Αγεφύρωτο το οικονομικό χάσμα πλούσιων
Αυξημένες ανισότητες και κίνδυνο φτώχειας στην Ελλάδα εντοπίζει η Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023.
Η Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ αποκαλύπτει σημαντικές ανισότητες στις δαπάνες των ελληνικών νοικοκυριών, οι οποίες καταδεικνύουν την αύξηση του οικονομικού χάσματος μεταξύ πλούσιων και φτωχών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού δαπανά 5,72 φορές περισσότερα από το φτωχότερο 20%, καταγράφοντας αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη διαφορά του 2022 που ήταν 5,39 φορές.
Η ανισότητα στις δαπάνες μειώνεται όταν συνυπολογιστούν οι τεκμαρτές δαπάνες (κατοικία και ιδιοπαραγόμενα αγαθά), με τον σχετικό δείκτη να πέφτει στο 4,49. Παρ’ όλα αυτά, τα φτωχότερα νοικοκυριά εξακολουθούν να ξοδεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό του προϋπολογισμού τους σε είδη διατροφής, με το 33,8% των συνολικών δαπανών να προορίζεται για τρόφιμα, σε σύγκριση με το 13,5% των δαπανών που αφιερώνουν τα πλουσιότερα νοικοκυριά στην ίδια κατηγορία.
Βίοι… αντίθετοι
Η έρευνα επισημαίνει ότι τα φτωχότερα νοικοκυριά δυσκολεύονται να καλύψουν βασικές ανάγκες, ενώ τα πλουσιότερα μπορούν να διαθέσουν περισσότερους πόρους σε μη βασικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως η αναψυχή και ο πολιτισμός. Ενδεικτικά, τα νοικοκυριά με άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω δαπανούν μόλις το 50,1% της μέσης δαπάνης, ενώ τα νοικοκυριά με δύο παιδιά ξοδεύουν 161,6% της μέσης δαπάνης.
Σύμφωνα με την έρευνα, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για το 2023 ανήλθε στα 20.223,36 ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 5,3% σε σχέση με το 2022. Σε μηνιαία βάση, το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 1.685,28 ευρώ, με την αύξηση να αποδίδεται κυρίως στον πληθωρισμό, ο οποίος ανήλθε στο 3,5% για το ίδιο έτος. Ωστόσο, σε σταθερές τιμές, η πραγματική αύξηση ήταν μόλις 1,7%.
Οι μεγαλύτερες δαπάνες των νοικοκυριών καταγράφονται στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (20,7% των δαπανών), ενώ σημαντικό ποσοστό δαπανάται και στη στέγαση (14,1%) και τις μεταφορές (13,1%). Σημαντική αύξηση 15,9% σημειώθηκε στις δαπάνες για εστιατόρια και ξενοδοχεία, η μεγαλύτερη από όλες τις κατηγορίες.
Περισσότερες οι δαπάνες στην Αττική
Περιφερειακές διαφορές παρατηρούνται στις δαπάνες των νοικοκυριών, με την Αττική να καταγράφει τις υψηλότερες μέσες δαπάνες (23.325,96 ευρώ), ενώ η Στερεά Ελλάδα τις χαμηλότερες (14.052,24 ευρώ). Η Πελοπόννησος σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση (13,6%), ενώ η Δυτική Μακεδονία κατέγραψε μείωση 2,9%.
Η κατανάλωση ενέργειας εμφανίζει αυξήσεις στη χρήση υγραερίου και φυσικού αερίου, ενώ μειώσεις καταγράφονται στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και υγρών καυσίμων. Αντίστοιχα, η έρευνα αναδεικνύει ότι το 99,3% των νοικοκυριών διαθέτει έγχρωμη τηλεόραση και το 95,9% κινητό τηλέφωνο, αποκαλύπτοντας την ευρεία πρόσβαση σε τεχνολογικά μέσα.
