Ο οδηγός Οικονομικών ενός καθηγητή του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ
Ο καθηγητής Οικονομικών του ξακουστού πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, Ha-Joon Chang, έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Economics: The User’s Guide», με το οποίο προσπαθεί να αποκαλύψει όσα ενδεχομένως να μη γνωρίζατε για την οικονομία και τα οικονομικά.
Δείτε παρακάτω μερικά από τα σημεία που επισημαίνει ο καθηγητής, όπως παρουσιάστηκαν στην ιστοσελίδα zerohedge.com:
1. Τα Οικονομικά στην αρχή καλούνταν «Πολιτική Οικονομία»
Τα Οικονομικά είναι πολιτική και δε μπορούν ποτέ να γίνουν επιστήμη. Ωστόσο, η κυρίαρχη νεοκλασική σχολή οικονομικών κατάφερε να τους αλλάξει το όνομα από την παραδοσιακή «πολιτική οικονομία» σε «οικονομικά» στο γύρισμα του 20ου αιώνα. Η νεοκλασική σχολή ήθελε η οικονομία να γίνει μια καθαρή επιστήμη, απογυμνωμένη από την πολιτική και, επομένως τις ηθικές διαστάσεις, που εμπεριέχουν τις κρίσεις με υποκειμενική αξία.
Η αλλαγή αυτή ήταν μια καθαρά πολιτική κίνηση.
2. Το βραβείο Νόμπελ Οικονομικών δεν είναι ένα πραγματικό βραβείο Νόμπελ
Σε αντίθεση με τα άλλα «αυθεντικά» βραβεία Νόμπελ (Φυσικής, Χημείας, Ιατρικής, Λογοτεχνίας, Ειρήνης) που είχαν καθιερωθεί από το σουηδό βιομήχανο Alfred Nobel στο τέλος του 19ου αιώνα, το βραβείο Οικονομικών καθιερώθηκε από τη σουηδική κεντρική τράπεζα (Sveriges Riksbank) το 1968 και γι’ αυτό η «επίσημη ονομασία» του είναι «Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel».
Αρκετά μέλη της «οικογένειας» των βραβείων Νόμπελ έχουν ασκήσει κριτική στη σουηδική κεντρική τράπεζα για την απονομή βραβείων σε οικονομολόγους της ελεύθερης αγοράς, τους οποίους ο πρόγονός τους δε θα ενέκρινε.
3. Η Μ. Βρετανία και οι ΗΠΑ εφηύραν τον προστατευτισμό, όχι το ελεύθερο εμπόριο
Η Μ. Βρετανία είχε την πιο προστατευμένη οικονομία στον καπιταλιστικό κόσμο στα τέλη του 18ου αιώνα και στις αρχές του 19ου. Μεγάλο μέρος αυτής της προστασίας δόθηκε με σκοπό την προώθηση των βρετανών κατασκευαστών έναντι των ανώτερων, ξένων ανταγωνιστών τους στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στις Κάτω Χώρες.
Οι ΗΠΑ προχώρησαν ακόμη παραπέρα. Εμπνεόμενοι από τη βρετανική πολιτική προστατευτισμού, ο Alexander Hamilton –πρώτος υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ- ανέπτυξε μια θεωρία, η οποία ονομάστηκε «επιχείρημα νηπιακής βιομηχανίας», σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση ενός όχι και πολύ προχωρημένου οικονομικά έθνους θα πρέπει να προστατεύει και να γαλουχεί τους νέους κλάδους της βιομηχανίας μέχρι να «ωριμάσουν» και να μπορούν να ανταγωνιστούν στην παγκόσμια αγορά.
Οι ΗΠΑ υιοθέτησαν το μοντέλο του προστατευτισμού τη δεκαετία του 1820 και παρέμειναν η πιο προστατευμένη οικονομία του κόσμου για το μεγαλύτερο μέρος του επόμενου αιώνα.
4. Το ελεύθερο εμπόριο εξαπλώθηκε αρχικά μέσω ανελεύθερων μέσων
Το ελεύθερο εμπόριο εξαπλώθηκε στον κόσμο καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Ωστόσο, η εξάπλωσή του οφείλεται σε κάτι που δε θα συνέδεε κανείς με την έννοια «ελεύθερη δύναμη». Ο αποικισμός ήταν η προφανής διαδρομή του «ανελεύθερου, ελεύθερου εμπορίου», καθώς οι αποικιοκράτες υποδούλωναν χώρες, για να εξαπλώσουν το εμπόριό τους.
Ωστόσο, ακόμη και οι χώρες που δεν αποικήθηκαν εξαναγκάστηκαν να υιοθετήσουν το «ελεύθερο εμπόριο».
