2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ 2025 – 15 Ερωτήσεις Γλωσσικού Συλλογισμού (αναλογίες) προς Επίλυση

Σε κάθε ερώτηση οι υποψήφιοι καλούνταν, αρχικά, να εντοπίσουν την εννοιολογική σχέση μεταξύ των δύο λέξεων που εμφανίζονταν στην πρώτη γραμμή του πίνακα, προκειμένου, στη συνέχεια, να συμπληρώσουν τη λέξη ή το ζεύγος λέξεων που αντιστοιχεί στο κενό/ά που συμβολίζεται/ονται ως (?) με μία από τις επιλογές (Α, Β, Γ, Δ), που εμφανίζονταν στις δύο τελευταίες γραμμές του πίνακα.

Παρατίθενται οι πιο συχνές και ενδεχόμενες σχέσεις που μπορεί να εμφανιστούν σε λεκτικές αναλογίες, μαζί με σύντομες εξηγήσεις και παραδείγματα δίχως αυτό να σημαίνει ότι υπάρχουν κι άλλες σχέσεις:

1. Μέρος ? Όλο

Η πρώτη λέξη είναι μέρος της δεύτερης.

Παράδειγμα: «Τροχός: Αυτοκίνητο» (ο τροχός είναι μέρος του αυτοκινήτου)

2. Αντικείμενο ? Σκοπό

Η πρώτη λέξη χρησιμεύει ως εργαλείο ή μέσο για να επιτευχθεί κάτι ή περιγράφει τη λειτουργία/τον σκοπό που πραγματοποιεί το δεύτερο.

Παράδειγμα: «Κλειδί : Πόρτα» (το κλειδί χρησιμοποιείται για να ανοίξει την πόρτα)

3. Αιτία ? Αποτέλεσμα

Η πρώτη λέξη αποτελεί την αιτία ή την προϋπόθεση για την ύπαρξη της δεύτερης.

Παράδειγμα: «Πυρκαγιά : Καπνός» (η πυρκαγιά προκαλεί την εμφάνιση καπνού)

4. Αντώνυμα

Οι λέξεις έχουν αντίθετες έννοιες ή χαρακτηριστικά.

Παράδειγμα: «Ζεστό : Κρύο» (είναι αντίθετες καταστάσεις θερμοκρασίας)

5. Είδος ? Κατηγορία

Η δεύτερη λέξη περιλαμβάνει όλα τα είδη όπως και το είδος της πρώτης λέξης.

Παράδειγμα: «Σκύλος : Θηλαστικό» (ο σκύλος είναι είδος θηλαστικού)

6. Ιδιότητα ? Χαρακτηριστικό

Η πρώτη λέξη εκφράζει μια ιδιότητα ή χαρακτηριστικό που σχετίζεται με τη δεύτερη.

Παράδειγμα: «Χρυσός : Πολυτελής» (ο χρυσός συχνά συνδέεται με την πολυτέλεια)

7. Χρήση ? Αντικείμενο

Η πρώτη λέξη περιγράφει το αντικείμενο ή τη λειτουργία που εξυπηρετεί η δεύτερη.

Παράδειγμα: «Τσάι : Βραστήρας» (ο βραστήρας χρησιμοποιείται για να παρασκευαστεί τσάι)

8. Υλικό ? Σύνθεση

Η πρώτη λέξη είναι το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το δεύτερο αντικείμενο.

Παράδειγμα: «Χάλυβας : Σίδηρος» (ο χάλυβας αποτελείται κυρίως από σίδηρο)

9. Διαδικασία ? Μετατροπή

Η πρώτη λέξη σχετίζεται με την αλλαγή ή μετατροπή που οδηγεί στο αποτέλεσμα της δεύτερης λέξης.

Παράδειγμα: «Αλεύρι : Ψωμί» (με τη διαδικασία του ψησίματος, το αλεύρι μετατρέπεται σε ψωμί)

10. Σειρά ? Χρονική Σχέση

Οι λέξεις παρουσιάζουν χρονική σχέση μεταξύ τους.

Παράδειγμα: «Πρωί : Μεσημέρι» (αναπαριστούν χρονικές στιγμές της ημέρας)

11. Πηγή ? Προϊόν

Η πρώτη λέξη χρησιμοποιείται για να παραχθεί η δεύτερη λέξη.

