Το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ), θυγατρική του ΕΟΦ, ενισχύει την πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε 175 ορφανά φάρμακα, επιτρέποντας ταχύτερη διάθεση θεραπειών σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρά τις αντιδράσεις από τη φαρμακευτική κοινότητα για πιθανές στρεβλώσεις στην αγορά, η δράση του ΙΦΕΤ κρίνεται καθοριστική για την αντιμετώπιση σπανίων παθήσεων.

Αυξημένες πωλήσεις και εξοικονόμηση κόστους

Μετά από τρία χρόνια σημαντικής αύξησης πωλήσεων, το 2024 καταγράφεται τάση αποκλιμάκωσης δαπανών για καινοτόμες θεραπείες. Το 2023, οι πωλήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ και το ΕΣΥ ανήλθαν σε 266,6 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 4,9% το 2024 λόγω εισαγωγής νέων φαρμάκων υψηλού κόστους και διπλασιασμού των νέων ΑΜΚΑ του ΕΟΠΥΥ.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση που παρουσίασε η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΙΦΕΤ, Ελευθερία Τοκατλίδου, το 2024 επιτεύχθηκε εξοικονόμηση 48 εκατ. ευρώ από μείωση τιμών σε 630 κωδικούς. Παρά τη μείωση του κόστους, η συνολική αύξηση του κύκλου εργασιών οφείλεται στην εισαγωγή νέων θεραπειών.

Ψηφιακή αναβάθμιση και διαφάνεια

Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας, Άρης Αγγελής, χαρακτήρισε το ΙΦΕΤ ως εργαλείο που διασφαλίζει πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα αλλά και επάρκεια σε παλαιότερες θεραπείες. Ανέδειξε τη σημασία της ψηφιακής επικοινωνίας με τον ΕΟΦ, η οποία μειώνει τη γραφειοκρατία και επιταχύνει τις διαδικασίες αγοράς φαρμάκων.

Νέα φάρμακα και μελλοντικές προκλήσεις

Το 2024, το ΙΦΕΤ εισήγαγε 80 νέες δραστικές ουσίες, καλύπτοντας το 10% του συνολικού τζίρου. Το πρώτο δίμηνο του 2025, προχωρά ήδη σε έρευνα αγοράς για 13 νέα φάρμακα. Η κα Τοκατλίδου τόνισε την ανάγκη εξισορρόπησης της βιωσιμότητας του συστήματος υγείας με τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη στον τομέα των θεραπειών.

Δομή πωλήσεων ΙΦΕΤ

  • Μικροδέματα μέσω ΕΟΠΥΥ: 73% του συνόλου των πωλήσεων το 2024 (από 61% το 2023).
  • Μόνιμη & Έκτακτη Κάλυψη (ΜΚ-ΕΚ): 15% των συνολικών πωλήσεων το 2024 (από 24% το 2023).
  • Νοσοκομειακά προϊόντα: 12% το 2024 (από 15% το 2023).

Η στρατηγική του ΙΦΕΤ παραμένει προσανατολισμένη στη διασφάλιση προσβασιμότητας σε ζωτικής σημασίας φάρμακα, ενώ η νέα ψηφιακή διακυβέρνηση βελτιώνει τη διαφάνεια και την αποδοτικότητα του συστήματος.

Ανά θεραπευτική κατηγορία, οι πέντε πρώτες σε πωλήσεις είναι:

  1. Αντινεοπλασματικοί & Ανοσοτροποποιητικοί Παράγοντες (Κατηγορία L): 34% των συνολικών πωλήσεων –95 εκατ. ευρώ
  2. Πεπτική Οδός & Μεταβολισμός (Κατηγορία A): 18% των πωλήσεων – 50 εκατ. ευρώ
  3. Αίμα & Αιμοποιητικά Όργανα (Κατηγορία B): 9% των πωλήσεων – 24,7 εκατ. ευρώ
  4. Φάρμακα κατά Λοιμώξεων (Κατηγορία J): 7% των πωλήσεων – 19 εκατ. ευρώ
  5. Νευρικό Σύστημα (Κατηγορία N): 6% των πωλήσεων – 15,6 εκατ. ευρώ

«Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι το 74% του τζίρου προέρχεται από αυτές τις πέντε πρώτες κατηγορίες και μόνο», πρόσθεσε η κ. Τοκατλίδου.

Όπως τονίστηκε στην παρουσίαση, παρά την αύξηση των συνολικών πωλήσεων, το 2024, οι τιμές πώλησης ανά τεμάχιο κατέγραψαν μείωση έως και 30%, σε σχέση με το 2023, με τη μέση μείωση για 630 κωδικούς να είναι 20,3%.

Ειδικότερα, στα φάρμακα ΜΚ-ΕΚ καταγράφηκε μείωση 5% στις ποσότητες και 30% στη μέση τιμή πώλησης ανά τεμάχιο. Η συνολική αξία πωλήσεων σημείωσε πτώση 34% σε σύγκριση με το 2023, μειωμένη κατά περίπου 21 εκατ. ευρώ.

Στα νοσοκομειακά, υπήρξε οριακή αύξηση 3% στις ποσότητες, με μείωση 15% στη μέση τιμή πώλησης. Η συνολική αξία πωλήσεων υποχώρησε κατά 13%, αντανακλώντας τη θετική επίδραση των βελτιωμένων στρατηγικών κόστους προμήθειας.

Ακόμη στα μικροδέματα, που καταγράφηκε αύξηση 27% στις ποσότητες, η μέση τιμή πώλησης παρέμεινε κατ’ ουσίαν σταθερή (-1%). Στην τελική εικόνα συνέβαλε η κυκλοφορία 225 νέων φαρμάκων. Η συνολική αξία πωλήσεων αυξήθηκε κατά 25%.

«Στα δε, “Λοιπά”, που είναι οι συμβάσεις με το υπουργείο, έχουμε τη μεγαλύτερη μείωση. Ενώ η ποσότητα αυξήθηκε κατά 13%, έχουμε μείωση κόστους κατά 65%, δηλαδή 2 εκατομμύρια λιγότερα», συμπλήρωσε η Γενική Διευθύντρια του ΙΦΕΤ.

Φάρμακα σε έλλειψη

Το 2024, ο ΙΦΕΤ εστίασε και στη μείωση των φαρμάκων σε έλλειψη, με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση των αποθεμάτων. Το 2023, τα φάρμακα Μόνιμης και Έκτακτης Κάλυψης, με μηδενικό απόθεμα, ανήλθαν σε 63. Σήμερα, μόνο 11 φάρμακα παραμένουν με μηδενικό απόθεμα.

Ορφανά φάρμακα

Κατά την περίοδο 2020-2024, ο ΙΦΕΤ εισήγαγε συνολικά 175 ορφανά φάρμακα, εγκεκριμένα από τους ΕΜΑ και FDA, ενισχύοντας τη διαθεσιμότητα κρίσιμων θεραπειών για σπάνιες παθήσεις:

  • 69 φάρμακα εγκεκριμένα από τον ΕΜΑ, εκ των οποίων 49 εισήχθησαν το 2024 και
  • 106 φάρμακα εγκεκριμένα από τον FDA, εκ των οποίων 76 εισήχθησαν το 2024.

Το 2024, οι πωλήσεις ορφανών φαρμάκων αυξήθηκαν σε 186 εκατ. ευρώ, αποτελώντας το 67% των συνολικών πωλήσεων. Συγκριτικά, για το έτος 2023, ανήλθαν σε 169 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 63% των συνολικών πωλήσεων.