Τι αλλάζει στις κοινωφελείς περιουσίες και στις σχολάζουσες κληρονομιές
Τη νομοθετική πρωτοβουλία για την αναμόρφωση του πλαισίου διαχείρισης των κοινωφελών περιουσιών και των σχολαζουσών κληρονομιών παρουσιάζει σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης.
Το νέο σχέδιο νόμου στοχεύει στον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας διαχείρισης κληροδοτημάτων συνολικής αξίας 1,12 δισ. ευρώ, εισάγοντας αυτοματοποιημένο σύστημα ανάλυσης δεδομένων για τον εντοπισμό των πραγματικών δικαιούχων.
Το σύστημα θα διασταυρώνει δημοτολογικά στοιχεία, όπως ληξιαρχικές πράξεις θανάτου, οικογενειακή κατάσταση και πλησιέστερους συγγενείς, επιταχύνοντας τη διαδικασία καταγραφής των περιουσιών στα Μητρώα Κοινωφελών Περιουσιών και Σχολαζουσών Κληρονομιών. Με τον τρόπο αυτό, οι αρμόδιες Διευθύνσεις θα ενημερώνονται έγκαιρα για τις περιουσίες που ανήκουν στο Δημόσιο ή σε κοινωφελείς σκοπούς, αποτρέποντας την αδρανοποίησή τους.
Ιδιαίτερο ρόλο στην προσπάθεια αυτή αναλαμβάνουν και ιδιώτες, καθώς προβλέπεται αμοιβή ύψους έως και 10% της αξίας της περιουσίας για όσους υποδεικνύουν σχολάζουσες κληρονομιές στη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών. Η αμοιβή θα καταβάλλεται είτε από ρευστά διαθέσιμα είτε μετά τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων, προκειμένου να ενισχυθεί η αναζήτηση και αξιοποίηση των ακινήτων και λοιπών περιουσιών που διαφορετικά θα παρέμεναν ανεκμετάλλευτες.
Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θέτει σε εφαρμογή μια ολοκληρωμένη επιχείρηση εντοπισμού ξεχασμένων κληρονομιών, με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την ταχύτερη αναγνώριση των νόμιμων κληρονόμων. Σήμερα, περίπου 7.000 σχολάζουσες κληρονομιές – ακίνητα, οχήματα, σκάφη, τιμαλφή και έργα τέχνης – βρίσκονται στη διάθεση του κράτους, χωρίς να έχουν αποδοθεί σε νόμιμους δικαιούχους.
Το πρόβλημα προκύπτει είτε λόγω απουσίας διαθήκης είτε επειδή υπάρχουσες διαθήκες που όριζαν το Δημόσιο ή κοινωφελή ιδρύματα ως κληρονόμους έχουν χαθεί ή δεν έχουν ενεργοποιηθεί. Σε αρκετές περιπτώσεις, περιουσιακά στοιχεία περιέρχονται σε επιτήδειους αντί στους πραγματικούς δικαιούχους, προκαλώντας απώλειες για το Δημόσιο και την κοινωνία. Με το νέο πλαίσιο, επιχειρείται η ανάδειξη αυτού του «κρυμμένου θησαυρού», με στόχο την ενίσχυση των δημόσιων εσόδων και τη διοχέτευσή τους σε κοινωνικές δράσεις.