Παράδειγμα: «Ξύλο : Χαρτί» (από την επεξεργασία του ξύλου παράγεται το χαρτί)

12. Χρήστης ? Εργαλείο

Ο «χρήστης» είναι αυτός που χρησιμοποιεί το «εργαλείο» για να επιτελέσει μία λειτουργία ή να παράγει ένα αποτέλεσμα.

Παράδειγμα: «Οδηγός : Αυτοκίνητο» (ο οδηγός είναι ο χρήστης κα το αυτοκίνητο που χρησιμοποιεί ο οδηγός για να ταξιδέψει)

13. Γενικό ? Ειδικό

Αναφέρεται στη σύνδεση ανάμεσα σε μια ευρύτερη, γενική κατηγορία και ένα συγκεκριμένο στοιχείο που ανήκει σε αυτήν την κατηγορία.

Παράδειγμα: «Όχημα : Λεωφορείο» (αποτελεί γενική έννοια, αφού περιλαμβάνει την κατηγορία που είναι το λεωφορείο)

14. Συνώνυμα

Αφορά σχέσεις που έχουν παρόμοια ή σχεδόν ταυτόσημη σημασία.

Παράδειγμα: «Ευτυχισμένος : Χαρούμενος» (και οι δύο λέξεις περιγράφουν ένα άτομο το οποίο αισθάνεται θετικά και έχει υψηλό επίπεδο ευφορίας)

Ακολουθούν παρακάτω δεκαπέντε (15) ερωτήσεις γλωσσικού συλλογισμού για το ΑΣΕΠ, ώστε να καταστεί κατανοητή η λογική των ερωτήσεων αυτών που οι υποψήφιοι του 2ου Πανελλήνιου Γραπτού Διαγωνισμού ενδέχεται να συναντήσουν, καθώς όπως έχουμε πει σε προηγούμενες αναρτήσεις δίχως προκήρυξη δεν έχουμε εξεταστέα ύλη. Ειδικότερα:

1η

Μαργαρίτα : Φυτό

Μπανγκαλόου : ?

Α. Κτίριο

Β. Εξοχικό σπίτι

Γ. Διαμέρισμα

Δ. Πόλη

2η

Καβαλέτο : Πινέλο

Σχολικό βιβλίο : ?

Α. Καλλιτέχνης

Β. Δάσκαλος

Γ. Κιμωλία

Δ. Χρώμα

3η

Μήλα : Σούπερ Μάρκετ

Μυθιστόρημα : ?

Α. Βιβλιοπωλείο

Β. Περιοδικό

Γ. Λαχανικά

Δ. Ψώνια

4η

Μύγα : Μέλισσα

Χάμστερ : ?

Α. Αράχνη

Β. Ποντίκι

Γ. Τρωκτικό

Δ. Γάτα

5η

Πριόνι : Καρφιά

Στηθοσκόπιο : ?

Α. Θερμόμετρο

Β. Μωρό

Γ. Γιατρός

Δ. Ασθένεια

6η

Γυρίνος : Αμφίβιο

Αρνί : ?

Α. Ζώο

Β. Μαλλί

Γ. Αγρόκτημα

Δ. Θηλαστικό

7η

Χιόνι : Σκι

Θάλασσα : ?

