Είτε εγκαινιάζετε το νέο έτος με ένα φιλί τα μεσάνυχτα, είτε παρακολουθείτε πυροτεχνήματα, είτε γράφετε μια λίστα με αποφάσεις για τη ζωή σας, όταν το ρολόι χτυπάει μεσάνυχτα, είναι μια στιγμή μετάβασης από το παλιό στο νέο – και όταν έχουμε δείκτες μετάβασης όπως η παραμονή της Πρωτοχρονιάς, λένε οι παλαιότεροι, συχνά συνοδεύεται από τελετουργίες, προλήψεις και δεισιδαιμονίες.
«Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι μπορείς να κάνεις κάτι κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου που θα έχει αντίκτυπο στο μέλλον, σε αυτό που έρχεται», λέει ο Τζακ Σαντίνο, συγγραφέας πολλών βιβλίων για τις γιορτές και τις τελετουργίες ανά τον κόσμο και πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Λαογραφικής Εταιρείας.
Είτε έχετε ένα δικό σας τελετουργικό που πιστεύετε ολόψυχα, είτε συμμετέχετε απλώς για πλάκα, αυτές οι προλήψεις έχουν να κάνουν με το να βεβαιωθείτε ότι ανοίξατε συμβολικά τον εαυτό σας σε νέες και πιο θετικές εμπειρίες τη νέα χρονιά που μόλις ξεκίνησε.
Ιδού εννέα προλήψεις ανά τον κόσμο, οι οποίες πιστεύεται ότι μας εξασφάλισαν τύχη για όλο το 2024 – εάν βεβαίως εφαρμόσαμε τουλάχιστον μία από αυτές…
Φάγατε 12 ρώγες σταφύλι πριν από τα μεσάνυχτα;
Στην Ισπανία, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς τα ζευγάρια ταΐζουν 12 ρώγες σταφύλι τον/την σύντροφό τους.
Στην πραγματικότητα, τοποθετούν 12 ρώγες σταφύλι στο στόμα του συντρόφου τους για τις 12 καμπάνες που χτυπούν μεσάνυχτα.
Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι η μακρόχρονη παράδοση έχει εμπορευματοποιηθεί πλέον σε τέτοιο βαθμό, που τα σούπερ μάρκετ πωλούν πλέον κονσέρβες με 12 ρώγες σταφύλι στην Ισπανία!
Αυτή η ισπανική παράδοση, που εφαρμόζεται σε διάφορες μορφές και σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, υποτίθεται ότι σας εξασφαλίζει ένα χρόνο καλής τύχης… αν είστε αρκετά γρήγοροι. Η λαϊκή παράδοση λέει ότι μπορεί να σας φέρει κακή τύχη αν δεν τελειώσετε και τις 12 εγκαίρως.
Τα κυκλικά ή ημικυκλικά τρόφιμα και αντικείμενα αντιπροσωπεύουν νομίσματα και χρήματα, και σε αυτή την περίπτωση ο αριθμός των σταφυλιών συμβολίζει μια καλή ευχή, κάτι καλό που καταναλώνεται για κάθε μήνα.
Τρώγοντας μαυρομάτικα φασόλια και χόρτα
Ένα κοινό παραδοσιακό φαγητό για πολλούς Αφροαμερικανούς και για τις νότιες ΗΠΑ, τα φασόλια και τα χόρτα πιστεύεται ότι φέρνουν καλή τύχη και χρήματα.
Ιστορικά, τα μαυρομάτικα φασόλια εισήχθησαν στον αμερικανικό Νότο από τη Δυτική Αφρική και οι σκλάβοι στο Νότο συχνά έφτιαχναν πιάτα που τους θύμιζαν την πατρίδα τους – συνήθως ρύζι και φασόλια. Λένε, επίσης, ότι τα χόρτα συνδέονται με το χρώμα του χαρτονομίσματος (δολάριο) και της ευημερίας.
Τα μαυρομάτικα φασόλια μαγειρεύονται με χοιρινό κρέας, συνήθως μπέικον. Το χοιρινό κρέας είναι συνηθισμένο σε πολλές παραδόσεις της Πρωτοχρονιάς σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πολλών ευρωπαϊκών πολιτισμών, επειδή είναι ένα λιπαρό κρέας, και αυτό αντιπροσωπεύει τον πλούτο του νέου έτους, ότι οι άνθρωποι θα είναι καλοταϊσμένοι και θα έχουν ευημερία.
Ξινολάχανο και χοιρινό κρέας την Πρωτοχρονιά
Στις γερμανικές, πολωνικές και άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, το ξινολάχανο και το χοιρινό κρέας τρώγονται συνήθως την Πρωτοχρονιά.
Η παράδοση αυτή εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε αρκετά μέρη της Ευρώπης, ενώ η επιρροή της έχει φτάσει και στην Αμερική.
