπέρασμα. Αυτός ο τύπος τεστ είναι εύκολο να εφαρμοστεί σε ένα ευρύ φάσμα υποψηφίων, ανεξάρτητα από τις συγκεκριμένες γνώσεις ή δεξιότητές τους.
Υπάρχουν δύο μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η μία από αυτές δημιουργεί δοκιμασίες παραγωγικής σκέψης και για το δικό μας το ΑΣΕΠ.
Το τεστ παραγωγικού συλλογισμού είναι ένα τεστ ικανοτήτων που αποσκοπεί στην αξιολόγηση της ικανότητας ενός υποψηφίου να εξάγει λογικά συμπεράσματα. Με άλλα λόγια, την ικανότητα να διατυπώνει ένα συμπέρασμα αναλύοντας, ερμηνεύοντας και συνδέοντας τα γενικά γεγονότα και δεδομένα.
Όταν ο υποψήφιος δοκιμάζεται σε ένα τεστ παραγωγικού συλλογισμού καλείται μέσα σε περιορισμένο χρόνο (συνήθως 25-30 δευτερόλεπτα ανά ερώτηση) να απαντήσει σε μια σειρά ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής που αξιολογούν όπως είπαμε την ικανότητά του να καταλήγει σε λογικά συμπεράσματα.
Κάθε ερώτηση περιλαμβάνει ένα σύντομο κείμενο με πληροφορίες και στη συνέχεια ορισμένες δηλώσεις που βασίζονται σε αυτό. Ο υποψήφιος πρέπει να αποφασίσει ποια δήλωση προκύπτει λογικά. Τα πιο συνηθισμένα είδη ερωτήσεων είναι τα syllogisms, όπου εξάγεται συμπέρασμα από δύο ή περισσότερες προτάσεις, τα arrangements, όπου πρέπει να τοποθετηθούν στοιχεία σύμφωνα με κανόνες, και τα underlying assumptions, στις οποίες εντοπίζεται η πιο λογική παραδοχή που στηρίζει ένα επιχείρημα.
Με τον τρόπο αυτό αξιολογείται η δομημένη σκέψη, η ακρίβεια και η ικανότητα λήψης αποφάσεων του υποψηφίου.
Ας δούμε κάποια παραδείγματα:
Παράδειγμα 1ο
Διαβάστε προσεκτικά τα αποσπάσματα και επιλέξτε τη σωστή απάντηση από τις διάφορες επιλογές:
- Το μεγάλο ασημένιο ρολόι δείχνει ώρα 15:50.
- Το μικρό ασημένιο ρολόι δείχνει την ίδια ώρα με το χρυσό ρολόι.
- Το χάλκινο ρολόι είναι μικρό σε μέγεθος.
- Το χρυσό ρολόι είναι δέκα λεπτά πιο αργό από το μεγάλο ασημένιο ρολόι.
- Το χάλκινο ρολόι είναι πέντε λεπτά πιο γρήγορο από το μικρό ασημένιο ρολόι.
Δήλωση: Το μικρό ασημένιο ρολόι δείχνει ώρα 16:00.
Α. Σωστό
Β. Λάθος
Γ. Ανεπαρκείς πληροφορίες
Επεξήγηση σωστής απάντησης: Η γραμμή 2 αναφέρει ότι το μικρό ασημένιο ρολόι δείχνει την ίδια ώρα με το χρυσό ρολόι. Η γραμμή 4 αναφέρει ότι το χρυσό ρολόι είναι δέκα λεπτά πιο αργό από το μεγάλο ασημένιο ρολόι. Η γραμμή 1 αναφέρει ότι το μεγάλο ασημένιο ρολόι δείχνει ώρα 15:50. Επομένως, το μικρό ασημένιο ρολόι θα πρέπει να δείχνει 15:40 και όχι 16:00. Επομένως, αυτή η δήλωση είναι ψευδής και η σωστή απάντηση είναι η επιλογή Β.
Παράδειγμα 2ο
Το εργοστάσιο παρήγαγε χίλια μαλακά παιχνίδια τον περασμένο μήνα και χίλια εκατό τον προηγούμενο μήνα. Επομένως, η αύξηση των μισθών των εργαζομένων συνέβαλε στη βελτίωση της παραγωγικότητας του εργοστασίου.
Ποια υπόθεση υποκρύπτει το παραπάνω επιχείρημα;
Α. Τα εργοστάσια παιχνιδιών παράγουν περίπου χίλια παιχνίδια κάθε μήνα
Β. Πριν από δύο μήνες, το εργοστάσιο παρήγαγε 1.200 παιχνίδια
Γ. Η αύξηση των μισθών των εργαζομένων αυξάνει πάντα την παραγωγικότητα
Δ. Το εργοστάσιο παρήγαγε λιγότερα από χίλια μαλακά παιχνίδια το μήνα
Ε. Το εργοστάσιο παρήγαγε χίλιους υπολογιστές τον περασμένο μήνα
Επεξήγηση σωστής απάντησης: Η δήλωση σχετικά με τη βελτίωση της παραγωγικότητας υποδηλώνει ότι το εργοστάσιο ήταν λιγότερο παραγωγικό στο παρελθόν από ότι είναι τώρα. Σήμερα το εργοστάσιο παράγει 1.000-1.100 παιχνίδια τον μήνα. Αν αυτό αποτελεί βελτίωση, πρέπει να υποθέσουμε ότι η παραγωγικότητα ήταν χαμηλότερη από 1.000 παιχνίδια τον μήνα στο παρελθόν, όπως υποδηλώνει η επιλογή Δ.
