Τα μαλλιά μας «κρύβουν» πολλά συναισθήματα και οι έντονες αλλαγές στα μαλλιά, ιδιαίτερα για τις γυναίκες, δεν είναι κάτι καινούργιο. Τον Φεβρουάριο του 2007, η διάσημη Britney Spears μπήκε σε ένα κομμωτήριο και ξύρισε μόνη της το κεφάλι της.
Ενώ η στιγμή αυτή εξακολουθεί να εξετάζεται έντονα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σήμερα, εκείνη την εποχή η Spears βρισκόταν εν μέσω διαζυγίου, φέρεται να αντιμετώπιζε προβλήματα από τη χρήση ουσιών και πάλευε με ψυχικές ασθένειες.
Το ξύρισμα του κεφαλιού της ήταν ένας τρόπος να απελευθερωθεί από την οδύνη και να ασκήσει κάποιο έλεγχο πάνω στην αδυναμία που ένιωθε για την πολύ προβεβλημένη ζωή της.
«Όταν περνάμε μια μεταβατική περίοδο που είναι ιδιαίτερα επώδυνη, έχουμε την τάση να παίρνουμε αποφάσεις που προσφέρουν άμεση ανακούφιση»
Αρκετές ταινίες έχουν επίσης αποτυπώσει τις συναισθηματικές εμπειρίες γυναικών που πάλεψαν με τραύματα και κατέληξαν να κόψουν μερικά ή όλα τα μαλλιά τους.
Υπάρχει η Deb από την εφηβική δραμεντί Empire Records του 1995, η οποία ξυρίζει το κεφάλι της μετά από μια απόπειρα αυτοκτονίας ως μέσο για να γίνει «ορατή». Στο φινάλε της δεύτερης σεζόν του Girls, εν τω μεταξύ, η Hannah Horvath κόβει τα μαλλιά της με ψαλίδι μετά από μια άσχημη κρίση ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής κατά την οποία τρύπησε το τύμπανο του αυτιού της με μια μπατονέτα.
Αυτές οι στιγμές της ποπ κουλτούρας είναι αποκαλυπτικές για την ισχυρή σχέση μεταξύ των δραστικών κουρεμάτων και της συναισθηματικής μας κατάστασης.
Κατευνάζουν την ενδόμυχη αγωνία μας;
Σύμφωνα με τη Rebecca Newman, ψυχοθεραπεύτρια με έδρα τη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια, «όταν περνάμε μια μεταβατική περίοδο που είναι ιδιαίτερα επώδυνη, έχουμε την τάση να παίρνουμε αποφάσεις που προσφέρουν άμεση ανακούφιση». Αυτό μπορεί να πηγάζει από το αίσθημα ότι θέλουμε να απαλλαγούμε από έντονα ή δυσάρεστα συναισθήματα, με αποτέλεσμα να παίρνουμε βιαστικές αποφάσεις, όπως παρορμητικές αγορές ή ένα «βαρύγδουπο» κούρεμα.
Σε περιόδους δυσφορίας, μπορεί να αναζητήσουμε διαφορετικά μέσα διαφυγής, όπως ένα εντυπωσιακό κούρεμα, αντί να αναγνωρίσουμε ότι η πραγματοποίηση μιας δραστικής, και πιθανώς λυπηρής, αλλαγής στην εμφάνισή μας, θα μας δώσει μόνο μια φευγαλέα αίσθηση εξουσίας
Με αυτόν τον τρόπο, λέει η Newman, το να κάνουμε μια αλλαγή στη εξωτερική μας εμφάνιση μπορεί να μοιάζει με το να αποβάλλουμε ένα στρώμα δέρματος, στο οποίο υποθέτουμε ότι θα νιώσουμε αμέσως καλύτερα μετά την ενέργεια. Ωστόσο, το να το κάνουμε αυτό τελικά δεν εξαλείφει την αγωνία μας, καθώς αυτές οι εξωτερικές πράξεις δεν κατευνάζουν την ενδόμυχη αγωνία μας.