Το χοιρινό κρέας λέγεται ότι είναι τυχερό επειδή τα γουρούνια «ριζώνουν» (γέρνουν) προς τα εμπρός όταν ψάχνουν για τροφή και το λάχανο τουρσί θεωρείται τυχερό λόγω των πλεονεκτημάτων του για την υγεία.
Δυο… πόρτες έχει η ζωή
Το άνοιγμα της πίσω και της μπροστινής πόρτας τα μεσάνυχτα – εάν διαθέτετε δύο πόρτες στο σπίτι σας, φυσικά – φέρνει επίσης τύχη.
Τουλάχιστον αυτό πιστεύουν στην Ιρλανδία, όπου η ψύχρα του βορρά δεν τους πτοεί και εφαρμόζουν αυτή την κοινή πρακτική για να βγει ο παλιός χρόνος και να μπει ο καινούργιος.
Το «ποδαρικό»
Πρακτική συνήθης στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο κι όχι μόνο.
Το ποιον/α θα αφήσουμε να μπει στο σπίτι μας πρώτος/η τη νέα χρονιά, για πολλούς, έχει μεγάλη σημασία.
Πέρα από την Ελλάδα και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης, στη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία, το πρώτο άτομο που περνάει το κατώφλι του σπιτιού το νέο έτος είναι σημαντικό και μπορεί να φέρει καλή τύχη.
Σε κάποιες περιοχές, μάλιστα, αν πρόκειται για μελαχρινό άτομο που φέρνει δώρα, τότε το 2024 μπήκε σίγουρα με «το δεξί».
Κρεμάστε ένα κρεμμύδι στην πόρτα σας
Αν εύχεστε να αποκτήσετε ένα μωρό ή κάτι άλλο σημαντικό, κατεβάστε το στεφάνι των γιορτών σας και κρεμάστε αντ’ αυτού ένα… κρεμμύδι!
Το γούρι της «κρεμμύδας» είναι μια κοινή πρακτική στην Ελλάδα και έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τους προστάτευε από κάθε κακό, από καταστροφές, αρρώστιες ή βασκανίες. Τον 6ο π.Χ. αιώνα, ο Πυθαγόρας κρέμμαγε την κρεμμύδα πάνω από την πόρτα του ως σύμβολο καλής υγείας και αναγέννησης.
Η Χρυσοβασιλίτσα, όπως αλλιώς τη λένε, ακόμα και αν βρίσκεται σε κάποια γωνιά του σπιτιού, βγάζει φύλλα τέτοια εποχή και ξαναρχίζει τον κύκλο της ζωής της.
Ο λαός πιστεύει ότι αυτή τη μεγάλη ζωτική της δύναμη μπορεί να τη μεταδώσει σε έμψυχα και άψυχα. Λογικά, λοιπόν, συνδέθηκε με την Πρωτοχρονιά και το ξεκίνημα μιας καινούργιας χρονιάς, γεμάτης ελπίδες και προσδοκίες.
Στις μέρες μας, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τοποθετείται η κρεμμύδα έξω από το σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην εκκλησία.
Στη συνέχεια, η κρεμμύδα κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.
Ετοιμάστε τις βαλίτσες σας… ή όχι
Σε όλη τη Λατινική Αμερική, κάποιοι θα σας πουν να ετοιμάσετε τις αποσκευές σας, γεμίζοντάς την με ό,τι σας είναι απαραίτητο για το ταξίδι που επιθυμείτε να κάνετε το νέο έτος.
Άλλοι, όμως, ιδίως στην Κολομβία, θα σας πουν να κάνετε με μια άδεια βαλίτσα το… γύρο του τετραγώνου μερικές φορές, για να είναι η νέα χρονιά γεμάτη ταξίδια.
Σπάστε ένα πιάτ στην εξώπορτα
Στη Δανία, το να σπάτε πιάτα στα κατώφλια των αγαπημένων σας προσώπων γίνεται με χαρά την Πρωτοχρονιά και αυτό γιατί έτσι συμβάλλετε στην τύχη τους.
Λένε ότι όσο περισσότερα σπασμένα πιάτα έχετε έξω από το σπίτι σας, τόσο περισσότερη τύχη θα έχετε το νέο έτος.
Η παράδοση αυτή στη Δανία εντάσσεται στην περίοδο του νέου έτους, όπου επιτρέπεται επισήμως από τις αρχές να κάνουν υπερβολές, ακόμα και να παραβιάζουν κάθε είδους κανόνες – είτε πρόκειται για θόρυβο, είτε για καταστροφή πραγμάτων.
Το φιλί της Πρωτοχρονιάς
Αυτή η πλέον κλασσική παράδοση, που τηρείται σχεδόν σε όλο τον δυτικό κόσμο, υποτίθεται ότι εξασφαλίζει καλή τύχη και στα δύο πρόσωπα, ενώ αντίθετα, το να μην έχεις κάποιον να φιλήσεις μπορεί να σημαίνει μια χρονιά μοναξιάς…