Όλα ανοιχτά για το ενδεχόμενο τροποποιήσεων στους όρους και τα ορόσημα του σχεδίου από την ΕΕ.
Η κυβέρνηση δεν θα εντάξει το σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στις εφετινές εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προγραμματίσει νέα αναθεώρηση του προγράμματος για τον Οκτώβριο. Η επιλογή αυτή συνδέεται με το ενδεχόμενο τροποποιήσεων στους όρους και τα ορόσημα του σχεδίου, γεγονός που καθιστά πρόωρη την παρουσίαση συγκεκριμένων έργων ή δεσμεύσεων πριν από την ολοκλήρωση της αναθεώρησης. Στόχος της επικείμενης διαδικασίας είναι η προσαρμογή των έργων και των οροσήμων ώστε να απορροφηθεί το μέγιστο δυνατό ποσό πόρων έως τον Σεπτέμβριο του 2026, οπότε λήγει το Ταμείο.
Η νέα αναθεώρηση έρχεται σε μικρό χρονικό διάστημα μετά την εκτενή τροποποίηση του Ιουνίου, η οποία περιλάμβανε αλλαγές σε δεκάδες ορόσημα και έργα. Στο επίκεντρο της διαδικασίας του Οκτωβρίου βρίσκονται δύο βασικές κατευθύνσεις: πρώτον, η βελτίωση της διατύπωσης των σχεδόν 200 οροσήμων που απομένουν ώστε να είναι πιο εύκολη η επίτευξή τους· δεύτερον, η πιθανή απένταξη έργων και οροσήμων που δεν αναμένεται να ολοκληρωθούν εγκαίρως.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μέσα στους επόμενους 13 μήνες θα πρέπει να προετοιμαστούν και να συμβασιοποιηθούν 3.000 έως 3.500 έργα, ώστε να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα και να διασφαλιστεί η πλήρης αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων έως τη λήξη του προγράμματος. Έτσι, ο Οκτώβριος θα αποτελέσει καθοριστικό σημείο για τη διαμόρφωση των τελικών κατευθύνσεων και της στρατηγικής απορρόφησης.
Η διαδικασία απένταξης έργων από το πρόγραμμα καθυστερεί χαρακτηριστικά, παρότι στην προηγούμενη αναθεώρηση είχαν ήδη αφαιρεθεί όσα παρουσίαζαν εμφανείς υστερήσεις. Οι αρμόδιες υπηρεσίες επικαλούνται την ανάγκη επιπλέον χρόνου για να κρίνουν ποια έργα πρέπει να αποσυρθούν, γεγονός που δημιουργεί ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα λήψης αποφάσεων. Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βλέποντας το στενό χρονικό πλαίσιο να πιέζει ασφυκτικά, ζητά άμεσες και ξεκάθαρες κινήσεις, αφήνοντας να εννοηθεί πως η κωλυσιεργία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τη χρηματοδότηση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταθέσει έως τον Οκτώβριο το επόμενο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο αφορά αποκλειστικά δάνεια ύψους 1,8 δισ. ευρώ και συνδέεται με την ολοκλήρωση της συμβασιοποίησης δανείων 9 δισ. ευρώ. Το προηγούμενο, έκτο κατά σειρά αίτημα, είχε περιλάβει μόνο επιχορηγήσεις ύψους 2,1 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος του έτους, ο προγραμματισμός προβλέπει την κατάθεση ενός ακόμη αιτήματος, συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,7 δισ. θα αφορούν επιχορηγήσεις και 1,8 δισ. δάνεια, απαιτώντας την πλήρωση 28 οροσήμων.
Για το 2026 έχουν προγραμματιστεί δύο ακόμη αιτήματα: το όγδοο, που θα εξαρτηθεί από την επίτευξη 30 οροσήμων, και το ένατο, το οποίο θα συνδεθεί με την εκπλήρωση 136 οροσήμων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα έχει μέχρι στιγμής ολοκληρώσει το 37% των στόχων και οροσήμων, με απορρόφηση 9,94 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 11,4 δισ. ευρώ σε δάνεια, δηλαδή συνολικά 21,3 δισ. ευρώ ή το 59% των συνολικών διαθέσιμων πόρων. Εφόσον εγκριθεί το έκτο αίτημα, το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 65%.
