Η ραγδαία αύξηση των ενοικίων στην Ελλάδα έχει μετατραπεί σε εφιάλτη για χιλιάδες νοικοκυριά

Παρότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα έχει σταματήσει να αυξάνεται, τα ενοίκια συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, με την κρίση στέγης να εξελίσσεται σε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την κυβέρνηση.

Η ζήτηση για ενοικιαζόμενες κατοικίες συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς όλο και περισσότεροι αδυνατούν να αγοράσουν σπίτι. Χαρακτηριστικό είναι ότι το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» θα καλύψει λιγότερο από το 7%-8% της συνολικής ζήτησης, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, Λευτέρη Ποταμιάνο. Την ίδια στιγμή, το κόστος των ενοικίων έχει εκτοξευθεί την τελευταία οκταετία, με αυξήσεις που σε πολλές περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης αγγίζουν ή ξεπερνούν το 100%.

Από το 2017 μέχρι το 2024, η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης για ένα διαμέρισμα 80-100 τ.μ. έχει αυξηθεί από 21,1% έως 100%, ενώ στις περισσότερες περιοχές η άνοδος κυμαίνεται μεταξύ 45% και 80%. Οι μισθοί, ωστόσο, δεν έχουν ακολουθήσει αυτή την πορεία. Οι μέσες μεικτές αποδοχές αυξήθηκαν μόλις κατά 31% και ο κατώτατος μισθός κατά 41,6%, γεγονός που κάνει τα ακριβά ενοίκια δυσβάσταχτα για πολλά νοικοκυριά.

Σε γειτονιές της Αθήνας, όπως η Νίκαια, η Καλλιθέα, το Παγκράτι και ο Πειραιάς, οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί από 67% έως 89% μέσα σε μόλις οκτώ χρόνια. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη για οικογένειες, καθώς τα διαθέσιμα διαμερίσματα 80-100 τ.μ. με ενοίκιο έως 1.000 ευρώ είναι ελάχιστα. Αυτή τη στιγμή, σε μία από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες αγγελιών καταγράφονται μόλις 1.755 τέτοια σπίτια σε ολόκληρη την Αττική.

Ακόμη και όσοι καταφέρνουν να νοικιάσουν ένα σπίτι, έρχονται αντιμέτωποι με επιπλέον κόστη, καθώς πολλά ακίνητα είναι παλιά και ενεργειακά ανεπαρκή. Αυτό σημαίνει ότι οι ένοικοι επιβαρύνονται με υψηλά έξοδα για θέρμανση και ψύξη, καθιστώντας τη διαβίωση ακόμη πιο δύσκολη.

Ένας από τους βασικούς λόγους για τη διαρκή άνοδο των ενοικίων είναι ο μεγάλος αριθμός κλειστών κατοικιών. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ, το 2021 υπήρχαν περίπου 800.000 κλειστά σπίτια σε όλη την Ελλάδα, με τις 255.300 από αυτές στην Αττική. Ταυτόχρονα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, σε συνδυασμό με τα ακίνητα που κρατούν εκτός αγοράς οι τράπεζες και οι διαχειριστές δανείων, μειώνουν ακόμα περισσότερο τη διαθεσιμότητα.

Η στεγαστική κρίση έχει τοποθετήσει την Ελλάδα στην κορυφή της Ευρώπης όσον αφορά τις δυσκολίες ενοικίασης κατοικίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2023, το 26,1% των Ελλήνων δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στο κόστος στέγασης, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, μπροστά από χώρες όπως η Γαλλία (24,1%) και η Ισπανία (17,2%).