«Ανάξιοι λόγου» είναι όσοι μιλούν για «κατάρρευση του ΕΣΥ», κατά τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος θεωρεί πως «σήμερα το ΕΣΥ βρίσκεται στην καλύτερή του κατάσταση από ποτέ».
Την ίδια στιγμή θεωρεί ότι «η Ελλάδα, είναι από τις χώρες με τις λιγότερες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη», και μάλιστα οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, «μας ρωτούν πώς το πετύχαμε αυτό».
Την εικόνα αυτή θέλησε να μεταφέρει ο υπουργός Υγείας, παραβλέποντας τα κενά στο σύστημα υγείας και τις καθυστερήσεις στην κάλυψη των ασθενών. Όσο για τα φάρμακα, παρέβλεψε τις καθυστερήσεις στην είσοδο νέων θεραπειών στη χώρα για πάνω από μια διετία ή την εγκατάλειψη πλήρως του στόχου κυκλοφορίας νέων θεραπειών, λόγω των υπέρογκων υποχρεωτικών επιστροφών που επιβάλλονται στις φαρμακευτικές.
Ο υπουργός επέλεξε να ανακοινώσει το «success story» της ανακάλυψης 100 περιστατικών παράνομης συνταγογράφησης την επόμενη ημέρα της συνάντησής του με τους εκπροσώπους της φαρμακοβιομηχανίας.
Η συνάντηση αφορούσε τον ανεπαρκή προϋπολογισμό για φάρμακα – ιδίως στα νοσοκομεία – για τον εφοδιασμό των οποίων, οι φαρμακευτικές καλούνται να επιστρέψουν μέσω clawback σχεδόν το 83% των πωληθέντων κατά το πρώτο εξάμηνο πέρυσι. Ως λύση ο υπουργός προέβαλε την παροχή πρόσθετης χρηματοδότησης 20 εκατ. ευρώ (σε κλειστό προϋπολογισμό 567 εκατ. ευρώ).
Το αποτέλεσμα είναι να μπαίνει φρένο στην είσοδο νέων θεραπειών στην ελληνική αγορά.
Αυτή η κατάσταση θέτει υπό αμφισβήτηση την πρόσβαση των ασθενών σε υπάρχουσες αλλά και νέες καινοτόμες θεραπείες
Στα νοσοκομεία «χτύπησε» το πρώτο «καμπανάκι» από τους μειωμένους προϋπολογισμούς στην υγεία
Η άποψη του υπουργού
Ας δούμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου για την παράνομη συνταγογράφηση, ο υπουργός δήλωσε ότι «Το σύστημα σήμερα δουλεύει, σας το λέω μετά λόγου γνώσης, καλύτερα από ποτέ. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Σήμερα το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι στην καλύτερη του κατάσταση από ποτέ», και ότι «Τα νοσοκομεία πάντως έχουν περισσότερα χρήματα στους προϋπολογισμούς από ότι ποτέ. Έχουν τις μαζικότερες προσλήψεις μονίμου προσωπικού σε μια διετία που είχαν ποτέ. Έχουν τους περισσότερους επικουρικούς γιατρούς που έχουν πάρει ποτέ σε μια διετία. Όταν ξεκινάει κάποιος και λέει «το ΕΣΥ καταρρέει», εγώ απλά ξέρω ότι αυτός, είναι ανάξιος λόγου».
Στη συνέχεια αναφερόμενος στους ελέγχους της αγοράς φαρμάκου μέσω του Ηλεκτρονικού Συστήματος Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (ΗΣΠΑΔΙΦ), ανέφερε ότι τώρα «έχουμε πολύ μικρότερη λίστα σκευασμάτων που απαγορεύεται να εξάγονται – κάτω από τη μισή από ότι ίσχυε πέρυσι – άρα επηρεάζουμε αρνητικά το εσωτερικό εμπόριο πάρα πολύ λιγότερο, οι ελλείψεις στα φάρμακα είναι πολύ λιγότερες σήμερα από ότι ήταν πριν από 8 μήνες.
Μειώσαμε τη λίστα, άρα μειώσαμε την παρέμβαση στην αγορά με τρόπο που καμιά φορά αντιβαίνει το ευρωπαϊκό δίκαιο και είχαμε δεχθεί και επιστολή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή γι΄ αυτό και ταυτόχρονα μειώσαμε τις ελλείψεις.
