Αντίστροφη μέτρηση για τη ΔΕΘ και τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού.
Κατά την εφετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, η κυβέρνηση προετοιμάζεται να παρουσιάσει και πάλι μέτρα ελάφρυνσης για τις οικογένειες με δύο παιδιά, ένα ζήτημα που επανέρχεται σταθερά στον δημόσιο διάλογο τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, τα στοιχεία του ΟΟΣΑ αποκαλύπτουν ότι, παρά τις εξαγγελίες και τις όποιες παρεμβάσεις, η φορολογική πραγματικότητα για τις ελληνικές οικογένειες παραμένει δυσμενής σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Οργανισμού.
Σύμφωνα με την ετήσια μελέτη για τη λεγόμενη «φορολογική σφήνα» (tax wedge) –δηλαδή το ποσοστό του κόστους εργασίας που απορροφάται από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές– η Ελλάδα κατατάσσεται στην τέταρτη βαρύτερη θέση ανάμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ. Η σύγκριση γίνεται ανάμεσα σε μισθωτούς χωρίς παιδιά και οικογένειες με δύο παιδιά, αποτυπώνοντας πόση πραγματική ελάφρυνση παρέχεται στους γονείς. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το όφελος περιορίζεται μόλις σε 2 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή σε μια διαφορά μεταξύ 37,3% για τον εργαζόμενο με δύο παιδιά και 39,3% για τον εργαζόμενο χωρίς παιδιά. Αντίθετα, στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, η διαφορά ξεπερνά τις 9 μονάδες.
Η εικόνα αυτή δείχνει ότι οι ελληνικές οικογένειες, παρά το πρόσθετο βάρος που συνεπάγεται η ανατροφή παιδιών, απολαμβάνουν σχεδόν μηδαμινή φορολογική ελάφρυνση.
Χειρότερες επιδόσεις από την Ελλάδα έχουν μόνο η Κόστα Ρίκα, το Μεξικό και η Τουρκία, χώρες στις οποίες δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση στην επιβάρυνση ανάμεσα σε οικογένειες με παιδιά και σε ζευγάρια χωρίς παιδιά. Αντίθετα, στις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ η πολιτική επιλογή είναι σαφής: οι οικογένειες με παιδιά ενισχύονται φορολογικά, ώστε να έχουν μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι σύνθετο. Από τη μία πλευρά, η διατήρηση σταθερών φορολογικών συντελεστών σε συνδυασμό με την αύξηση των μισθών οδηγεί σε υψηλότερη επιβάρυνση. Ο μέσος φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε κατά 2,6% το 2024, ενώ ο πραγματικός μέσος μισθός αυξήθηκε μόλις 1,7%, με αποτέλεσμα το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα να συρρικνωθεί. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα εξακολουθεί να εμφανίζει μικρότερη στήριξη για τις οικογένειες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η «φορολογική σφήνα» για οικογένεια με δύο παιδιά και έναν εργαζόμενο ανέρχεται σε 37,3%, έναντι μόλις 25,7% που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ. Στις περιπτώσεις που εργάζονται και οι δύο γονείς, η επιβάρυνση διαμορφώνεται στο 37,5%, όταν στον ΟΟΣΑ ο αντίστοιχος δείκτης είναι 29,5%.
