Ερώτηση Χρήστου Γκόκα, Βουλευτή Άρτας ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Γ. Γεραπετρίτη, θέμα: «Πρόβλημα επάρκειας στη Γέφυρα Σερβίων στην Π.Ε. Κοζάνης και γενικότερα θέματα ελέγχου και συντήρησης γεφυρών στην Ελληνική επικράτεια.»
Κύριε Υπουργέ,
Η υψηλή γέφυρα Σερβίων στην Π.Ε. Κοζάνης συμπληρώνει 50 χρόνια λειτουργίας. Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί φθορές και υπάρχουν βλάβες ρηγματώσεων, ενώ κατά πληροφορίες το φαινόμενο είναι εξελισσόμενο, και για το λόγο αυτό κρίθηκε ότι απαιτείται εμπεριστατωμένη διερεύνηση για τη στατική επάρκεια της γέφυρας. Από το 2018, δρομολογήθηκαν από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, διαδικασίες για τον έλεγχο της γέφυρας και την προετοιμασία εκπόνησης μελέτης στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτηθεί. Επισημαίνεται ότι η γέφυρα κατασκευάσθηκε από την ΔΕΗ (1972-1976), ως συνοδό έργο του φράγματος Πολυφύτου και στη συνέχεια παραχωρήθηκε στο τότε Υπουργείο Δημοσίων Έργων, ως υποδομή εθνικής κλίμακας. Η σημασία του οδικού άξονα και η κλίμακα του έργου, εξακολουθούν να βρίσκονται στην κλίμακα του εθνικού έργου, ανεξαρτήτως της “τυπικής”, αρμοδιότητας για τη λειτουργία του.
Τον Απρίλιο του 2020 προκηρύχθηκε από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, συνοπτικός διαγωνισμός ανάθεσης καθηκόντων Τεχνικού Συμβούλου για την υποβοήθηση της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, με στόχους την προετοιμασία τευχών δημοπράτησης και την επίβλεψη της μελέτης: «Έλεγχος στατικής επάρκειας & εργασίες συντήρησης – αναβάθμισης της υψηλής γέφυρας Σερβίων Π.Ε. Κοζάνης».
Τον Ιούλιο του 2021 κατατέθηκε προς την Περιφέρεια, η Τεχνική Έκθεση του εν λόγω Τεχνικού Συμβούλου με θέμα «Έλεγχος κατάστασης καταστρώματος γέφυρας, βάθρων στήριξης, κλπ και εξαγωγή συμπερασμάτων για τον τρόπο που θα προσεγγιστεί το φυσικό αντικείμενο της μελέτης ελέγχου στατικής επάρκειας και συντήρησης της Υψηλής Γέφυρας Σερβίων». Στη συγκεκριμένη έκθεση, εκτός των άλλων, επισημαίνεται ότι καθίσταται επιτακτική η άμεση δρομολόγηση των διαδικασιών για τη μελέτη ελέγχου στατικής επάρκειας και συντήρησης της υψηλής γέφυρας Σερβίων, η λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση των θεμάτων διάβρωσης και η δρομολόγηση μέτρων αντιμετώπισης των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της ευρύτερης περιοχής, λόγω διακοπής λειτουργίας ή υπολειτουργίας της σημαντικής αυτής γέφυρας.
Εντός του 2023 η Περιφέρεια ξεκίνησε εργασίες αποκατάστασης, οι οποίες αποσκοπούσαν στην ενίσχυση της αντοχής στα επίμαχα σημεία της γέφυρας. Κατά τη διάρκεια των συγκεκριμένων εργασιών λήφθηκε η απόφαση για καθολική διακοπή της κυκλοφορίας όλων των οχημάτων, λόγω διαπιστώσεως υπάρξεως σημαντικών βλαβών (εξελισσόμενες ρηγματώσεις), αφού σύμφωνα με πληροφορίες είχε προηγηθεί και η εντολή της Εισαγγελλείας Πρωτοδικών Κοζάνης προς την αστυνομική διεύθυνση της πόλης για κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση. Στην εντολή τονίζονταν η ανάγκη να ληφθούν μέτρα παντελούς απαγόρευσης της κυκλοφορίας εάν διαπιστωθεί η παραμικρή πιθανότητα κινδύνου κατάρρευσής της.
