Η Κίνα και οι ΗΠΑ έχουν φτάσει στα πρόθυρα πλήρους εμπορικού πολέμου, εκτός εάν οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου μπορέσουν να εκτονώσουν τη διαμάχη τους, πριν τεθούν σε ισχύ, την Δευτέρα (10/2), οι κινεζικοί δασμοί σε αμερικανικές εξαγωγές, που φτάνουν τα 14 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με αναλυτές, σημειώνουν οι Financial Times.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα έναν επιπλέον δασμό 10% στα κινεζικά προϊόντα, για να πιέσει το Πεκίνο να πάρει περισσότερα μέτρα για τις εξαγωγές φαιντανύλης που κάνει προς τις ΗΠΑ και το Μεξικό. Απείλησε μάλιστα με περισσότερα αν η Κίνα προβεί σε αντίποινα.
Όταν οι αμερικανικοί δασμοί τέθηκαν σε ισχύ τρεις ημέρες αργότερα, το Πεκίνο αντεπιτέθηκε αμέσως, ανακοινώνοντας πρόσθετους δασμούς 10 έως 15 τοις εκατό σε αμερικανικές εξαγωγές ενέργειας και γεωργικού εξοπλισμού. Οι δασμοί της Κίνας αναμένεται να τεθούν σε ισχύ την Δευτέρα. Και ως τώρα δεν φαίνεται καμία κίνηση για να αποτραπούν οι δασμοί, όπως έγινε με Καναδά και Μεξικό.
“Αυτό θα μπορούσε να είναι μόνο η αρχή του εμπορικού πολέμου”, δήλωσε ο Zhang Yanshen, εμπειρογνώμονας στο Κέντρο Διεθνών Οικονομικών Ανταλλαγών της Κίνας, σύμφωνα με τους Financial Times. “Αυτό θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια πολύ, πολύ κακή κατάσταση”, είπε.
Ορισμένοι αναλυτές ανέμεναν ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα θα άρχιζαν συνομιλίες για να αποτρέψουν τις μεταξύ τους εμπορικές εχθροπραξίες. Ο Τραμπ δήλωσε αρχικά ότι ανέμενε να μιλήσει με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, αλλά μετά τα αντίποινα της Κίνας, δήλωσε ότι “δεν βιάζεται”.
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου είπε ότι οι δύο χώρες είναι σε επαφή. Εκπρόσωπος της κινεζικής πρεσβείας στην Ουάσινγκτον δήλωσε ότι δεν υπήρξε “καμία νέα εξέλιξη”, μετά την επιβολή των ανταποδοτικών δασμών από την Κίνα.
Οι ειδικοί στο Πεκίνο δήλωσαν ότι η τακτική σοκ του Τραμπ, που αποσκοπούσε στο να αναγκάσει τον Σι να καταλήξει γρήγορα σε συμφωνία, μπορεί να γύρισε μπούμερανγκ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ παρείχε μόνο δύο ημέρες μεταξύ της ανακοίνωσης και της εφαρμογής των δασμών – ένα χρονοδιάγραμμα που ήταν πιθανώς απαράδεκτο για τον Σι.
“Η Κίνα δεν θέλει μια τέτοια συμφωνία”, δήλωσε ο Μα Γουέι, ερευνητής στο Ινστιτούτο Αμερικανικών Σπουδών CASS, που ανήκει στην κινεζική κυβέρνηση. “Πρέπει να υπάρχει μια ισοτιμία στις συνομιλίες και στις συμφωνίες. Όχι μια συμφωνία στην οποία πρώτα μου βάζετε έναν υψηλό δασμό και μετά λέτε ότι πρέπει να κάνουμε μια συμφωνία”, εξήγησε.
Είπε ακόμα ο Μα είπε ότι η τακτική των ΗΠΑ μοιάζει με ένα κινέζικο ρητό: «Να αντιμετωπίζεις τον εχθρό σου σκληρό, όταν βρίσκεται στις πύλες του κάστρου σου.»
Ωστόσο, οι αναλυτές αναφέρουν πως το περιορισμένο εύρος των αντιποίνων της Κίνας (περιλαμβάνουν αντιμονοπωλιακές έρευνες σε βάρος της Google και της Nvidia, αλλά πλήττουν ένα στενότερο φάσμα αγαθών σε σχέση με τους αμερικανικούς δασμούς) υποδηλώνει περιθώριο για διαπραγματεύσεις.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ τόνισαν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ήθελε η Κίνα να ανακόψει τη ροή της φαιντανύλης, ενός θανατηφόρου οπιοειδούς που έχει γίνει ο κυριότερος λόγος θανάτου Αμερικανών ηλικίας 18 έως 45 ετών.
Ωστόσο, ειδικοί στο Πεκίνο δήλωσαν ότι οι συνομιλίες έχουν κολλήσει επειδή ο Τραμπ απαιτούσε συνεργασία σε άλλα μέτωπα, όπως η άσκηση πίεσης στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία ή και η παραχώρηση της πλατφόρμας TikTok σε αμερικανό αγοραστή.
“Η φαιντανύλη είναι ένα ζήτημα που μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί – η Κίνα έχει ήδη συνεργαστεί με την αμερικανική πλευρά σε αυτό το θέμα”, δήλωσε ο Τζον Γκονγκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Διεθνών Επιχειρήσεων και Οικονομικών. “Οπότε ο Τραμπ πιθανότατα θέλει κάτι περισσότερο για το οποίο δεν μπορούν να μιλήσουν δημοσίως”.
Ο Λευκός Οίκος την Παρασκευή ανέστειλε προσωρινά τις λεγόμενες εξαιρέσεις de minimis από τους δασμούς για αποστολές χαμηλού κόστους από την Κίνα. Η Wendy Cutler, εμπειρογνώμονας σε θέματα εμπορίου και αντιπρόεδρος του Asia Society Policy Institute, δήλωσε ότι, σε αντίθεση με τον Καναδά και το Μεξικό, η Κίνα θα παίξει ένα πιο μακροχρόνιο παιχνίδι. “Το Πεκίνο πιθανότατα θα ακολουθήσει μια προσέγγιση αναμονής και θα εξετάσει το ενδεχόμενο εμπλοκής», είπε.
Κινέζοι εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι θα ήταν δύσκολο για το Πεκίνο να καταλήξει σε μια “μεγάλη διαπραγμάτευση” σε μια σύντομη προθεσμία, ειδικά σε ακανθώδη θέματα όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία για τον οποίο οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει την Κίνα ότι βοηθά τη Ρωσία.
Αρκετοί εμπειρογνώμονες σε πρόσφατο φόρουμ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο και του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων για την Κίνα δήλωσαν ότι το Πεκίνο ανησυχεί περισσότερο για τους ελέγχους των εξαγωγών τεχνολογίας των ΗΠΑ παρά για τους δασμούς.
Η Κίνα είναι επίσης καλύτερα προετοιμασμένη να ανεχθεί τους δασμούς αυτή τη φορά, δήλωσε ο Γκονγκ. Όπως είπε, για την Κίνα, «οι δασμοί δεν είναι τόσο θανατηφόρο όπλο όσο το αντιλαμβάνεται η Ουάσιγκτον».
Το Πεκίνο θα μπορούσε να αντισταθμίσει τους δασμούς με υποτίμηση του νομίσματος, πακέτα τόνωσης των καταναλωτών και άλλα μέτρα. Το πλήγμα τότε θα είναι ύψους περίπου 0,2% στην αύξηση του ΑΕΠ, δήλωσε ο καθηγητής.