Τα στοιχεία που προέρχονται από τον διεθνή «Child Penalty Atlas» δείχνουν ότι οι Ελληνίδες βιώνουν ραγδαία και διαρκή μείωση της απασχόλησής τους αμέσως μετά τον ερχομό του πρώτου παιδιού, σε αντίθεση με τους άνδρες, των οποίων η απασχόληση παραμένει σχεδόν αμετάβλητη.
Σημαντικό και επίμονο πλήγμα στην απασχόληση των γυναικών στην Ελλάδα προκαλεί η γέννηση του πρώτου παιδιού, σύμφωνα με τα ευρήματα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), όπως παρουσιάζονται στην έκθεση που έδωσε χθες στη δημοσιότητα.
Στο πλαίσιο της ευρύτερης μελέτης για την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας και την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, το ΔΝΤ εστιάζει στο λεγόμενο «Child Penalty», δηλαδή την αλλαγή στα ποσοστά απασχόλησης των γυναικών σε σχέση με τα δύο χρόνια πριν τη γέννηση του πρώτου παιδιού.
Τα στοιχεία που προέρχονται από τον διεθνή «Child Penalty Atlas» δείχνουν ότι οι Ελληνίδες βιώνουν ραγδαία και διαρκή μείωση της απασχόλησής τους αμέσως μετά τον ερχομό του πρώτου παιδιού, σε αντίθεση με τους άνδρες, των οποίων η απασχόληση παραμένει σχεδόν αμετάβλητη.
Η μείωση αυτή δεν είναι παροδική αλλά διατηρείται μακροπρόθεσμα, γεγονός που οδηγεί σε μόνιμο χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην αγορά εργασίας, με σημαντικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις τόσο σε ατομικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η Ελλάδα κατατάσσεται, σύμφωνα με τα στοιχεία, στις χώρες της Ευρώπης όπου η επίδραση του πρώτου παιδιού στην επαγγελματική σταδιοδρομία της γυναίκας είναι από τις πιο επιβαρυντικές.
Το φαινόμενο συνδέεται άμεσα με την έλλειψη πρόσβασης σε δομές φροντίδας παιδιών, καθώς πάνω από το 70% των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών στην Ελλάδα δεν συμμετέχουν σε επίσημες δομές προσχολικής φροντίδας – ποσοστό πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Αυτό καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την επιστροφή των μητέρων στην εργασία, επιτείνοντας την εργασιακή τους περιθωριοποίηση.
Το ΔΝΤ τονίζει ότι οι αρνητικές συνέπειες του παιδικού ποινικού μειονεκτήματος ενισχύονται από τις αδυναμίες στο φορολογικό και επιδοματικό σύστημα, καθώς και από πολιτισμικές αντιλήψεις που εξακολουθούν να βλέπουν τον ρόλο της γυναίκας κυρίως στο σπίτι. Παράλληλα, η περιορισμένη διάρκεια και ο σχεδιασμός των γονικών αδειών, ειδικά για τους πατέρες και τους αυτοαπασχολούμενους, εντείνουν το βάρος της φροντίδας των παιδιών στις μητέρες.
Στην έκθεση προτείνεται ένα πακέτο στοχευμένων μεταρρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως η επέκταση των δομών προσχολικής φροντίδας, η ενίσχυση των γονικών αδειών και για τους πατέρες, η βελτίωση των φορολογικών κινήτρων για τους δεύτερους εργαζόμενους στο νοικοκυριό (συνήθως τις γυναίκες) και η εφαρμογή στοχευμένων επιδομάτων συνδεδεμένων με την επαγγελματική ένταξη και την εκπαίδευση.
Συνολικά, το ΔΝΤ εκτιμά ότι η εξάλειψη των εμποδίων φροντίδας θα μπορούσε να αυξήσει την απασχόληση στην Ελλάδα κατά περίπου 3%, με έμφαση στην ένταξη περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας – εξέλιξη κρίσιμη για την αντιμετώπιση των δημογραφικών και αναπτυξιακών προκλήσεων της χώρας.
