Οι αλλαγές στις τελωνειακές διαδικασίες.
Από τις 7 Ιουλίου 2025 τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 5216/2025, ο οποίος φέρνει σημαντικές αλλαγές στη νομοθεσία που αφορά προϊόντα καπνού, νικοτίνης και τα λεγόμενα «μη καπνικά προϊόντα». Οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν και τις τελωνειακές διαδικασίες, με στόχο την καλύτερη προστασία των ανηλίκων, τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης και τη σαφέστερη ρύθμιση των νέων προϊόντων νικοτίνης στην αγορά.
Σύμφωνα με το άρθρο 22 του νόμου, όποιος παραβιάζει τους κανόνες σχετικά με την εισαγωγή, διακίνηση ή εμπορία των προϊόντων αυτών (όπως π.χ. φέρνει παράνομα προϊόντα νικοτίνης από άλλη χώρα), αντιμετωπίζει πλέον τις ίδιες κυρώσεις με αυτές του λαθρεμπορίου. Δηλαδή, αν κάποιος εισάγει παράνομα προϊόντα θερμαινόμενης νικοτίνης από τρίτη χώρα χωρίς άδεια ή χωρίς να πληρώνει τους αναλογούντες δασμούς, μπορεί να του επιβληθούν βαριά πρόστιμα, κατασχέσεις και ποινικές διώξεις.
Για παράδειγμα, αν κάποιος φέρει από το εξωτερικό σακουλάκια νικοτίνης μέσω ταχυδρομείου ή courier, χωρίς να τα δηλώσει στις τελωνειακές αρχές ή χωρίς να πληρούν τις νόμιμες προδιαγραφές, το δέμα μπορεί να κατασχεθεί και να θεωρηθεί προϊόν λαθρεμπορίου.
Με το άρθρο 26, ο νόμος προσδιορίζει τι είναι «μη καπνικά προϊόντα», ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες. Για πρώτη φορά καθορίζονται συγκεκριμένα δύο νέες κατηγορίες:
• Ηλεκτρικά θερμαινόμενα προϊόντα χωρίς καπνό: Είναι προϊόντα που δεν περιέχουν καπνό και δεν καίγονται, αλλά θερμαίνονται για εισπνοή. Μπορεί να περιέχουν νικοτίνη ή άλλες ουσίες.
• Προϊόντα νικοτίνης: Είναι προϊόντα χωρίς καπνό που περιέχουν νικοτίνη και λαμβάνονται από το στόμα, χωρίς εισπνοή και χωρίς θερμότητα. Παράδειγμα είναι τα σακουλάκια νικοτίνης (nicotine pouches) που μπαίνουν στο στόμα, κάτω από το χείλος.
Δεν περιλαμβάνονται τα προϊόντα φαρμακευτικής χρήσης, όπως επιθέματα νικοτίνης που βοηθούν στη διακοπή καπνίσματος.
Απαγορεύονται οι online αγορές από το εξωτερικό προς την Ελλάδα
Το άρθρο 31 φέρνει μια σημαντική απαγόρευση: Δεν επιτρέπεται πλέον να αγοράζει κανείς μέσω διαδικτύου από το εξωτερικό προϊόντα όπως τα σακουλάκια νικοτίνης ή τις συσκευές θέρμανσης νικοτίνης, και να τα εισάγει στην Ελλάδα. Η παραγγελία αυτών των προϊόντων, ακόμη και για προσωπική χρήση, απαγορεύεται.
Ωστόσο, επιτρέπεται η εξαγωγή αυτών των προϊόντων από την Ελλάδα προς άλλες χώρες, αλλά μόνο αν οι χώρες προορισμού δεν έχουν επιβάλει ανάλογες απαγορεύσεις.
Για παράδειγμα αν ένας πολίτης αγοράσει online από ηλεκτρονικό κατάστημα της Ολλανδίας σακουλάκια νικοτίνης και αυτά σταλούν στην Ελλάδα, η παραγγελία είναι πλέον παράνομη. Αντίθετα, αν ελληνική επιχείρηση στείλει τέτοια προϊόντα σε πελάτη στην Ολλανδία, αυτό επιτρέπεται μόνο εφόσον η Ολλανδία δεν έχει απαγορεύσει τέτοιες πωλήσεις.
Στο άρθρο 32 καθορίζεται ποια είναι η αρμόδια αρχή για τον έλεγχο αυτών των προϊόντων. Για τους τελωνειακούς ελέγχους, υπεύθυνες είναι οι τελωνειακές αρχές.
Αν εντοπιστεί παράνομη εισαγωγή, παραγγελία ή διακίνηση μη καπνικών προϊόντων, τότε το τελωνείο εφαρμόζει αυστηρές διατάξεις περί λαθρεμπορίας. Δηλαδή, δεν πρόκειται απλώς για μια διοικητική παράβαση, αλλά για σοβαρή τελωνειακή παράβαση με πιθανές ποινικές συνέπειες.
Για παράδειγμα, κάποιος φέρει στη χώρα ποσότητα προϊόντων νικοτίνης από χώρα εκτός ΕΕ (όπως τις ΗΠΑ ή τη Ρωσία) και δεν τη δηλώσει, τότε αντιμετωπίζεται όπως θα αντιμετωπιζόταν αν έφερνε παράνομα καπνό ή αλκοόλ.
