Δείτε αναλυτικά πώς θα επηρεαστεί προς τα πάνω η ετήσια αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών.
Υψηλότερες εισφορές θα κληθούν να καταβάλλουν το 2026 χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού συντάξεων και ασφαλιστικών εισφορών.
Ο «νέος δείκτης μισθών», που ετοιμάζεται θα αντικαταστήσει τον «δείκτη τιμών καταναλωτή» στον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών και την αναπροσαρμογή των εισφορών από το 2026. Αυτός ο δείκτης θα λαμβάνει υπόψη τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα της εργασίας, αποτυπώνοντας τη μέση αύξηση των μισθών.
Θα επηρεάσει προς τα πάνω την ετήσια αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών ενώ θα χρησιμοποιηθεί στον νέο υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών, ο οποίος θα εφαρμοστεί από το 2026 για όσους πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν. Το νέο σύστημα –που επρόκειτο να εφαρμοστεί φέτος, αλλά αναβλήθηκε γιατί το υπουργείο Εργασίας δεν κατάφερε να έχει έτοιμο τον δείκτη μισθών– θα οδηγήσει σε υψηλότερες εισφορές και περιορισμένες αυξήσεις στις συντάξεις.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων για το 2026 προβλέπει αυξήσεις που βασίζονται στον δείκτη μισθών (πληθωρισμός μισθών) και όχι στον πληθωρισμό, όπως γινόταν παλαιότερα, με κάποιες προβλέψεις να κάνουν λόγο για αύξηση ίσες με το μισό του πληθωρισμού και το ήμισυ της αύξησης του ΑΕΠ, κάτι που δεν θα καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες.
Στις συντάξεις οι αυξήσεις που θα προκύψουν για τους νέους συνταξιούχους που θα αποχωρήσουν την επόμενη χρονιά εκτιμάται ότι θα είναι έως 40 σε σχέση με τη σύνταξη που θα πάρουν φέτος όσοι συνταξιοδοτηθούν με τα ίδια χρόνια ασφάλισης.
Το νέο σύστημα, που θα πρέπει να εφαρμοστεί από 1η/1/2026, προβλέπει ότι από την επόμενη χρονιά οι συντάξιμες αποδοχές βάσει των οποίων υπολογίζεται η ανταποδοτική σύνταξη θα αναπροσαρμόζονται με το ποσοστό αύξησης του Δείκτη Μισθών, ενώ η αναπροσαρμογή με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (δηλαδή με τον τιμάριθμο) εφαρμόζεται για το διάστημα από το 2002 έως το 2025. Αντίστοιχα, κατά τη μεταβολή του δείκτη μισθών θα αυξάνονται κάθε χρόνο και οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών. Για τη συνταξιοδότηση το 2025 ο συντάξιμος μισθός καθορίστηκε με βάση τον τιμάριθμο από τα έτη 2002 έως 2025.
Για τη συνταξιοδότηση το 2026 ο συντάξιμος μισθός, έτσι όπως καθορίστηκε έως το 2025, θα αυξηθεί με τον δείκτη μισθών. Ο δείκτης μισθών θα βγει από την αύξηση που θα έχουν φέτος οι μισθοί στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, οι μισθοί φέτος θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 5,5%.
Τον δείκτη μισθών επεξεργάζεται ειδική επιτροπή του υπουργείου Εργασίας και όλα δείχνουν μέχρι στιγμής ότι θα καταλήξει στο πόρισμα που θα έπρεπε να είχε παραδοθεί από τον Δεκέμβριο του 2024.
Το νέο σύστημα, εφόσον η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας καταφέρει να εφαρμόσει τη διάταξη και να μη δώσει εκ νέου αναβολή για άλλον έναν χρόνο, σημαίνει ότι, αν οι μισθοί αυξηθούν φέτος κατά 4-5%%, τότε ο συντάξιμος μισθός βάσει του οποίου θα υπολογιστεί η ανταποδοτική σύνταξη θα αυξηθεί κατά 4-5%%. Μέρος αυτής της αύξησης θα περάσει και στη σύνταξη. Συμπερασματικά, όσο μεγαλύτερος είναι ο συντάξιμος μισθός, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η σύνταξη.
Εισφορές
Με τον δείκτη μεταβολής μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα θα συνδεθεί και η αύξηση των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες από το 2026.
Για να αποφευχθεί μια μεγαλύτερη της αναμενόμενης επιβάρυνση των ασφαλίστρων, το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας είναι οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών να αυξάνονται με τον δείκτη μεταβολής μισθών στον ιδιωτικό τομέα και όχι με τον δείκτη μισθών στο σύνολο της οικονομίας, που θα είναι υψηλότερος λόγω των αυξήσεων στις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων και των ΔΕΚΟ.
Αν, για παράδειγμα, οι μισθοί του ιδιωτικού τομέα αυξηθούν φέτος 5%, το ποσοστό αυτό θα ληφθεί ως βάση και για την αύξηση των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών για το 2026.
Αν όμως ο γενικός δείκτης μισθών –με βάση και τους μισθούς του δημόσιου τομέα– παρουσιάσει αύξηση 6,5%, τότε, στην περίπτωση που θα χρησιμοποιούνταν αυτός ο δείκτης για τη μεταβολή των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών το 2026, θα προκαλούνταν μεγαλύτερη επιβάρυνση σε σχέση με την αύξηση 5% από τον δείκτη μισθών στον ιδιωτικό τομέα.
Προϋπόθεση για να εφαρμοστεί το νέο σύστημα, που προβλέπεται στον νόμο 4670/2020, είναι το υπουργείο Εργασίας και η ΕΛΣΤΑΤ να βγάλουν τους δείκτες μισθών έως το τέλος του 2025, διαφορετικά θα υπάρξει νέα αναβολή. Από μια νέα αναβολή, όμως, για δεύτερη χρονιά θα ζημιωθούν οι νέοι συνταξιούχοι, καθώς θα πάρουν μικρότερες συντάξεις, γιατί οι συντάξιμες αποδοχές τους θα αναπροσαρμοστούν με πληθωρισμό 2,7% έως 3% και όχι με δείκτη μισθών 6%-6,5%.
