Αυτές είναι οι μεγαλύτερες ενεργειακές επενδύσεις της επόμενης δεκαετίας

Το πρόγραμμα αποτελεί τον βασικό οδηγό για τις ενεργειακές επενδύσεις της επόμενης δεκαετίας. Μέσω εκτεταμένων έργων υποδομής και διασυνδέσεων, τόσο σε νησιωτικές όσο και διεθνείς περιοχές, στοχεύει στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και τη στήριξη της πράσινης μετάβασης της χώρας.

Το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης αποτελεί το βασικό στρατηγικό εργαλείο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων στο εθνικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Μέσω του προγράμματος αυτού, χαράσσεται ο οδικός χάρτης για τις μελλοντικές επενδύσεις που θα ενισχύσουν τη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος, θα διασφαλίσουν την επάρκεια ισχύος και θα στηρίξουν τη μετάβαση της Ελλάδας προς μια πιο καθαρή και βιώσιμη ενεργειακή πραγματικότητα.

Η έγκριση του νέου ΔΠΑ από τη ΡΑΑΕΥ βασίστηκε σε πολυεπίπεδη αξιολόγηση, η οποία περιελάμβανε και δημόσια διαβούλευση με τη συμμετοχή μεγάλων φορέων του τομέα της ενέργειας, όπως η ΔΕΗ, ο ΔΕΔΔΗΕ και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης τέθηκαν ζητήματα που αφορούν τόσο στην τεχνική αρτιότητα όσο και στη στρατηγική σημασία των προβλεπόμενων έργων, με ιδιαίτερη έμφαση σε κρίσιμες υποδομές που ενισχύουν την ασφάλεια εφοδιασμού.

Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα που περιλαμβάνει το νέο πρόγραμμα ξεχωρίζει η διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσω συστήματος υψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος (HVDC). Η ολοκλήρωση της Β’ φάσης του έργου, που αφορά τη σύνδεση Κρήτης – Αττικής, είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του συστήματος στο νότιο τμήμα της χώρας, την απόσυρση παλαιών ρυπογόνων μονάδων και την αύξηση της συμμετοχής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Το έργο αντιμετώπισε καθυστερήσεις τα προηγούμενα χρόνια, λόγω τεχνικών δυσκολιών αλλά και περιστατικών δολιοφθοράς, ωστόσο η πρόοδος συνεχίζεται με επικαιροποιημένα χρονοδιαγράμματα και ενισχυμένο εποπτικό ρόλο από τις αρμόδιες αρχές.

Παράλληλα, το ΔΠΑ περιλαμβάνει εκτεταμένο σχέδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση νησιωτικών περιοχών της χώρας. Στις Κυκλάδες προβλέπεται η ολοκλήρωση της τέταρτης φάσης του έργου, με στόχο τη σύνδεση περισσότερων νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα. Η διασύνδεση αυτή είναι κομβική για την ενεργειακή ασφάλεια των νησιών και για τη μείωση της εξάρτησής τους από πετρελαϊκές μονάδες, που έχουν υψηλό κόστος λειτουργίας και σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Στα Δωδεκάνησα, δρομολογείται η διασύνδεση της Ρόδου, μέσω της επέκτασης του Υποσταθμού GIS 150kV στη Σορωνή, ενώ προβλέπεται η σταδιακή ένταξη του ευρύτερου νησιωτικού συμπλέγματος στο ηπειρωτικό δίκτυο. Το έργο αυτό χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα σημαντικό για την ενεργειακή σταθερότητα του νοτίου Αιγαίου. Αντίστοιχα, στο Βόρειο Αιγαίο, σχεδιάζεται η διασύνδεση νησιών όπως η Λέσβος, η Χίος και η Σάμος, βάσει ολοκληρωμένων τεχνικών και οικονομικών μελετών. Οι διασυνδέσεις αυτές επιτρέπουν την απόσυρση παλαιών τοπικών μονάδων παραγωγής και συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας και αξιοπιστίας του εφοδιασμού.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στις διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Η Ελλάδα επιβεβαιώνει τη συμμετοχή της στο έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος EuroAsia Interconnector, που προβλέπει τη διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ. Το ελληνικό τμήμα του έργου υλοποιείται από την εταιρεία «Αριάδνη Interconnection Α.Ε.» και παρότι αντιμετωπίζει προκλήσεις τεχνικού και ρυθμιστικού χαρακτήρα, παραμένει σταθερά στις προτεραιότητες τόσο της εθνικής όσο και της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής.

Επιπλέον, προβλέπεται νέα διασύνδεση υψηλής τάσης με τη Βουλγαρία, μέσω της γραμμής από τη Νέα Σάντα έως τη Maritsa East 1. Το έργο έχει εγκριθεί ως έργο κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ και βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο διακρατικής συνεργασίας, με συμφωνημένη από κοινού χρηματοδότηση από τις δύο χώρες.

Σε εξέλιξη βρίσκονται και μελέτες για τη δημιουργία δεύτερης ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Ιταλία, η οποία θα ενισχύσει την ενεργειακή ανταλλαγή και θα ενδυναμώσει τον ρόλο της Ελλάδας ως περιφερειακού κόμβου.

Το νέο δεκαετές πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί ώστε να υλοποιηθεί χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Αντ’ αυτού, προβλέπεται η χρηματοδότησή του μέσω ιδιωτικών επενδύσεων, ευρωπαϊκών κονδυλίων και τιμολογιακής πολιτικής που εγκρίνεται από τη ΡΑΑΕΥ.