Ποιες αδυναμίες επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητά του φορολογικού συστήματος της Ελλάδας

Η Ελλάδα βρίσκεται εφέτος στην 27η θέση ανάμεσα σε 38 χώρες στον Δείκτη Διεθνούς Φορολογικής Ανταγωνιστικότητας, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) σε συνεργασία με το αμερικανικό Tax Foundation. Η κατάταξη της Ελλάδας παραμένει αμετάβλητη σε σχέση με το προηγούμενο έτος, δηλαδή το 2023.

Η συνολική βαθμολογία της χώρας είναι 60,9, ενώ στις επιμέρους κατηγορίες του Δείκτη, η Ελλάδα σημειώνει διάφορες θέσεις. Στην εταιρική φορολόγηση κατατάσσεται στη 17η θέση, ενώ στη φορολόγηση φυσικών προσώπων βρίσκεται στην 9η θέση, που είναι σχετικά υψηλή. Ωστόσο, σε άλλους τομείς τα αποτελέσματα είναι πιο απογοητευτικά. Στη φορολόγηση της κατανάλωσης, η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλά, στην 34η θέση, ενώ στους φόρους επί της ιδιοκτησίας κατατάσσεται στην 27η θέση. Στη φορολόγηση των κερδών που προέρχονται από το εξωτερικό, η χώρα κατατάσσεται στην 21η θέση.

Η έκθεση τονίζει συγκεκριμένες αδυναμίες του φορολογικού συστήματος της Ελλάδας. Για παράδειγμα, οι εταιρείες στη χώρα αντιμετωπίζουν αυστηρούς περιορισμούς σχετικά με το πόσα μπορούν να αφαιρέσουν από μελλοντικά κέρδη για να αντισταθμίσουν τις ζημιές τους, ενώ δεν έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν ζημιές για να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημα προηγούμενων ετών. Επιπλέον, η Ελλάδα έχει υπογράψει λιγότερες φορολογικές συμβάσεις σε σχέση με τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ (58 συμβάσεις έναντι 75). Τέλος, η χώρα έχει έναν από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στον ΟΟΣΑ (24%), με σχετικά μικρή φορολογική βάση που καλύπτει μόνο το 37% της συνολικής κατανάλωσης.

Παρά τις αδυναμίες αυτές, υπάρχουν και ορισμένα θετικά σημεία στο ελληνικό φορολογικό σύστημα. Ο φόρος επί των μερισμάτων για τα φυσικά πρόσωπα είναι μόλις 5%, πολύ κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, που είναι 24,7%. Επίσης, ο φόρος εισοδήματος των εταιρειών ανέρχεται στο 22%, που είναι λίγο χαμηλότερος από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (23,9%). Επιπλέον, οι κανονισμοί που αφορούν τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες στην Ελλάδα θεωρούνται αρκετά μετριοπαθείς, καθώς εφαρμόζονται μόνο στο παθητικό εισόδημα.

Για ακόμη μία χρονιά, η Εσθονία κατέλαβε την πρώτη θέση στον Δείκτη, έχοντας το πιο ανταγωνιστικό φορολογικό σύστημα, ενώ την τελευταία θέση κατέλαβε η Κολομβία. Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στο Βέλγιο (26η θέση) και τη Δανία (28η θέση).

Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του ΚΕΦΙΜ, Νίκος Ρώμπαπας, υποστήριξε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να βελτιώσει τη θέση της με κάποιες στοχευμένες παρεμβάσεις, χωρίς απαραίτητα να χρειαστεί γενική μείωση των φόρων. Συγκεκριμένα, προτείνει αλλαγές όπως η βελτίωση του καθεστώτος αποσβέσεων και η αναπροσαρμογή των ανώτατων φορολογικών κλιμακίων για το ατομικό εισόδημα. Από την πλευρά του, ο Daniel Bunn, Πρόεδρος του Tax Foundation, επισήμανε ότι η φορολογική πολιτική σε πολλές χώρες αλλάζει γρήγορα και οι κυβερνήσεις πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στη βελτίωση της φορολογικής τους ανταγωνιστικότητας, ώστε να προσελκύσουν επενδύσεις και να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη.