Η υπόθεση αφορούσε σε επιβολή προστίμου σε εταιρεία του Βόλου, για παράβαση των διατάξεων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.
Το Β’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την υπ’ αριθμ. 366/2025 απόφασή του, απέρριψε την αίτηση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) κατά απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, επικυρώνοντας την εφαρμογή ευνοϊκότερης φορολογικής ρύθμισης υπέρ εταιρείας που είχε τιμωρηθεί για χρήση εικονικών τιμολογίων, παρά τη μη τήρηση των περιοριστικών προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος.
Η υπόθεση αφορούσε σε επιβολή προστίμου σε εταιρεία του Βόλου, για παράβαση των διατάξεων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, καθώς κρίθηκε ότι αποδέχθηκε εικονικά τιμολόγια από αλλοδαπή – βουλγαρική – συνδεδεμένη επιχείρηση.
Το Διοικητικό Εφετείο είχε μειώσει το πρόστιμο εφαρμόζοντας τη διάταξη της παραγράφου 3, περ. β’ του άρθρου 7 του ν. 4337/2015, κρίνοντας ότι οι προϋποθέσεις της επόμενης παραγράφου 4 (όπως η ανεπιφύλακτη αποδοχή της πράξης και η παραίτηση από ένδικα μέσα) παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας και το θεμελιώδες δικαίωμα της δικαστικής προστασίας.
Το ΣτΕ επιβεβαίωσε τη θέση αυτή, στηριζόμενο στη δική του πάγια νομολογία, όπως αποτυπώνεται στις αποφάσεις 1389/2019 και 2691/2019. Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έκρινε ότι η μη εφαρμογή ευνοϊκότερης διάταξης εξαιτίας της μη πλήρωσης τυπικών όρων, συνιστά δυσανάλογο περιορισμό του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη, κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου. Ως εκ τούτου, οι περιοριστικές ρυθμίσεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου κρίθηκαν ανίσχυρες.
Με την απόφαση αυτή, το ΣτΕ κατέστησε σαφές ότι η εφαρμογή ηπιότερων διοικητικών κυρώσεων αποτελεί υποχρέωση των φορολογικών αρχών και των δικαστηρίων, ακόμη και αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που είχαν τεθεί για λόγους εισπρακτικής ευκολίας από τη διοίκηση. Η εξέλιξη αυτή έχει άμεση επίπτωση σε εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις, καθώς καθιστά δυνατή τη μείωση προστίμων και την αναδρομική εφαρμογή ηπιότερων διατάξεων, ενισχύοντας ουσιαστικά τη θέση των φορολογουμένων απέναντι στην ΑΑΔΕ.
Η μοναδική αιτίαση της Αρχής περί έλλειψης προηγούμενης κρίσης του ΣτΕ απορρίφθηκε ως απαράδεκτη, αφού διαπιστώθηκε ότι υπήρχε σχετική νομολογία κατά τον χρόνο άσκησης της αίτησης αναίρεσης.
Πιο απλά η σημασία της απόφασης 366/2025 έγκειται στο ότι «εδραιώνει» την υποχρέωση της διοίκησης να εφαρμόζει ηπιότερες κυρώσεις με γνώμονα την αρχή της αναλογικότητας και το δικαίωμα δικαστικής προστασίας, χωρίς εκβιαστικούς όρους.