Η Α δεν θα μπορούσε να είναι σωστή γιατί μιλάει γενικά για όλα τα εργοστάσια παιχνιδιών. Η Β δεν θα μπορούσε να είναι σωστή επειδή το γεγονός ότι υπήρχε διαφορά εκατό παιχνιδιών μεταξύ του προηγούμενου και του προγενέστερου μήνα δεν υποδηλώνει τίποτα σχετικά με τους προηγούμενους μήνες. Η Γ αποκλείεται με την ίδια λογική καθώς δεν μπορείτε να συμπεράνετε έναν γενικό κανόνα σχετικά με την αύξηση του μισθού των εργαζομένων μόνο από αυτό το παράδειγμα και τέλος η Ε δεν είναι σωστή καθώς αυτή η εταιρεία παράγει μόνο μαλακά παιχνίδια όπως φαίνεται από το παράδειγμα οπότε δεν γνωρίζουμε αν παράγει και κάτι άλλο και αν αυτό είναι υπολογιστές.
Παράδειγμα 3ο
Ο Μάκης τερμάτισε πριν από τον Παύλο. Ο Παύλος και ο Κλεάνθης τερμάτισαν και οι δύο πριν από τον Λάμπρο. Ο Κώστας δεν τερμάτισε τελευταίος.
Ποιος τερμάτισε τελευταίος;
Α. Ο Κώστας
Β. Ο Κλεάνθης
Γ. Ο Παύλος
Δ. Ο Λάμπρος
Επεξήγηση σωστής απάντησης: Ο Μάκης τερμάτισε πριν από τον Παύλο, οπότε ο Μάκης δεν τερμάτισε τελευταίος. Ο Παύλος και ο Κλεάνθης τερμάτισαν πριν από τον Λάμπρο, οπότε και οι δύο δεν τερμάτισαν τελευταίοι. Αναφέρεται ότι ο Κώστας δεν τερμάτισε τελευταίος. Απομένει μόνο ο Λάμπρος, οπότε ο Λάμπρος πρέπει να τερμάτισε τελευταίος και η σωστή απάντηση είναι η επιλογή Δ.
Παράδειγμα 4ο
Πέντε πιάτα, αρακάς, φακές, μουσακάς, μπιφτέκια και ζυμαρικά, είναι γραμμένα στη σειρά στο μενού.
- Ο αρακάς είναι γραμμένος δίπλα στις φακές
- Ο μουσακάς είναι γραμμένος δίπλα στα μπιφτέκια
- Τα μπιφτέκια δεν βρίσκονται ούτε αμέσως δεξιά ούτε αμέσως αριστερά από τα ζυμαρικά, τα οποία βρίσκονται στο αριστερό άκρο του μενού
- Ο μουσακάς βρίσκεται στη δεύτερη θέση από τα δεξιά
- Ο αρακάς βρίσκεται στα δεξιά της φακής και των ζυμαρικών
- Ο αρακάς και ο μουσακάς βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο
Ερώτηση: Σε ποια θέση αναγράφεται ο αρακάς;
Α. Μεταξύ φακής και μπιφτέκια
Β. Μεταξύ φακής και μουσακά
Γ. Μεταξύ των ζυμαρικών και μπιφτέκια
Δ. Μεταξύ μπιφτέκια και ζυμαρικών
Ε. Κανένα από τα παραπάνω
Επεξήγηση σωστής απάντησης: Από τα στοιχεία 1 και 2 έχουμε δύο ζεύγη πιάτων: αρακά – φακές και μουσακά – μπιφτέκια. Από το στοιχείο 3 έχουμε τη θέση των ζυμαρικών. Τα μπιφτέκια δεν βρίσκονται ούτε αμέσως δεξιά ούτε αμέσως αριστερά των ζυμαρικών, επομένως τα μπιφτέκια μπορεί να βρίσκονται σε οποιαδήποτε θέση εκτός από την πρώτη και τη δεύτερη. Από το στοιχείο 4 έχουμε τη θέση του μουσακά. Από τα στοιχεία 5 και 1 έχουμε τις θέσεις του αρακά και της φακής. Η τελευταία κενή θέση είναι τα μπιφτέκια. Επομένως, ο αρακάς βρίσκεται μεταξύ φακής και μουσακά και η σωστή απάντηση είναι η επιλογή Β.
