Η ΑΑΔΕ υπενθυμίζει πως η απαλλαγή ισχύει ανεξαρτήτως του τρόπου μεταφοράς – οδικού, θαλάσσιου ή αεροπορικού – αρκεί να πληρούνται οι όροι της άμεσης σύνδεσης με την εξαγωγή.
Διευκρινίσεις για την εφαρμογή της απαλλακτικής διάταξης του νέου Κώδικα ΦΠΑ (ν. 5144/2024) παρέχει η ΑΑΔΕ, μέσω σχετικής εγκυκλίου, αναφορικά με την παροχή υπηρεσιών μεταφοράς που συνδέονται άμεσα με εξαγωγές αγαθών.
Η εγκύκλιος στοχεύει στη διασφάλιση ομοιόμορφης φορολογικής αντιμετώπισης και εστιάζει στην ανάγκη τεκμηρίωσης της άμεσης σύνδεσης της υπηρεσίας με την εξαγωγή. Όπως επισημαίνεται, απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ οι υπηρεσίες μεταφοράς και οι συναφείς πράξεις που παρέχονται είτε απευθείας από τον μεταφορέα προς τον εξαγωγέα, είτε μέσω διαμεταφορέων, εφόσον σχετίζονται άμεσα με τη διακίνηση των αγαθών προς τρίτες χώρες. Κρίσιμος παράγοντας για την εφαρμογή της απαλλαγής είναι η ύπαρξη τελωνειακού παραστατικού εξαγωγής, καθώς και η καταγραφή της ταυτότητας των μεταφορικών μέσων.
Η ΑΑΔΕ υπενθυμίζει πως η απαλλαγή ισχύει ανεξαρτήτως του τρόπου μεταφοράς – οδικού, θαλάσσιου ή αεροπορικού – αρκεί να πληρούνται οι όροι της άμεσης σύνδεσης με την εξαγωγή. Βάσει της εγκυκλίου της ΑΑΔΕ, παρατίθενται παραδείγματα για την εφαρμογή της απαλλαγής ΦΠΑ στις υπηρεσίες μεταφοράς που συνδέονται άμεσα με εξαγωγές:
Σε περίπτωση όπου αγροτική επιχείρηση στη Λάρισα, που δεν διαθέτει ίδια μεταφορικά μέσα, εξάγει μήλα προς εργοστάσιο στη Σερβία και αναθέτει τη μεταφορά σε μεταφορέα με έδρα την Κατερίνη, ο οποίος εκτελεί το σύνολο της διαδρομής με δικό του φορτηγό, η υπηρεσία μεταφοράς απαλλάσσεται από ΦΠΑ. Αυτό ισχύει επειδή η μεταφορά πραγματοποιείται μετά την υποβολή της διασάφησης εξαγωγής και το μεταφορικό μέσο αναφέρεται στο έγγραφο εξαγωγής.
Όταν ο εξαγωγέας αναθέτει τη μεταφορά σε διαμεταφορέα, όπως για παράδειγμα μια επιχείρηση στη Λάρισα που συνεργάζεται με πρακτορείο στη Θεσσαλονίκη, το οποίο αναθέτει τη φυσική μεταφορά σε μεταφορέα της Κατερίνης, η απαλλαγή ισχύει τόσο για την τιμολόγηση του διαμεταφορέα προς τον εξαγωγέα όσο και για την τιμολόγηση του μεταφορέα προς τον διαμεταφορέα, καθώς το φορτηγό που εκτελεί τη μεταφορά φέρει ταυτοποιήσιμα στοιχεία στο τελωνειακό παραστατικό.
Σε άλλο παράδειγμα, όταν μια ελαιοπαραγωγική επιχείρηση στο Ρέθυμνο χρησιμοποιεί διαμεταφορέα που οργανώνει τη μεταφορά σε δύο στάδια – από το Ρέθυμνο στον Πειραιά και από τον Πειραιά στην Κωνσταντινούπολη – μόνο η μεταφορά που πραγματοποιείται μετά την υποβολή της διασάφησης εξαγωγής απαλλάσσεται από ΦΠΑ. Η πρώτη διαδρομή υπόκειται σε ΦΠΑ, καθώς δεν έχει ακόμα υποβληθεί το τελωνειακό παραστατικό.
Αντιθέτως, όταν τόσο η χερσαία όσο και η θαλάσσια μεταφορά πραγματοποιούνται μετά την υποβολή της διασάφησης, όπως στην περίπτωση επιχείρησης στην Ελευσίνα που εξάγει χυμούς στην Ινδία μέσω Πειραιά, η απαλλαγή από ΦΠΑ ισχύει για όλα τα στάδια μεταφοράς. Η ταυτότητα των μεταφορικών μέσων καταγράφεται στο έγγραφο εξαγωγής και υπάρχει πλήρης σύνδεση με την εξαγωγική διαδικασία.
