Μπομπ Τράα: Ο πρώην τροϊκανός απομυθοποιεί το success story της κυβέρνησης
Οι διαφορές της Ελλάδας με τα κράτη της ευρωζώνης παραμένουν μεγάλες και εντυπωσιακές, τονίζει ο Μπομπ Τράα, ο οικονομολόγος πρώην τροϊκανός που με ένα άρθρο του απομυθοποιεί ουσιαστικά το success story της κυβέρνησης.
Η ανάκαμψη από τον Covid επιβραδύνεται και ο μελλοντικός ρυθμός ανάπτυξης θα είναι πιο μέτριος σε σύγκριση με τα τελευταία χρόνια, επισημαίνει. Παράλληλα, αμφισβητεί τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών, της Τράπεζας της Ελλάδας, της Κομισιόν και θεσμών που υπολογίζουν σε γενικές γραμμές ότι η πραγματική ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι πάνω από 2% το 2024, ακόμα και 2,5%.
«Έχω κάποιες ανησυχίες για αυτούς τους αριθμούς, αλλά δεν μπορώ να τους αποκλείσω με βάση τις έως τώρα πληροφορίες», σημειώνει αρχικά ο Μπομπ Τράα στο άρθρο του στο macropolis.
Επιχειρώντας να εξηγήσει αυτές τις ανησυχίες του, σημειώνει ότι η Ελλάδα είχε μια τρομακτική έκρηξη στην ανάπτυξη της απασχόλησης μετά το τέλος του Covid, αλλά αυτό αρχίζει να εξαντλεί το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό.
Αν η απασχόληση μπορεί να αυξηθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα το 2024, αυτό θα είναι ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα, σημειώνει. Επιπλέον, η παραγωγικότητα ανά εργαζόμενο έχει γίνει ξανά θετική και η εκτίμησή μου είναι ότι τώρα είναι περίπου 0,7% τον χρόνο, προσθέτει.
Συνδυάζοντας αυτούς τους δείκτες, καταλήγει ότι η ανάπτυξη μπορεί να είναι γύρω στο 1,7%. Ο ταχύτερος ρυθμός είναι πιθανός, αλλά είναι απίθανο να είναι βιώσιμος, τονίζει. «Κι αν η αύξηση της παραγωγικότητας απογοητεύσει σε ένα περιβάλλον πολλαπλών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν η ΕΕ και η Ελλάδα- Ουκρανία, Γάζα, διαταραχές στη ναυτιλία, υπερθέρμανση και πολιτική πίεση στην Ελλάδα και την Ευρώπη- η ανάπτυξη μπορεί να καταλήξει λίγο χαμηλότερα», συνεχίζει στο άρθρο του.
Υπερεκτιμάται η κατανάλωση στην Ελλάδα;
Σε άλλο σημείο του άρθρου του, ο Μπομπ Τράα θέτει το ερώτημα αν υπερεκτιμάται η κατανάλωση στην Ελλάδα.
«Είναι μία τουριστική χώρα, οι τουρίστες κάνουν μεγάλη κατανάλωση σε ξενοδοχεία, μπαρ, καφέ, εστιατόρια, θέρετρα κτλ. Αυτό προσδιορίζεται σωστά ως εξαγωγές ή ωθεί προς τα πάνω τα νούμερα της εγχώριας κατανάλωσης, σαν όλη αυτή να γίνεται από τους κατοίκους;», είναι τα ερωτήματα που θέτει.
Οι επενδύσεις
Εντυπωσιακές, επισημαίνει ο οικονομολόγος, είναι και οι διαφορές της Ελλάδας με τα άλλα κράτη της ευρωζώνης σε ό,τι αφορά στις ακαθάριστες πάγιες επενδύσεις.
Η Ελλάδα δαπανά πολύ λιγότερα από τις άλλες, επισημαίνει. «Οι επενδύσεις κατέρρευσαν στην κρίση και άρχισαν να ανακάμπτουν. Στα τέλη του 2023 υπήρξε ξανά μια μικρή πτώση, ίσως περιορίζοντας την ανάκαμψη», συμπληρώνει.
«Μια χώρα με υπερβολική κατανάλωση θα έχει έλλειμμα αποταμίευσης, που θα περιορίσει τις επενδύσεις, καθώς είναι περιορισμένη η δεξαμενή των δανειακών κεφαλαίων και η Ελλάδα θα έχει πρόβλημα να δανειστεί από το εξωτερικό, δεδομένου του χρέους», προειδοποιεί.
Ο ΦΠΑ, η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ
Οι έμμεσοι φόροι ανθούν στην Ελλάδα και όχι σε άλλες χώρες, επισημαίνει ο Μπομπ Τράα, θυμίζοντας μάλιστα την κριτική που ασκούσε η ΝΔ, από την αντιπολίτευση, στον ΣΥΡΙΖΑ.
«Το γεγονός ότι ο ΦΠΑ κτλ. χρησιμοποιείται ως παράγοντας προσαρμογής για τη μείωση του ελλείμματος και την ενίσχυση του πρωτογενούς δημοσιονομικού τομέα είναι σωστός. Όμως, αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι πως η ΝΔ διαμαρτύρονταν έντονα όταν ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποίησε αυτό το εργαλείο για να πετύχει ουσιαστικά έναν ισορροπημένο προϋπολογισμό στη δεύτερη θητεία του.
«Φαίνεται κακόγουστο να λέμε για κακοδιαχείριση της χώρας όταν ένα κόμμα προσαρμόζει τα ελλείμματα εισπράττοντας μεγαλύτερο ΦΠΑ και μετά να κάνεις ακριβώς το ίδιο όταν τα κριτήρια του Μάαστριχτ τίθενται ξανά σε ισχύ μετά τον Covid», αναφέρει χαρακτηριστικά.