Παράδειγμα 5ο
Η Παυλίνα, η Μαρία, η Ντίνα, ο Όμηρος, ο Κώστας και ο Λάμπρος είναι ξαδέλφια. Όλοι τους έχουν γενέθλια την ίδια ημερομηνία, αλλά κανένας τους δεν έχει την ίδια ηλικία:
- Ο νεότερος είναι 17 ετών
- Ο Κώστας είναι ο μεγαλύτερος και είναι 22 ετών
- Ο Λάμπρος είναι κάπου μεταξύ της Μαρίας και του Όμηρου σε ηλικία
- Η Παυλίνα είναι μεγαλύτερη από τη Μαρία
- Η Ντίνα είναι μεγαλύτερη από τον Όμηρο
Ερώτηση: Αν η Ντίνα είναι 19 ετών, ποιο από τα παρακάτω πρέπει να είναι λάθος;
Α. Η Παυλίνα είναι 21 ετών
Β. Ο Όμηρος είναι 18 ετών
Γ. Η Ντίνα είναι ένα έτος μεγαλύτερη από τον Λάμπρο
Δ. Η Μαρία είναι τρία έτη μεγαλύτερη από τον Όμηρο
Επεξήγηση σωστής απάντησης: Σύμφωνα με το στοιχείο 1 ο νεότερος είναι 17 ετών. Σύμφωνα με το στοιχείο 2 ο Κώστας είναι ο μεγαλύτερος. Σύμφωνα με το στοιχείο 3 ο Λάμπρος είναι μεταξύ της Μαρίας και του Όμηρου οπότε έχουμε Μαρία
Με βάση τα παραπάνω, από τη στιγμή που η Ντίνα είναι 19 ετών και μεγαλύτερη από τον Όμηρο και συνδυαστικά με το σενάριο: Όμηρος
Παράδειγμα 6ο
Ένας αγρότης θέλει να εκτρέψει μια κότα, μια γάτα, ένα σκύλο, μια αποικία μελισσών, μια κατσίκα και μια αρκούδα. Υπάρχουν τρεις περιοχές (Α, Β, Γ με τη σειρά) και η καθεμία μπορεί να φιλοξενήσει δύο ζώα.
Μια αποικία μελισσών δεν μπορεί να μείνει μαζί με κανένα άλλο ζώο.
Αν μια περιοχή έχει σκύλο, τότε δεν μπορεί να έχει γάτα.
Η κατσίκα πρέπει να μείνει μαζί με την κότα.
Η αρκούδα πρέπει να μείνει σε απόσταση 1 περιοχής από την κότα.
Οι περιοχές που δεν έχουν αποικία μελισσών πρέπει να περιέχουν 2 ζώα.
Ερώτηση: Αν ο αγρότης κρατήσει την αποικία μελισσών και την κότα, αν κάποιο από αυτά τα ζώα επιλεγεί να μείνει, ποιο από αυτά δεν έχει άλλη επιλογή από το να μείνει είτε στην περιοχή Α είτε στην περιοχή Γ;
Α. Γάτα
Β. Σκύλος
Γ. Κατσίκα
Δ. Αρκούδα
Ε. Μέλισσα
Επεξήγηση σωστής απάντησης: Αν η κότα μείνει στην περιοχή Β, η αρκούδα δεν μπορεί να μείνει και όλα τα άλλα ζώα πρέπει να μείνουν είτε στην περιοχή Α είτε στην περιοχή Γ, ανάλογα με τη θέση της αποικίας μελισσών. Εάν η κότα μείνει είτε στην περιοχή Α είτε στην περιοχή Γ και οι μέλισσες δεν μείνουν στην περιοχή Β, όλα τα ζώα μπορούν να μείνουν στην περιοχή Β, εκτός από την αρκούδα. Επομένως, σε κάθε περίπτωση, η αρκούδα μπορεί να μείνει μόνο στην περιοχή Α ή στην περιοχή Γ, ή να μην μείνει καθόλου. Επομένως η σωστή απάντηση είναι η επιλογή Δ.
Όπως είδατε ο παραγωγικός συλλογισμός δεν είναι απλώς ένα τεστ λογικής, είναι μια δεξιότητα που καλλιεργείται και βελτιώνεται με συστηματική εξάσκηση. Αναλύοντας προσεχτικά τις πληροφορίες, εντοπίζοντας τους κανόνες και αποφεύγοντας τις παγίδες των αυθαίρετων υποθέσεων, ο υποψήφιος μπορεί να προσεγγίζει κάθε ερώτηση με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ακρίβεια.
Τα παραδείγματα που παρουσιάστηκαν δείχνουν τον τρόπο σκέψης που απαιτείται: μεθοδικότητα, καθαρή λογική και συνέπεια. Με συνεχή εξάσκηση σε ποικιλία ασκήσεων, οι υποψήφιοι θα μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης δοκιμασίας του ΑΣΕΠ και να ενισχύσουν την απόδοσή τους σε κάθε είδους αξιολόγηση λογικής σκέψης.
Καλή συνέχεια σε όλους!