Η Ελλάδα να ξέρετε σήμερα είναι από τις χώρες με τις λιγότερες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη.
Και να ξέρετε ότι η πλατφόρμα της ΗΣΠαΔιΦ έγινε αντικείμενο συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την παρουσιάσαμε πως την κάναμε.
Γιατί κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες ενδιαφέρθηκαν να δουν τι είναι αυτό που έκανε η Ελλάδα και τελικά πάει καλύτερα, χωρίς να κάνουμε και κάτι, ούτε πολλά λεφτά ξοδέψαμε, ούτε τίποτα, αλλά φτιάξαμε ένα εργαλείο που αυτομάτως έβαλε την αγορά σε μια σειρά».
Η άποψη της φαρμακοβιομηχανίας
Μετά τη συνάντηση με τον υπουργό, η διοίκηση του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), σημείωσε πως « Η Κυβέρνηση, 10 μήνες μετά το τέλος του 2023, αντιλήφθηκε ότι ο προϋπολογισμός για το νοσοκομειακό φάρμακο το 2023 δεν ήταν επαρκής.
Η ανεπάρκεια αυτή αποδείχθηκε από τα πρόσφατα σημειώματα, τα οποία δείχνουν ότι οι επιστροφές για τα φάρμακα άνω των 30 ευρώ για το πρώτο εξάμηνο του 2023 έφτασαν το 82,9%!».
Ο ΣΦΕΕ χαρακτήρισε ως δυσμενή συγκυρία την προσαρμογή της κρατικής δαπάνης για τη χρονιά που πέρασε, ερμηνεύοντας έτσι την ανακοίνωση για πρόσθετη χρηματοδότηση μόνο 20 εκατ. ευρώ, εσωτερικές ανακατανομές του clawback και προσθήκη στη δαπάνη υπολειμμάτων κλειστών προϋπολογισμών.
«Μεταφράζοντας» όμως ο ΣΦΕΕ την πρόταση του υπουργού, τόνισε ότι δεν μπορεί να περιμένει κανείς ότι ο κλάδος του φαρμάκου μπορεί να είναι βιώσιμος με επιστροφές της τάξης του 75% (αντί για 82,9%)…
Παρατήρησε επίσης, ότι τα νοσοκομειακά φάρμακα «είναι το πρώτο κανάλι όπου έφτασε σε σημείο ακραίας μη βιωσιμότητας» και στάθηκε στις δεσμεύσεις ότι «οι επιστροφές στο νοσοκομειακό φάρμακο για το 2024 θα είναι χαμηλότερες από το 2022, οι οποίες ήταν επίσης ακραία υψηλές (69%) και πρέπει να μειωθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια».
Μειωμένη χρηματοδότηση
Αναφέροντας ότι εκτιμά τις προσπάθειες μείωσης της σπατάλης και αύξησης της απόδοσης της επένδυσης στο φάρμακο, ο ΣΦΕΕ υπογράμμισε ότι «το μεγάλο πρόβλημα που παραμένει, είναι η υποχρηματοδότηση του κλάδου, η οποία αποτελεί απόρροια των μνημονίων, τα οποία όμως είναι παρελθόν από το 2018».
Καταλήγοντας ο ΣΦΕΕ παρατήρησε ότι «από τότε όμως, διαπιστώνουμε ότι μόνο 1 στα 5 νέα φάρμακα έρχονται στην Ελλάδα, με τη χώρα μας να διατηρεί, με σημαντική διαφορά, τον τίτλο του ευρωπαϊκού πρωταθλητή στις επιστροφές της φαρμακοβιομηχανίας.
Αυτή η κατάσταση θέτει υπό αμφισβήτηση την πρόσβαση των ασθενών σε υπάρχουσες αλλά και νέες καινοτόμες θεραπείες, αναγνωρίζοντας ότι το φάρμακο αντιπροσωπεύει μόνο το 15% του συνόλου των δαπανών υγείας σε όλη την Ευρώπη, γεγονός που καθιστά αναγκαίο τον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων από την πλευρά του κράτους».