«Δεν έχουν κάποια μαγική δύναμη»
Όταν τελειώνει μια ρομαντική σχέση, είναι σύνηθες για τα άτομα να θέλουν να κάνουν μια αλλαγή στα μαλλιά τους. «Η θλίψη μετά από έναν χωρισμό μπορεί να οδηγήσει κάποιον στο να κάνει μια μεγάλη αλλαγή στην εμφάνισή του, ως ένας τρόπος να σηκώσει ενδεχομένως το κυριολεκτικό και μεταφορικό «βάρος» των μαλλιών», λέει η Newman.
Η συντήρηση των μακριών μαλλιών μπορεί να απαιτεί πολλά προϊόντα, χρόνο και υπομονή, και η αποδέσμευση από αυτή τη συντήρηση μπορεί να συμβολίζει και την αποδέσμευση από τη συναισθηματική εργασία της σχέσης.
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη της TYME σε συνεργασία με την YouGov, το 20% των 680 γυναικών στις ΗΠΑ που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι έχουν κλάψει για ένα κούρεμα που δεν τους άρεσε, ενώ 1 στις 6 γυναίκες δήλωσε ότι θα ντρεπόταν να βγει σε δημόσιο χώρο αν υπήρχε κάποιο πρόβλημα με τα μαλλιά της.
Η Newman πιστεύει ότι η εικόνα και τα πρότυπα ομορφιάς συχνά διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και αντιμετωπίζουμε τα μαλλιά. «Τα μαλλιά μας μπορούν να μας βοηθήσουν να νιώσουμε καλύτερα με τον εαυτό μας, αλλά δεν έχουν εγγενώς κάποια μαγική δύναμη», λέει.
Ο επαναπροσδιορισμός της εξωτερικής μας εμφάνισης μπορεί να δημιουργήσει μια απατηλή αίσθηση ελέγχου.
Ενώ μπορεί να νιώθουμε ότι είμαστε στη θέση του οδηγού σε ό,τι συμβαίνει, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι, αν και μπορούμε να επηρεάσουμε ορισμένες συνθήκες στη ζωή μας, το μόνο πράγμα που μπορούμε πραγματικά να διαχειριστούμε είναι τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις μας.
Γνήσιο μέσο αυτο-μεταμόρφωσης;
Σε περιόδους δυσφορίας, μπορεί να αναζητήσουμε διαφορετικά μέσα διαφυγής, όπως ένα εντυπωσιακό κούρεμα, αντί να αναγνωρίσουμε ότι η πραγματοποίηση μιας δραστικής, και πιθανώς λυπηρής, αλλαγής στην εμφάνισή μας, θα μας δώσει μόνο μια φευγαλέα αίσθηση εξουσίας, υποστηρίζει η Newman.
Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα νέο χτένισμα μπορεί να είναι απελευθερωτικό – δίνοντάς μας νέες επιλογές στυλ και τρόπους να παρουσιάσουμε τον εαυτό μας στον κόσμο. Με αυτό το σκεπτικό, η Siobhan Benson, κομμώτρια με έδρα τη Νέα Υόρκη θυμάται ένα νεαρό πελάτη που ξύρισε το κεφάλι του σε ηλικία 12 ετών ως το πρώτο μέσο διεκδίκησης και εξωτερικής επιβεβαίωσης της ταυτότητάς του ως τρανς.
Ως κομμώτρια, εξηγεί τη σημασία της κατανόησης για όλους τους πελάτες της.
«Έχεις να κάνεις με τόσα διαφορετικά κοινωνικά στρώματα που έρχονται στην καρέκλα σου με όλες τις «αποσκευές» τους», λέει. Με αυτόν τον τρόπο, όταν γίνεται με το σωστό σκεπτικό, το κούρεμα μπορεί να αποτελέσει ένα γνήσιο μέσο αυτο-μεταμόρφωσης και να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για τον εαυτό μας.
*Με πληροφορίες από Dazed | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Empire Records
