Αλλάζει τα δεδομένα στην οικονομία το αρνητικό ρεκόρ 25ετιας στο μέτωπο του πληθωρισμού. Οι πιέσεις από την άνοδο των τιμών είναι πολύ πιθανό να φέρει επίσπευση των κυβερνητικών αποφάσεων σχετικά με τη λήψη μέτρων ενίσχυσης για τους ευάλωτους.
Όλα δείχνουν ότι η έκρηξη του πληθωρισμού θα φέρει το έκτακτο επίδομα να δίνεται μέσα στον Μάρτιο και δικαιούχοι να είναι 250.000 πολίτες που παίρνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, 450.000 χαμηλοσυνταξιούχοι, 400.000 άνεργοι και περίπου ακόμα 700.000 οι οποίοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.
Στο οικονομικό επιτελείο εξετάζουν όλα τα σενάρια, έχοντας ανοίξει ολόκληρη τη βεντάλια των πιθανών μέτρων. Τα δεδομένα αλλάζουν γρήγορα, είτε εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, είτε εξαιτίας του διπλωματικού πυρετού στην Ουκρανία.
Το μόνο βέβαιο παραμένει η πρόθεση της κυβέρνησης, οι αποφάσεις που θα λάβει να μην προκαλέσουν πίεση στα δημόσια οικονομικά. Πρωταρχικός στόχος είναι ο περιορισμός του ελλείμματος, προκειμένου να μην προκληθεί δημοσιονομικός εκτροχιασμός. Αυτό σημαίνει ότι οι αναγκαίες παρεμβάσεις θα γίνουν με γνώμονα τις δυνατότητες του δημόσιου ταμείου.
Τα στοιχεία βέβαια για την πορεία του πληθωρισμού προκαλούν έντονη ανησυχία, ενώ ταυτόχρονα καθιστούν αναγκαίες τις παρεμβάσεις. Ο χρόνος αναζητείται, όπως και τα δημοσιονομικά περιθώρια. Οι αποφάσεις είναι δύσκολες ωστόσο τα στοιχεία αναδεικνύουν την ασφυκτική κατάσταση που βιώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε στο +6,2% σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο, καταγράφοντας ρεκόρ 25ετιας. Η ενέργεια πρωταγωνιστεί στις αυξήσεις με 56,7% στους λογαριασμούς ρεύματος, 154% του φυσικού αερίου, 36% στο πετρέλαιο θέρμανσης, 21,6% στα καύσιμα. Πολύ μεγάλες όμως είναι οι αυξήσεις και στα βασικά είδη διατροφής, καθώς τα στοιχειά της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν αύξηση 15,4% στο ελαιόλαδο, 17,3% στα σπορέλαια, 14% στα φρέσκα λαχανικά, 12,3% στις πατάτες ή 5,9% στα ψάρια.
Η αύξηση των τιμών φαίνεται πως ήρθε για να μείνει, καθώς τα στοιχεία για την πορεία των τιμών τον Ιανουάριο σε σχέση με τον περασμένο Δεκέμβριο δείχνει την ανοδική τροχιά. Συγκεκριμένα από Δεκέμβριο σε Ιανουάριο αυξήθηκαν φυσικό αέριο +14,2%, πετρέλαιο θέρμανσης +5,2%, άλευρα-δημητριακά +7,8%, ηλεκτρικό +8,8%.
Υπό αυτές τις συνθήκες στο οικονομικό επιτελείο εξετάζουν το ενδεχόμενο η λήψη των μέτρων να επισπευσθεί, προκειμένου να εφαρμοστούν ακόμα και μέσα στον Μάρτιο και όχι στα τέλη Απριλίου και πριν το Πάσχα, όπως ήταν η αρχική σκέψη.
Ως προτεινόμενα μέτρα εξετάζονται:
- μεγαλύτερη παρέμβαση στο θέμα του κατώτατου μισθού προκειμένου η προαναγγελθείσα αύξηση από 1η Μάιου να είναι ακόμα υψηλότερη
- μηδενικό επιτοκίου κατά τη διαδικασία ρύθμισης σε έως 48 μηνιαίες δόσεις του φόρου επί των αναδρομικών των συνταξιούχων
- «κούρεμα» της επιστρεπτέας προκαταβολής έως και 100% για τις επιχειρήσεις εστίασης
κουπόνι 100 ευρώ με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