Αναγκάζονταν να υπογράψουν άνισες συνθήκες, που τους στερούσαν τη δασμολογική αυτονομία.
Η πιο διαβόητη άνιση συνθήκη ήταν η Συνθήκη Nanking, την οποία αναγκάστηκε να υπογράψει η Κίνα το 1842, μετά την ήττα της στον πόλεμο του οπίου, αλλά και όλες οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, η Οθωμανική Αυτοκρατορία (προκάτοχος της Τουρκίας), η Περσία (σημερινό Ιράν), το Σιάμ (σημερινή Ταϊλάνδη), ακόμη και η Ιαπωνία.
5. Ο συντηρητικός Otto von Bismarck εισήγαγε το πρώτο κράτος πρόνοιας στον κόσμο
Σε αντίθεση με όσα πιστεύουν πολλοί, το κράτος πρόνοιας ήταν αρχικά «εφεύρεση» της Δεξιάς. Ο υπερ-συντηρητικός Otton von Bismarck ήταν αυτός που εισήγαγε μια πρώτη μορφή του κράτους-πρόνοιας. Ο ίδιος μισούσε το σοσιαλισμό, αλλά υποστήριζε την άποψη ότι αν δεν παρέχεις ένα μίνιμουμ δίχτυ προστασίας στους εργάτες, αυτοί θα στραφούν προς τους σοσιαλιστές. Έτσι, δημιούργησε το πρώτο κράτος-πρόνοιας στον κόσμο.
Ίσως λοιπόν, εκείνοι που προσπαθούν να καταστρέψουν το κράτος-πρόνοιας, να είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί του καπιταλισμού, αναφέρει το δημοσίευμα.
6. Ο καπιταλισμός τα πήγε πολύ καλά τις δεκαετίες 1950-1970, μια εποχή υψηλών κρατικών ρυθμίσεων και φορολογίας
Οι ανεπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες αναπτύχθηκαν ταχύτερα ανάμεσα στο 1950-1970, όταν υπήρχαν πολλές περιοριστικές διατάξεις και υψηλή φορολογία. Το κατά κεφαλήν εισόδημα στη δυτική Ευρώπη αυξανόταν κατά 4,1% το χρόνο το διάστημα 1950-1973.
Στην Ιαπωνία αυξανόταν κατά 8,1%, ενώ στις ΗΠΑ –την πιο αργά αναπτυσσόμενη οικονομία του πλούσιου κόσμου εκείνης της εποχής- κατά 2,5%.
7. Η Φινλανδία έχει αναπτυχθεί γρηγορότερα από τις ΗΠΑ
Όχι μόνο υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι η υψηλότερη ανισότητα παράγει περισσότερες αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, αλλά υπάρχουν και πολλά παραδείγματα από πιο εξισωτικές κοινωνίες, οι οποίες αναπτύσσονται πολύ ταχύτερα από ό,τι οι πιο άνισες. Η Φινλανδία, μία από τις πιο δίκαιες κοινωνίες στον κόσμο, έχει αναπτυχθεί πολύ πιο γρήγορα από ό,τι οι ΗΠΑ που είναι μία από τις πιο άνισες κοινωνίες στον πλούσιο κόσμο.
8. Οι «τεμπέληδες» Έλληνες είναι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι στον πλούσιο κόσμο, μετά τους Νοτιοκορεάτες
Οι Έλληνες κατηγορούνται ότι είναι «τεμπέληδες», που ζουν εις βάρος του Βορρά στην Ευρώπη. Κι όμως οι Έλληνες δουλεύουν πιο πολλές ώρες από οποιαδήποτε άλλη χώρα του πλούσιου κόσμου, μετά από τη Νότιο Κορέα.
Οι Έλληνες εργάζονται κατά 1,4-1,5 φορές πιο πολύ από τους «υποτιθέμενα εργασιομανείς» Γερμανούς και Δανούς.
Το ίδιο ισχύει και για τους Ιταλούς, οι οποίοι εργάζονται 1,25 φορές περισσότερο από τους Γερμανούς.
9. Οι πιο φτωχοί δε ζουν στις πιο φτωχές χώρες
Περίπου 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι –περίπου 1 στους πέντε- ζουν με λιγότερα από 1,25 δολάρια την ημέρα, που ορίζεται ως το διεθνές όριο της φτώχειας.
Η πλειοψηφία των πιο φτωχών ανθρώπων στον κόσμο όμως, δε ζουν στις πιο φτωχές χώρες αυτού. Πάνω από το 70% των ανθρώπων που ζουν σε καθεστώς απόλυτης φτώχειας ζουν σε χώρες μεσαίου εισοδήματος.
