Γιατί οι οικογένειες με δύο παιδιά πληρώνουν μεγαλύτερους φόρους και εισφορές στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ (Taxing Wages 2024) η φορολογική σφήνα αυξήθηκε σε 23 από τις 38 χώρες του ΟΟΣΑ μεταξύ 2022 και 2023, μειώθηκε σε 13 και παρέμεινε η ίδια σε δύο. Η «φορολογική σφήνα» είναι στην ουσία η διαφορά ανάμεσα στον καθαρό μισθό που παίρνει ο εργαζόμενος και στο κόστος για την επιχείρηση που τον απασχολεί. Τα συστατικά της σφήνας είναι, κυρίως, οι ασφαλιστικές εισφορές και ο παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος.
Η μέση φορολογική σφήνα του ΟΟΣΑ για το ζευγάρι με δύο παιδιά (το ένα μέλος κερδίζει το 100% του μέσου μισθού, το άλλο κερδίζει το 67% αυτού) αυξήθηκε κατά 0,06 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2022 και 2023 στο 29,5%. Στην Ελλάδα οι επιβαρύνσεις διαμορφώθηκαν στο 37,5%, αυξημένες κατά 0,59 ποσοστιαίες μονάδες.
Αυτό δείχνει πως οι φορολογικές ελαφρύνσεις για τις οικογένειες στην Ελλάδα δεν είναι στοχευμένες στο να δώσουν κίνητρα μείωσης της υπογεννητικότητας. Δηλαδή αφενός το αφορολόγητο όριο για όσους έχουν παιδιά δεν είναι υψηλό , αφετέρου το ασφαλιστικό σύστημα δεν δίνει κίνητρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού (π.χ. επιδότηση εισφορών ανάλογα με τον αριθμό τέκνων).
Η μέση φορολογική σφήνα του ΟΟΣΑ για το ζευγάρι με ένα εισόδημα και δύο παιδιά αυξήθηκε κατά 0,08 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2022 και 2023 στο 25,7. Στην Ελλάδα οι επιβαρύνσεις αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο, κατά 0,73 ποσοστιαίες μονάδες και διαμορφώθηκαν στο 37,1%.
Όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ για τον άγαμο εργαζόμενο που κερδίζει τον μέσο μισθό, η μέση φορολογική σφήνα (επιβαρύνσεις από φόρους και εισφορές) του ΟΟΣΑ το 2023 ήταν 34,8%, σημειώνοντας αύξηση 0,13 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2022.
Αυτή ήταν η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κατά την οποία η φορολογική σφήνα αυξήθηκε, ύστερα από δύο χρόνια πτώσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 το 2020 και το 2021. Στην Ελλάδα για τον άγαμο εργαζόμενο με μέσο μισθό οι επιβαρύνσεις ήταν στο 38,5%, σημειώνοντας αύξηση 0,44 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2022.