Α. Άμμος

Β. Κολύμπι

Γ. Ηλιακό έγκαυμα

Δ. Διακοπές

8η

Βιβλιοδεσία : Βιβλίο

Α. Έκθεση : Μουσείο

Β. Καρφί : Σφυρί

Γ. Καλλιτέχνης : Ξυλουργός

Δ. Κορνίζα : Εικόνα

9η

Εξερευνώ : Ανακαλύπτω

Α. Σκέφτομαι : Σχετίζομαι

Β. Ερευνώ : Μαθαίνω

Γ. Κοιμάμαι : Ξυπνάω

Δ. Διαβάζω : Ξεφλουδίζω

10η

Σπίνος : Πουλί

Α. Βάτραχος : Φρύνος

Β. Ελέφαντας : Ερπετό

Γ. Δαλματίας : Σκύλος

Δ. Μυρμήγκι : Πασχαλίτσα

11η

Οδόμετρο : Απόσταση

Α. Ζυγαριά : Βάρος

Β. Μήκος : Πλάτος

Γ. Έκταση : Μέγεθος

Δ. Ίντσα : Πόδι

12η

Σερβιτόρα : Εστιατόριο

Α. Γιατρός : Διάγνωση

Β. Ηθοποιός : Ρόλος

Γ. Οδηγός : Φορτηγό

Δ. Δάσκαλος : Σχολείο

13η

Πεντάλ : Ποδήλατο

Α. Λάστιχο : Αυτοκίνητο

Β. Κουπί : Κανό

Γ. Ίντσα : Μέτρο

Δ. Περπάτημα : Πάρκο

14η

Καταθλιπτικός : Λυπημένος

Α. Τακτοποιημένος : Προσεκτικός

Β. Πανύψηλος : Κατσούφης

Γ. Προοδευτικός : Οπισθοδρομικός

Δ. Εξαντλημένος : Κουρασμένος

15η

Ελέφαντας : Παχύδερμο

Α. Κανίς : Αιλουροειδές

Β. Καγκουρό : Μαρσιποφόρο

Γ. Ζέβρα : Άλογο

Δ. Τόνος : Μαλάκιο

Σωστές απαντήσεις & Επεξηγήσεις:

1.Α (όπως η μαργαρίτα είναι ένα είδος φυτού έτσι και ένα μπανγκαλόου είναι ένα είδος κτιρίου)

2.Γ (όπως το καβαλέτο και το πινέλο είναι αντικείμενα που χρησιμοποιεί ένας ζωγράφος έτσι και το σχολικό βιβλίο και η κιμωλία είναι αντικείμενα που χρησιμοποιεί ένας δάσκαλος)

3.Α (όπως τα μήλα ως είδος φρούτου πωλούνται σε ένα σούπερ μάρκετ έτσι και ένα μυθιστόρημα είναι ένα είδος βιβλίου που πωλείται σε ένα βιβλιοπωλείο)

4.Β (όπως η μύγα και η μέλισσα είναι έντομα έτσι και το χάμστερ και το ποντίκι είναι τρωκτικά)

5.Α (όπως το πριόνι και τα καρφιά αποτελούν εργαλεία που χρησιμοποιεί ένας ξυλουργός έτσι και το στηθοσκόπιο και το θερμόμετρο αποτελούν εργαλεία που χρησιμοποιεί ένας γιατρός)

6.Δ (όπως ο γυρίνος και οι βάτραχοι είναι αμφίβια δηλαδή κινούνται και στο νερό και στην ξηρά έτσι και το αρνί ανήκει στην οικογένεια των θηλαστικών)

7.Β (όπως το χιόνι σε ένα βουνό δημιουργεί συνθήκες για σκι έτσι και η θάλασσα δημιουργεί συνθήκες για κολύμπι)

8.Δ (όπως η βιβλιοδεσία συγκρατεί ένα βιβλίο έτσι και μια κορνίζα στηρίζει μια εικόνα)

9.Β (όπως κάποιες εξερευνά για να ανακαλύψει έτσι και κάποιος ερευνά για να μάθει)

10.Γ (όπως ο σπίνος είναι είδος πουλιού έτσι και το Δαλματίας είναι ένα είδος σκύλου)

11.Α (όπως ένα οδόμετρο μετράει την απόσταση έτσι και μια ζυγαριά μετράει το βάρος)

12.Δ (όπως μια σερβιτόρα εργάζεται σε ένα εστιατόριο έτσι και ένας δάσκαλος εργάζεται σε ένα σχολείο)

13.Β (όπως ένα πεντάλ κινεί ένα ποδήλατο έτσι και ένα κουπί κινεί ένα κανό)

14.Δ (όπως ο καταθλιπτικός είναι μια εντονότερη μορφή του λυπημένος έτσι και το εξαντλημένος είναι μια εντονότερη μορφή του κουρασμένος)

15.Β (όπως ο ελέφαντας είναι παχύδερμο έτσι και το καγκουρό είναι μαρσιποφόρο)