«Καπνός» μπορεί να γίνουν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση από τα εισοδήματα των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών (κυρίως από μείωση ιδιωτικών επενδύσεων και όχι από κατανάλωση), εφόσον υλοποιηθεί η απειλή Τραμπ για δασμούς 30% στις εισαγωγές των ΗΠΑ από την ΕΕ (δηλαδή και την Ελλάδα) από την 1η Αυγούστου 2025.
Το συμπέρασμα αυτό για τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ ύψους 30% επισημαίνουν αναλυτές στο newsit.gr λαμβάνοντας υπόψιν την τελευταία έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας (Νομισματική Πολιτική, Ιούνιος 2025), στην οποία περιλαμβάνονται εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ στην ελληνική οικονομία.
Οι εκτιμήσεις αυτές διαφοροποιούνται ανάλογα με το ποσοστό των δασμών που θα επιβληθούν. Στην περίπτωση παραμονής των δασμών στο υφιστάμενο (από 9ης Απριλίου 2025) 10%, κάτι που χαρακτηρίζεται από την ΤτΕ ως «ήπιο» σενάριο, το ελληνικό ΑΕΠ θα χάσει 0,3%.
Αν οι δασμοί ανέβουν στο 20%, κάτι που η ΤτΕ αναφέρει ως «δυσμενές σενάριο», η επίπτωση στο ελληνικό ΑΕΠ θα φτάσει στο 0,5%.
Εύλογο είναι, λοιπόν, πως δασμοί 30% θα αφαιρέσουν από το ελληνικό ΑΕΠ 0,7% -0,8%, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές στο newsit.gr.
Μία προβολή του ποσοστού αυτού στο ΑΕΠ της χώρας μας «δείχνει» απώλειες πάνω από 1,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στο εμπόριο
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ, αντανακλώντας την αναθεώρηση της εμπορικής τους πολιτικής, δεν επηρεάζει μόνο τους άμεσους εμπορικούς τους εταίρους, αλλά έχει και ευρύτερες συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία. Για την Ελλάδα, οι άμεσες επιπτώσεις από την επιβολή δασμών εκτιμώνται περιορισμένες, ωστόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανές έμμεσες επιπτώσεις λόγω της επιβράδυνσης του ρυθμού ανόδου του διεθνούς εμπορίου, της παγκόσμιας οικονομίας και του διαθέσιμου εισοδήματος.
Η άμεση επίδραση της επιβολής δασμών επί της αξίας των εισαγωγών στις ΗΠΑ αναμένεται να είναι περιορισμένη, λόγω αφενός του μικρού μεριδίου των συνολικών εξαγωγών αγαθών που κατευθύνονται στις ΗΠΑ και αφετέρου της εξαίρεσης σχεδόν του 1/4 των ελληνικών εξαγωγών από δασμούς.
Επιπροσθέτως, η επιβολή αυξανόμενων τελών σε πλοία κατασκευασμένα στην Κίνα αναμένεται να έχει μικρή αρνητική επίπτωση στον ελληνόκτητο στόλο και άρα στις εισπράξεις από θαλάσσιες μεταφορές.
Οι έμμεσες επιδράσεις από τους δασμούς μπορεί να είναι μεγαλύτερες και συνδέονται με τους εξής παράγοντες:
Απώλεια ανταγωνιστικότητας λόγω επιδείνωσης των σχετικών τιμών των αγαθών
Η επιβολή υψηλότερων δασμών στην ΕΕ συγκριτικά με άλλες χώρες που παράγουν αντίστοιχα – ανταγωνιστικά – προϊόντα μπορεί να συντελέσει στην επιδείνωση των σχετικών τιμών των ελληνικών προϊόντων στην αγορά των ΗΠΑ.
Συνεπώς, οι χώρες με χαμηλότερους δασμούς αποκτούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των χωρών της ΕΕ. Η παραπάνω επίδραση ενισχύεται περαιτέρω από την πρόσφατη ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
Επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου της παγκόσμιας οικονομίας και του διεθνούς εμπορίου
Αν και οι εξαγωγές της Ελλάδος προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούν σε περίπου 1% του ΑΕΠ, για τις χώρες της ευρωζώνης και της ΕΕ-27 το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο (περίπου 3%). Η αρνητική επίδραση στο διαθέσιμο εισόδημα αυτών των εμπορικών εταίρων της Ελλάδος, που απορροφούν πάνω από 50% των ελληνικών εξαγωγών αγαθών, θα επηρεάσει δυσμενώς και τις εξαγωγές αγαθών της χώρας. Επιπροσθέτως, η μείωση του όγκου του διεθνούς εμπορίου θα επηρεάσει αρνητικά τη ζήτηση θαλάσσιων μεταφορών και τις συναφείς εισπράξεις στο ισοζύγιο υπηρεσιών της χώρας.
Αύξηση του ανταγωνισμού στις υπάρχουσες αγορές
Η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ μπορεί να συντελέσει στην εκτροπή των ροών εμπορευμάτων από τις ΗΠΑ προς άλλες αγορές. Στο βαθμό που τα ελληνικά αγαθά είναι ανταγωνιστικά με αυτά (π.χ. μεταλλικά προϊόντα και μηχανήματα), μπορεί να ενταθεί ο ανταγωνισμός τιμών στις αγορές αυτές όπου είναι ήδη παρόντα τα ελληνικά αγαθά.
Μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος στην ΕΕ και στις ΗΠΑ
Μια μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος στην ΕΕ, από την οποία προέρχεται άνω του 55% των ταξιδιωτικών εισπράξεων της Ελλάδος, είναι πιθανόν να συντελέσει στον περιορισμό των δαπανών των ταξιδιωτών στη χώρα μας. Αντίστοιχη επίπτωση μπορεί να σημειωθεί και για τους ταξιδιώτες από τις ΗΠΑ.
Ειδικότερα, το 2024 οι ταξιδιώτες από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 1,55 εκατομμύρια ή 3,8% των συνολικών αφίξεων (έναντι 3,9% το 2023), ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 1,6 δισ. ευρώ ή 7,3% των συνολικών εισπράξεων (έναντι 6,7% το 2023).
Επιπλέον, η δαπάνη ανά διανυκτέρευση των ταξιδιωτών από τις ΗΠΑ είχε συγκριτικά τη μεγαλύτερη αύξηση ανάμεσα στις κυριότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, ενώ αύξηση κατέγραψε και η μέση δαπάνη τους ανά ταξίδι.
