Η αμερικανική κυβέρνηση επιχείρησε την Τετάρτη να διασκεδάσει τις εντυπώσεις μετά τις δηλώσεις-σοκ του Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με τις οποίες οι ΗΠΑ θα «πάρουν τον έλεγχο» της Λωρίδας της Γάζας. Η τοποθέτηση του Αμερικανού προέδρου προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις, ενώ ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, προειδοποίησε για τον κίνδυνο «εθνοκάθαρσης» στον παλαιστινιακό θύλακα, ο οποίος έχει καταστραφεί από τον 15μηνο πόλεμο.
Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσαν κατακραυγή, καθώς το σχέδιό του φέρεται να προβλέπει την απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας. Προσπαθώντας να κατευνάσει τις αντιδράσεις, ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, διαβεβαίωσε ότι οποιαδήποτε απομάκρυνση του πληθυσμού θα είναι προσωρινή.
«Ο πρόεδρος Τραμπ απλά θέλει να ανοικοδομηθούν κτίρια πριν επιστρέψουν οι κάτοικοι», ανέφερε.
Την ίδια στιγμή, ο Λευκός Οίκος ξεκαθάρισε ότι ο πρόεδρος δεν έχει λάβει απόφαση για την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στη Γάζα. Ωστόσο, ο ίδιος ο Τραμπ υπερασπίστηκε το σχέδιό του, δηλώνοντας ότι «όλος ο κόσμος λάτρεψε» την πρότασή του, παρά το γεγονός ότι αυτή παρουσιάστηκε σε μια κρίσιμη συγκυρία, ενόψει της επανέναρξης των έμμεσων διαπραγματεύσεων για την εύθραυστη κατάπαυση του πυρός.
Η Χαμάς αντέδρασε έντονα, κατηγορώντας τον Τραμπ ότι «ρίχνει λάδι στη φωτιά».
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε τις δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του στον Λευκό Οίκο με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, τον πρώτο ξένο ηγέτη που υποδέχθηκε μετά την επιστροφή του στην αμερικανική προεδρία.
Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ξεκαθάρισε: «Δεν θα επιτρέψουμε να παραβιαστούν τα δικαιώματα του λαού μας».
Ο Αντόνιο Γκουτέρες, μιλώντας ενώπιον επιτροπής του ΟΗΕ, υπογράμμισε: «Είναι απόλυτα απαραίτητο να αποφευχθεί οποιαδήποτε μορφή εθνοκάθαρσης». Παράλληλα, υπενθύμισε το «δικαίωμα των Παλαιστινίων να ζουν σαν άνθρωποι στη δική τους γη».
Ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε την μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων στην Ιορδανία ή την Αίγυπτο, παρά τη ρητή αντίθεση των δύο χωρών.
«Οι ΗΠΑ θα πάρουν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας», δήλωσε, έχοντας δίπλα του τον Νετανιάχου. Παρομοίασε μάλιστα τον παλαιστινιακό θύλακα με «εργοτάξιο κατεδάφισης».
Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε πως οι ΗΠΑ θα φροντίσουν να «ισοπεδώσουν» τα κατεστραμμένα κτίρια και να αναπτύξουν την περιοχή, μετατρέποντάς τη σε «Κυανή Ακτή της Μέσης Ανατολής».
Ωστόσο, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, δήλωσε πως «οι ΗΠΑ δεν θα χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση της Γάζας», προσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον θα συνεργαστεί με περιφερειακούς εταίρους.
Στη Γάζα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι που επέστρεψαν στα κατεστραμμένα σπίτια τους αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο απομάκρυνσής τους.
«Επιστρέψαμε επειδή αρνούμαστε κατηγορηματικά να εκτοπιστούμε», δήλωσε ο Άχμεντ αλ Μινάουι.
Η Αίγυπτος κάλεσε την Παλαιστινιακή Αρχή να ανακτήσει τον έλεγχο της Γάζας. Παράλληλα, οι Αίγυπτος και Γαλλία χαρακτήρισαν «απαράδεκτο» τον εξαναγκαστικό εκτοπισμό των Παλαιστινίων, προειδοποιώντας ότι κάτι τέτοιο «θα παραβίαζε κατάφωρα το διεθνές δίκαιο».
Το σχέδιο του Τραμπ απορρίφθηκε από την Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, τον Αραβικό Σύνδεσμο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, υπενθύμισε πως ο εξαναγκαστικός εκτοπισμός πληθυσμών απαγορεύεται αυστηρά.
Η ισραηλινή ακροδεξιά, διά στόματος του υπουργού Μπεζαλέλ Σμότριτς, ορκίστηκε να «θάψει οριστικά» την ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους.
Η οργάνωση B’Tselem χαρακτήρισε το σχέδιο «τρέλα», ενώ η Διεθνής Αμνηστία έκανε λόγο για «αποικιοποίηση του 21ου αιώνα».
Η συνάντηση Τραμπ – Νετανιάχου συνέπεσε με την ανακοίνωση της επανέναρξης των έμμεσων διαπραγματεύσεων για την κατάπαυση του πυρός.
Η πρώτη φάση της συμφωνίας, που ξεκίνησε στις 19 Ιανουαρίου, επέτρεψε την απελευθέρωση:
| Όμηροι | Αντάλλαγμα |
|---|---|
| 18 Ισραηλινοί | 600 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι |
Η δεύτερη φάση στοχεύει στην απελευθέρωση όλων των ομήρων και τον τερματισμό του πολέμου.
Από την έναρξη της σύγκρουσης, 47.518 Παλαιστίνιοι και 1.210 Ισραηλινοί έχουν χάσει τη ζωή τους.
