«Στα χέρια μόνο λίγων ισχυρών παραδίδει η Κυβέρνηση τη δασική βιομάζα, μέσω δημοπρασιών που θα διενεργεί το ΤΑΙΠΕΔ, στις οποίες ακόμα και η συμμετοχή καθίσταται ανέφικτη για τους πολλούς, καθώς η Κυβέρνηση “έκοψε και έραψε” τις προϋποθέσεις ώστε να τους αποκλείει, απαιτώντας μέχρι και ετήσιο “τζίρο” άνω των 3 εκατομμυρίων ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, η πατρίδα μας έκανε ακόμα ένα βήμα σε αντίθετη κατεύθυνση από την ενεργειακή δημοκρατία», υπογραμμίζει ο Βουλευτής Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Πάρις Κουκουλόπουλος σε Ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή, μαζί με άλλους τρεις Βουλευτές.
Ακολουθεί το υπόλοιπο κείμενο της κοινοβουλευτικής παρέμβασης προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κ. Θ. Σκυλακάκη, και τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Κ. Χατζηδάκη:
«Tην 23η Νοεμβρίου 2023 ψηφίστηκε στη Βουλή η αριθμ. 32/1/22.1.2023 Τροπολογία, χωρίς προφανώς να έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, το άρθρο 2 της οποίας (πλέον άρθρο 64 του ν.5069/2023) θέσπισε τη διενέργεια δημοπρασιών δασικής βιομάζας από το ΤΑΙΠΕΔ A.E. («Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου A.E.»). Συγκεκριμένα, εκεί προβλέφθηκε ότι η δασική βιομάζα που παράγεται κατά τις εργασίες προστασίας δασών, στις οποίες το ΤΑΙΠΕΔ ενεργεί ως Διενεργούσα Αρχή, κατ’ εντολή, στο όνομα και για λογαριασμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, μπορεί να αξιοποιείται για την παραγωγή ξυλείας και προϊόντων αυτής και για την παραγωγή ενέργειας, με ηλεκτρονικές πλειοδοτικές δημοπρασίες που διενεργεί το ΤΑΙΠΕΔ, μετά από σχετική πρόσκληση».
Υπενθυμίζεται ότι ο Υπουργός κ. Σκυλακάκης, κατά την υποστήριξη της Τροπολογίας στην Ολομέλεια της Βουλής, δήλωσε ( https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/a08fc2dd-61a9-4a83-b09a-09f4c564609d/es20231123.pdf ) ότι «το άρθρο 2 της τροπολογίας είναι η διενέργεια δημοπρασιών δασικής βιομάζας. Λέμε για το “Anti – nero” -έχουμε ένα πολύ μεγάλο “ Anti – nero”, το οποίο ξεκινάει τώρα- ό,τι βιομάζα βγαίνει θα δημοπρατείται και θα πηγαίνει πίσω ως έσοδο της Δασικής Υπηρεσίας. Ως τώρα αφηνόταν αυτή η βιομάζα “Anti- nero” I και ΙΙ ή δινόταν στους τοπικούς πληθυσμούς. Οι τοπικοί πληθυσμοί καλύπτονται ούτως η άλλως από τις από την υπόλοιπη μεταρρύθμιση που θα φέρουμε. Είναι ανάγκη να δημοπρατείται αυτή η βιομάζα γιατί το “Anti – nero” πια έχει πολύ μεγάλη έκταση.»
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής καταψήφισε την Τροπολογία, με τον Ειδικό Αγορητή κ. Μ. Χριστοδουλάκη να ασκεί τεκμηριωμένη κριτική, στηλιτεύοντας το ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ που σταδιακά μετατρέπεται σε αναθέτουσα αρχή των Υπουργείων.
Κατ’ εφαρμογή του ανωτέρω άρθρου, λοιπόν, εκδόθηκε η αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/21828/1642/27.2.2024 (Φ.Ε.Κ. Β’ 1393/1.3.2024) Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κ. Θ. Σκυλακάκη, με θέμα «Διαδικασία απόληψης βιομάζας στο πλαίσιο του σχεδίου προστασίας Δασών». Ενδεικτικά, ακολουθούν μόνο ορισμένα σημεία της Υ.Α.
Συγκροτείται ηλεκτρονικό Μητρώο Πιστοποιημένων Αγοραστών Δασικής Βιομάζας, το οποίο τηρείται από το ΤΑΙΠΕΔ. Δικαίωμα συμμετοχής στις πλειοδοτικές δημοπρασίες έχουν μόνο τα εγγεγραμμένα μέλη του Μητρώου, είτε μεμονωμένα, είτε υπό μορφή ενώσεων.
Δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο έχουν φυσικά πρόσωπα (ατομικές επιχειρήσεις) ή νομικά πρόσωπα με οικονομικές δραστηριότητες που επιτρέπουν την αξιοποίηση της δασικής βιομάζας, ως εξής: i. Για παραγωγή προϊόντων ξυλείας, ii. για παραγωγή τυποποιημένων στερεών βιοκαυσίμων (π.χ. πελλέτες – μπρικέτες ξύλου), iii. για παραγωγή ανανεώσιμων αερίων (π.χ. αέριο σύνθεσης), iv. για παραγωγή εδαφοβελτιωτικών προϊόντων και βιοπροϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας με βάση την εξανθρακωμένη βιομάζα (biochar), v. για παραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα (βιοενέργεια) είτε με σκοπό την ιδιοκατανάλωση (σε βιομηχανικές διεργασίες) είτε την πώληση της ενέργειας αυτής σε τρίτους, vi. για παραγωγή θερμικής ενέργειας με σκοπό τη διάθεση σε δίκτυα τηλεθέρμανσης, vii. για παραγωγή θερμικής ενέργειας με σκοπό τη διάθεση σε εφαρμογές του αγροβιομηχανικού – αγροδιατροφικού κλάδου (θερμοκήπια, ξηραντήρια, κ.λπ.).
Για την εγγραφή των ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων στο Μητρώο απαιτείται να εμφανίζουν μέσο γενικό ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 3.000.000,00 € κατά την τελευταία τριετία. Απαιτείται, επίσης, εγγυητική επιστολή συμμετοχής ποσού 30.000 €.
Η τιμή εκκίνησης κάθε δημοπρασίας καθορίζεται στη σχετική Πρόσκληση, ενώ σχετικές λεπτομέρειες ορίζονται στο άρθρο 5 της Υ.Α. Η ηλεκτρονική δημοπρασία είναι πλειοδοτική, δηλαδή η δημοπρατούμενη ποσότητα δασικής βιομάζας ανά είδος αυτής κατακυρώνεται στον οικονομικό φορέα που προσφέρει τη μεγαλύτερη τιμή γι’ αυτή. Οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να παραλαμβάνουν με δικά τους μέσα μεταφοράς (ιδιόκτητα ή μισθωμένα) την δημοπρατούμενη βιομάζα.
Σημειώνεται ότι ανά την Ελλάδα υπάρχουν ήδη μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν αναπτύξει αξιόλογη δραστηριότητα στην αξιοποίηση δασικής βιομάζας, έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις και έχουν δημιουργήσει θέσεις εργασίας στις απειλούμενες από πληθυσμιακή συρρίκνωση περιοχές των ορεινών κοινοτήτων μεγάλων οροσειρών της Χώρας.
Δεδομένου ότι θεμελιώδης προγραμματική προτεραιότητα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής είναι η ενεργειακή δημοκρατία, με άλλα λόγια ο εκδημοκρατισμός της ενέργειας για τους πολλούς, τους μικρομεσαίους, τους μη προνομιούχους, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, μέσω ενεργειακών κοινοτήτων, στο πρότυπο επιτυχημένων βέλτιστων πρακτικών άλλων κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεδομένου ότι το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής έχει συγκεκριμένες προτάσεις πράσινης βιώσιμης μετάβασης, ώστε η δασική βιομάζα να αναδειχθεί σε καθοριστική παράμετρο κυκλικής οικονομίας, με την αδιαπραγμάτευτη αειφορική διαχείρισή της να αφήνει θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, να συμβάλει στη μείωση του ενεργειακού κόστους της κοινωνίας, αποτελώντας ταυτόχρονα προληπτική δράση αντιπυρικής προστασίας των πολύτιμων δασικών οικοσυστημάτων.