Κατόπιν όλων αυτών,
Ερωτάσθε κ. Υπουργέ:
- Από τον Ιούλιο του 2021 ήταν γνωστό σύμφωνα με την τεχνική έκθεση που κατατέθηκε στην Περιφέρεια η σοβαρότητα του προβλήματος, η αναγκαιότητα λήψης άμεσων μέτρων και ο προγραμματισμός περαιτέρω ενεργειών με επόμενες συμβάσεις . Ως εκ τούτου:
1 Τα συμπεράσματα της εν λόγω τεχνικής έκθεσης ήταν σε γνώση του Υπουργείου; Υπάρχει θεσμική συμμετοχή της «Εγνατία Οδός Α.Ε.» στη λήψη των αποφάσεων και από πότε;
1.2 Γιατί δεν προχωρήσατε άμεσα στην προκήρυξη της μελέτης ελέγχου στατικής επάρκειας και συντήρησης για την οποία, μόλις πριν από λίγες ημέρες, το αρμόδιο υπουργείο ανακοίνωσε τη χρηματοδότηση της;
1.3 Εφαρμόστηκαν άμεσα μέτρα προστασίας της γέφυρας και αντιμετώπισης των επιπτώσεων εντός του 2021;
- Εντός του Μαρτίου του 2023 και κατά τη διάρκεια των εργασιών στην γέφυρα ανακοινώθηκε η καθολική διακοπή της κυκλοφορίας της.
1 Οι εργασίες που εκτελούνται στην γέφυρα προκύπτουν με βάση τα άμεσα μέτρα της τεχνικής μελέτης του 2021; Αν όχι, με ποια μελέτη και ποια διαδικασία εκτελούνται;
2.2 Πως τεκμαίρεται επιστημονικά η προσωρινή διακοπή της κυκλοφορίας της γέφυρας; Έχει κατατεθεί αντίστοιχη επιστημονική τεκμηρίωση;
2.3 Από τον Τύπο μαθαίνουμε ότι θα γίνει άρση της προσωρινής διακοπής της κυκλοφορίας όταν ολοκληρωθούν εργασίες ενίσχυσης στην γέφυρας. Η ενέργεια αυτή θα αποφασιστεί με βάση κάποια μελέτη, ή μετά από εξέταση από επιτροπή ειδικών επιστημόνων; Με ποια διαδικασία θα τεκμηριωθεί επιστημονικά η απόφαση αυτή, δεδομένης της σοβαρότητας για την ασφάλεια των χρηστών;
- Υπάρχει γενικότερα έλλειμα θεσμικής ενημέρωσης για την εξέλιξη των εργασιών οριστικής αποκατάστασης και την πλήρη λειτουργία της γέφυρας. Ως εκ τούτου:
3.1 Υπάρχει σχέδιο χρονικής διαχείρισης της κατάστασης; Δηλαδή, χρονοδιάγραμμα ανάθεσης μελέτης ελέγχου επάρκειας, δημοπράτηση έργων οριστικής αποκατάστασης και διάρκεια εργασιών αποκατάστασης;
3.1 Δεδομένου ότι, η τεχνική έκθεση του 2021 προέβλεπε να ληφθούν μακροπρόθεσμα μέτρα οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της ευρύτερης περιοχής λόγω διακοπής λειτουργίας ή υπολειτουργίας όπως επισημάνθηκαν. Έχει εκπονηθεί από την Περιφέρεια σχέδιο διαχείρισης για τις εναλλακτικές λύσεις διέλευσης; Έχει κατατεθεί αυτό το σχέδιο (αν υπάρχει), στους αρμόδιους τοπικούς φορείς προς διαβούλευση;
- Τα τελευταία χρόνια έχουν προκύψει καταρρεύσεις και σημαντικά προβλήματα επάρκειας σε σημαντικές γέφυρες του οδικού δικτύου της χώρας. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές από αυτές:
– Κατάρρευση τμήματος γέφυρας, στο παλαιό νοσοκομείο εντός της πόλης της Καβάλας από το 2017. Την αποκατάσταση έχει αναλάβει το Υπουργείο μέσω της εταιρείας «Εγνατία Οδός Α.Ε.» και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κανένα έργο αποκατάστασης της γέφυρας.
