Φορολογική απαλλαγή για διαγραφές χρεών επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων με επιχειρηματική δραστηριότητα

Με ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο φορολογικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή επαναφέρεται η απαλλακτική διάταξη για τη φορολογική μεταχείριση της ωφέλειας από τη διαγραφή μέρους ή του συνόλου χρεών που βαρύνουν νομικά και φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα. Η διάταξη αυτή, η οποία είχε εφαρμοστεί μέσω του άρθρου 62 του ν. 4389/2016, παρέχει τη δυνατότητα απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος για χρέη που διαγράφονται στο πλαίσιο συμφωνιών εξωδικαστικού συμβιβασμού.

Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, οι φορολογούμενοι που καταφέρνουν να μειώσουν τις οφειλές τους μέσω διαγραφής χρεών δεν θα φορολογούνται για την οικονομική ωφέλεια που αποκτούν από αυτή τη διαγραφή. Για παράδειγμα, αν μια επιχείρηση έχει χρέος 100.000 ευρώ προς μια τράπεζα και, μέσω εξωδικαστικής διαδικασίας, συμφωνηθεί η διαγραφή του μισού χρέους, δηλαδή 50.000 ευρώ, η επιχείρηση δεν θα φορολογηθεί για αυτά τα 50.000 ευρώ.

Η ρύθμιση αυτή αφορά χρέη που έχουν γίνει καθυστερημένα, επίδικα ή έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού και καλύπτει διαγραφές που πραγματοποιούνται από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά. Η απαλλαγή ισχύει για το φορολογικό έτος κατά το οποίο συντελείται η διαγραφή, επιτρέποντας στους οφειλέτες να επικεντρωθούν στην επιχειρηματική τους ανάκαμψη χωρίς την επιβάρυνση πρόσθετου φόρου.

Η ρύθμιση βασίζεται σε μια παρόμοια διάταξη που ίσχυε μέχρι το 2020 και αφορούσε χρέη που διαγράφονταν στο πλαίσιο εξωδικαστικών συμβιβασμών. Ωστόσο, η νέα νομοθεσία είναι πιο στοχευμένη, με έμφαση στη στήριξη όσων έχουν πραγματικά ανάγκη να ανακάμψουν από τις οικονομικές πιέσεις που προκάλεσαν τα δάνεια.

Το άρθρο 99 του νομοσχεδίου αναφέρει τα εξής:

Στην παρ. 6 του άρθρου 21 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172, Α’ 167) προστίθεται τελευταίο εδάφιο και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής: 94 «6. Η ωφέλεια επιχείρησης που προκύπτει από την παραίτηση πιστώτριας επιχείρησης από την είσπραξη χρέους στο πλαίσιο αμοιβαίας συμφωνίας ή δικαστικού συμβιβασμού, η οποία λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο της επαγγελματικής τους συνεργασίας, αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με την επιφύλαξη των ειδικότερων διατάξεων του άρθρου 62 του ν. 4389/2016. Στην περίπτωση αυτή δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί φορολογίας δωρεών του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών, και Κερδών από Τυχερά Παίγνια ο οποίος κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν. 2961/2001 (Α’ 266). Κατά παρέκκλιση του πρώτου εδαφίου, η ωφέλεια που προκύπτει από τη διαγραφή μέρους ή του συνόλου του χρέους προς πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, προς υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα ή προς εταιρεία του ν. 4354/2015 (Α’ 176) στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού ή από συμφωνίες που συνάπτονται βάσει του ν. 4469/2017 (Α’ 62) ή στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού του ν. 4738/2020 (Α΄ 207) ή σε εκτέλεση δικαστικής απόφασης, απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος.». 2. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 47 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος μετά τη λέξη «διατάξεις» προστίθενται οι λέξεις «του τελευταίου εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 21» και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής: «5. Οι διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 21, των παρ. 2, 3 και 6 του άρθρου 37 και της παρ. 6 του άρθρου 42 εφαρμόζονται και στα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες του άρθρου 45. Οι διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 37 εφαρμόζονται και στα νομικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής και δεν διατηρούν στην Ελλάδα μόνιμη εγκατάσταση.» 3. Οι παρ. 1 και 2 ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά.