Στο γνωστό ζήτημα με την υπερπαραγωγή πράσινης ενέργειας, αλλά και σε δομικά προβλήματα του ίδιου του δικτύου εστιάζεται πλέον η αιτία για το τεράστιο μπλακ άουτ που συνέβη στην Ισπανία και την Πορτογαλία χθες (28.4.2025).
Ενδεικτικό είναι ότι λίγο πριν συμβεί το μπλακ άουτ στην Ισπανία, οι ΑΠΕ παρήγαγαν άνω του 80% του ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η όποια υπερβάλλουσα παραγωγή πρέπει είτε να κοπεί, είτε να κατευθυνθεί στο εξωτερικό.
Οι πληροφορίες από τις ισπανικές αρχές αναφέρουν ότι στην προσπάθεια να διαχειριστούν την πολύ υψηλή παραγωγή των ΑΠΕ, προσπάθησαν να διοχετεύσουν υπερβολική ποσότητα προς τη Γαλλία μέσω της μεταξύ τους διασύνδεσης. Έτσι, το καλώδιο έφτασε στα όριά του και έπεσε, με αποτέλεσμα να προκληθεί ένα ντόμινο που έριξε τελικά ολόκληρο το ισπανικό δίκτυο.
Επίσης, στο στόχαστρο βρίσκονται οι ιδιαιτερότητες του ισπανικού δικτύου ασχέτως του μείγματος παραγωγής. Άλλωστε, προβλήματα στις διασυνδέσεις της Ισπανίας με το εξωτερικό είχαν παρατηρηθεί και παλαιότερα.
Με αφορμή τα παραπάνω, μια πρώτη διαπίστωση είναι ότι μάλλον δεν ισχύουν οι αρχικές φήμες περί κυβερνοεπίθεσης, παρά το γεγονός ότι μια κολεκτίβα χάκερ ανέλαβε την ευθύνη εκείνη την ημέρα.
Αυτό είναι θετικό, διότι μια τέτοια επίθεση θα σήμανε συναγερμό σε ολόκληρη την Ευρώπη και θα οδηγούσε σε επανεξέταση ολόκληρης της αρχιτεκτονικής ασφαλείας του δικτύου, με νέους ελέγχους, κόστος και πονοκέφαλο για τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις.
Το κακό είναι ότι το ισπανικό μπλακ άουτ φανερώνει με εμφατικό τρόπο πως έχουμε μπει πλέον σε μια χρονική περίοδο, όπου οι διαχειριστές δυσκολεύονται να κουμαντάρουν την ισορροπία στο σύστημα.
Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα αντιμετωπίζει και η Ελλάδα, όπου τα μεσημέρια οι αρχές σπεύδουν να περικόψουν την παραγωγή των φωτοβολταϊκών για να προστατεύσουν το δίκτυο και να μην έχουμε αντίστοιχα προβλήματα.
Η διαφορά με την Ισπανία είναι ότι στη δική μας περίπτωση ο ΑΔΜΗΕ και ο ΔΕΔΔΗΕ τα έχουν καταφέρει περίφημα μέχρι στιγμής. Ακόμα και τις δύσκολες ημέρες του Πάσχα, το ελληνικό σύστημα δεν απειλήθηκε με διακοπές και τα πάντα έγιναν όπως σχεδιάστηκαν.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι πρόκειται για μια δυσκολία που θα μας συνοδεύει για μερικά χρόνια ακόμα, αλλά θα έχει τέλος. Ήδη από φέτος θα αρχίσουν να εγκαθίστανται στη χώρα μας οι πρώτες μονάδες αποθήκευσης που θα βοηθήσουν σημαντικά και θα δώσουν πολύτιμη λύση στους διαχειριστές. Το ενδιαφέρον των επενδυτών για τέτοιες μονάδες είναι τεράστιο, άρα θεωρείται βέβαιο ότι η Ελλάδα θα αποκτήσει ένα στόλο από μπαταρίες και αντλησιοταμίευση πριν τα τέλη της δεκαετίας που διανύουμε.
Τέλος, προτού κατηγορήσει κανείς μόνο τις «κακές» ΑΠΕ για την κατάσταση, καλό είναι να θυμάται ότι η μέση ημερήσια τιμή του ηλεκτρισμού στην Ισπανία είναι αυτή την περίοδο μόλις στα 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η ιβηρική χερσόνησος έχει από τις χαμηλότερες τιμές πανευρωπαϊκά, για ορισμένους πολύ συγκεκριμένους λόγους: Διαθέτει άφθονες ΑΠΕ, πυρηνικές μονάδες και χαμηλή παραγωγή με ακριβό αέριο.
Κατ΄ επέκταση, χρειάζεται μια ψύχραιμη κριτική και σίγουρα να μην κάψουμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά…