– Κατάρρευση τμήματος γέφυρας Κομψάτου μεταξύ Ξάνθης – Κομοτηνής, με σημαντικά προβλήματα στην λειτουργίας του οδικού άξονα που διαρκούν ήδη 6 χρόνια (είναι σε φάση ανακατασκευής).
– Πρόβλημα επάρκειας σε δύο γέφυρες της Εθνικής οδού Αθηνών – Θεσσαλονίκης στον ποταμό Αξιό και Στρυμόνα με περιορισμό της κυκλοφορίας στο ρεύμα προς Θεσσαλονίκη για αρκετά χρόνια. Την ευθύνη αποκατάστασης έχει το Υπουργείο μέσω της εταιρείας «Εγνατία Οδός Α.Ε.».
– Την ανάγκη συντήρησης και ελέγχου για την ασφάλεια της οδικής Γέφυρας Άρτας, που έχει κατασκευαστεί δίπλα από το ιστορικό Γεφύρι και λειτουργεί συνεχώς επί 62 χρόνια, όπως επισημαίνουν τοπικοί φορείς, Δήμος Αρταίων, ΤΕΕ και Περιφέρεια Ηπείρου, μέσω εγγράφων και δηλώσεων, αλλά και δημοσιεύματα του τοπικού τύπου. Οι πολίτες ανησυχούν και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, μέχρι σήμερα, περιορίζεται στην αντιπαράθεση με τους φορείς της Περιφέρειας, για τη σχετική αρμοδιότητα, ενώ μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία υπεύθυνη απάντηση για την κατάσταση της εν λόγω Γέφυρας.
4.1 Ποια είναι η εξέλιξη των ανωτέρω έργων στην τελευταία τετραετία και ποιο το χρονοδιάγραμμα αποκατάστασής τους;
4.2 Ποιες είναι οι μέχρι σήμερα ενέργειές σας και ποιος είναι ο προγραμματισμός σας, για τον έλεγχο και τη δρομολόγηση των απαιτούμενων μελετών και των αναγκαίων έργων, ώστε όλες οι Γέφυρες της χώρας να είναι ασφαλείς για την κυκλοφορία;
5 Το 2020 θεσμοθετήθηκε Διοικητική Αρχή Γεφυρών (Δ.Α.Γ.), και προβλέπονται οι σχετικές αρμοδιότητές της. Μέχρι σήμερα εκκρεμεί η συγκρότηση της Αρχής. Παράλληλα από το 2021 βρίσκεται σε διαβούλευση ένα θεσμικό – κανονιστικό πλαίσιο ελέγχου και συντήρησης των γεφυρών και δημιουργία Μητρώου Γεφυρών, το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει θεσμοθετηθεί.
5.1 Γιατί δεν έχει συγκροτηθεί εδώ και 3 χρόνια η Δ.Α.Γ;
5.2 Γιατί δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή εδώ και 3 χρόνια το θεσμικό – κανονιστικό πλαίσιο συντήρησης των γεφυρών;
5.3 Έχει προβλεφθεί η οργάνωση, στελέχωση και χρηματοδότηση του συστήματος (δημόσιο ή ιδιωτικό), με το οποίο θα λειτουργήσουν οι αντίστοιχες δομές ελέγχου και συντήρησης των γεφυρών;
Για τον Τομέα Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων
Σαρηγιάννης Δημήτρης / Γραμματέας Τομέα Υποδομών