Δεδομένου ότι η στήριξη των περιφέρειας, πόσω μάλλον των απομακρυσμένων και ορεινών περιοχών της υπαίθρου, αποτελεί χρέος της Πολιτείας, που σαφώς δεν συνάδει με τη δημιουργία όλο και περισσότερων αντικινήτρων παραμονής της νέας γενιάς στα χωριά μας.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1) Γιατί επιλέξατε να θεσπίσετε με Τροπολογία τη νέα διαδικασία δημοπρασιών του ΤΑΙΠΕΔ για τη δασική βιομάζα, παρακάμπτοντας την -θεσμικά και πολιτικά αναγκαία- δημόσια διαβούλευση με τους συναρμόδιους φορείς και την κοινωνία των πολιτών, για ένα τόσο κρίσιμο περιβαλλοντικό ζήτημα; Υπήρξε κάποιος επείγων λόγος για την επιλογής σας, αφού μετά περάσαν τρεις μήνες από την ψήφισή της μέχρι να εκδώσετε την Υπουργική Απόφαση;
2) Με ποιους φορείς διαβουλευτήκατε για τη διαμόρφωση του περιεχομένου της Υπουργικής Απόφασης; Συγκεκριμένα, τη γνώμη ποιων εξειδικευμένων φορέων δασολόγων, ειδικών Τμημάτων Πανεπιστημίων, περιβαλλοντικών και ερευνητικών φορέων κ.ο.κ., ζητήσατε και ποιες ήταν οι προτάσεις εκάστου;
3) Για ποιο λόγο αποφασίσατε να μην κατευθύνετε -με συγκεκριμένο σχέδιο και διαφανή κοινωνικά δίκαια κριτήρια-τη δασική βιομάζα στις τοπικές κοινωνίες πλησίον των δασών, αποκλείοντας τα χωριά της περιφέρειας από ένα καθοριστικό “όπλο” στον αγώνα τους να ανταπεξέλθουν στο ενεργειακό κόστος και να διασφαλίσουν την ενεργειακή αυτονομία τους;
4) Πως προέκυψε και πως συγκεκριμένα τεκμηριώνεται η προϋπόθεση συμμετοχής του γενικού ετήσιου κύκλου εργασιών άνω των 3.000.000,00 ευρώ κατά την τελευταία τριετία, που αγνοεί προκλητικά όσους αγωνίζονται να παραμείνουν ενεργά οικονομικοί και βιώσιμοι σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές;
5) Πόσοι από τους υφιστάμενους Δασικούς Συνεταιρισμούς πληρούν την εν λόγω προϋπόθεση των 3.000.000,00 ευρώ και γενικότερα όλες τις προϋποθέσεις που θέτει η Υπουργική Απόφαση, ώστε να μπορούσαν -εφόσον το έκριναν σκόπιμο- να λάβουν μέρος στις δημοπρασίες;
6) Πόσες ενεργειακές κοινότητες ανά την επικράτεια πληρούν την εν λόγω προϋπόθεση των 3.000.000,00 ευρώ και γενικότερα όλες τις προϋποθέσεις που θέτει η Υπουργική Απόφαση, ώστε να μπορούσαν -εφόσον το έκριναν σκόπιμο- να λάβουν μέρος στις δημοπρασίες και πόσες θα αποκλεισθούν από τη νέα διαδικασία;
7) Προτίθεστε να αναπροσαρμόσετε άμεσα την εν λόγω προϋπόθεση των 3.000.000,00 ευρώ, ώστε να αποτραπεί το βέβαιο πλήγμα σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αξιοποίησης δασικής βιομάζας και να μην απωλεσθούν οι σχετικές θέσεις εργασίας;
8) Πόση ήταν η δασική βιομάζα κατά το έτος 2023; Πόσοι και ποιοι υπήρξαν οι αποδέκτες που την αξιοποίησαν, ανά περιφερειακή ενότητα της Χώρας;
9) Έχετε υπολογίσει τον αριθμό πολιτών σε χωριά πλησίον δασικών εκτάσεων, ανά περιφερειακή ενότητα, οι οποίοι επηρεάζονται αρνητικά από τη συγκεκριμένη κυβερνητική επιλογή;
10) Για ποιο λόγο αναθέσατε αρμοδιότητες σχετικά με τα δάση στο ΤΑΙΠΕΔ και όχι σε Φορείς του Δημοσίου Τομέα με μακρά εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση στην αειφορική περιβαλλοντική διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων;
11) Ποιο σημείο της νέας διαδικασίας δημοπρασιών του ΤΑΙΠΕΔ και συγκεκριμένα ποια παράγραφος του άρθρου ή/και της Υπουργικής Απόφασης περιλαμβάνει ειδική μέριμνα για τις ορεινές κοινότητες, σύμφωνα με τη ρήτρα ορεινότητας που ρητώς διασφαλίζει η παράγραφος 4 του άρθρου 101 του Συντάγματος;
12) Τι σημαίνει σε επίπεδο θεσμικών και πρακτικών ενεργειών, αλλά και χρονοδιαγράμματος εφαρμογής, η διαβεβαίωση που επισήμως έδωσε από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής ο Υπουργός κ. Σκυλακάκης ότι “οι τοπικοί πληθυσμοί καλύπτονται ούτως η άλλως από τις από την υπόλοιπη μεταρρύθμιση που θα φέρουμε”; »
