H Μονάδα Αμυντικής Καινοτομίας των ΗΠΑ (Defense Innovation Unit DIU) επέλεξε τέσσερις βιομηχανικές ομάδες – δύο από τις οποίες διαθέτουν ουκρανικές εταιρείες – για να συνεχίσουν τις δοκιμές μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων που μπορούν να πετάξουν μέσω παρεμβολών ηλεκτρονικού πολέμου και περιβάλλοντα που δεν έχουν πρόσβαση στο GPS σε αποστολές μονής κατεύθυνσης, όπως ανακοίνωσε.
του Χρήστου Μαζανίτη
Ουσιαστικά, η πρόσκληση αφορά σε kamikaze drones, τα οποία θα είναι fire and forget και θα πλήττουν τους στόχους τους εν μέσω παρεμβολών στα GPS. Γι’ αυτό και επιλέγεται η τεχνολογία της «τυφλής πτήσης», δηλαδή χωρίς καθοδήγηση, που μετά την απογείωση δεν έχει επιστροφή.
Οι εταιρείες drones AeroVironment και Dragoon με έδρα τις ΗΠΑ, καθώς και οι εταιρείες λογισμικού Swan και Auterion με έδρα τις ΗΠΑ, επιλέχθηκαν για να διαγωνιστούν στο έργο που ονομάζεται Artemis, ανέφερε η DIU σε δελτίο Τύπου. Συγκεκριμένα, οι δύο εταιρείες λογισμικού συνεργάζονται η καθεμία με ξεχωριστούς Ουκρανούς κατασκευαστές drone που δεν κατονομάζονται.
Η DIU ξεκίνησε το Artemis ως απάντηση σε μια εντολή του Κογκρέσου, η οποία διηύθυνε επιχειρησιακές δοκιμές χαμηλού κόστους πυρομαχικών περιπλανώμενων που μπορούν να πετάξουν σε ηλεκτρομαγνητικά αμφισβητούμενα περιβάλλοντα και να αναπτυχθούν σε μεγάλους αριθμούς. Η μονάδα θέλει να έχει ένα επιτυχημένο πρωτότυπο έως το τέλος του οικονομικού έτους 2025.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι με τις μη παραδοσιακές εταιρείες που παρέχουν πλατφόρμες UAS χαμηλού κόστους, προσαρμόσιμες, μεγάλης εμβέλειας με τη δυνατότητα να μεγιστοποιήσουν την επιχειρησιακή ευελιξία για την Κοινή δύναμη», δήλωσε ο Trent Emeneker, διευθυντής και ανάδοχος προγράμματος Artemis της DIU. «Αυτή ήταν η πρόθεση της κατεύθυνσης του Κογκρέσου να επανεξετάσει πώς να αποκτήσει ικανότητες στο πολεμικό μαχητικό σε ταχύτητα και κλίμακα που μπορούν να αποδώσουν πολύ πιο γρήγορα από τα παραδοσιακά προγράμματα εγγραφής».
Μετά τη δημοσίευση μιας πρόσκλησης τον Οκτώβριο του 2024, η DIU και το Γραφείο του Υφυπουργού Άμυνας για την Απόκτηση και τη Συντήρηση αξιολόγησαν 165 προτάσεις από προμηθευτές, πραγματοποίησαν επιδείξεις πτήσεων και στη συνέχεια μειώθηκαν σε τέσσερις ομάδες του κλάδου, σύμφωνα με την DIU.
Με τις συμβάσεις που έχουν τεθεί σε ισχύ, «το επόμενο βήμα είναι η εκπλήρωση ενός επιθετικού χρονοδιαγράμματος δοκιμών και ενσωμάτωσης για την ολοκλήρωση των πρωτοτύπων και την επίδειξη επιτυχίας έως τα τέλη Μαΐου 2025», δήλωσε η DIU σε μια ανακοίνωση.
Η πρόσκληση ζητούσε μονόδρομα, επίγεια drones από εμπορικούς πωλητές με λειτουργική εμβέλεια από 50 έως 300 χιλιόμετρα ή περισσότερο. Η DIU θέλει πρωτότυπα Artemis που να μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο άνω των 10 κιλών πάνω από 50 χιλιόμετρα και να είναι «ικανά να υποστηρίζουν πτητικές λειτουργίες υψηλής ταχύτητας, χαμηλού υψόμετρου, πέρα από τη γραμμή οπτικής επαφής σε περιβάλλοντα [διακοπών, αποσυνδεδεμένων, διακοπτόμενων και χαμηλού εύρους ζώνης]», σύμφωνα με το RFP. Στην ιδανική περίπτωση, ο οργανισμός θα ήθελε τα drones να μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο 25 κιλών άνω των 300 χιλιομέτρων.
Σύμφωνα με το defencescoop, οι αξιωματούχοι τόνισαν ότι το πρόγραμμα Artemis συνδέεται άμεσα με τις αναδυόμενες τάσεις στα σύγχρονα πεδία μάχης. Καθ’ όλη τη διάρκεια της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, φθηνά drones καμικάζι από εμπορικούς πωλητές παρείχαν βασικές δυνατότητες στους πολεμιστές και στις δύο πλευρές. Στην Μέση Ανατολή, οι Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν εξαπέλυσαν πολλαπλές σύνθετες επιθέσεις κατά των αμερικανικών ναυτικών δυνάμεων που σταθμεύουν στην Ερυθρά Θάλασσα πέρυσι επίσης.
«Με την Artemis, η DIU και η A&S κινούνται με ταχείς ρυθμούς για να παρέχουν μια επιλογή στις Υπηρεσίες και στις Διοικήσεις Μάχης να επιλέξουν, παραδοθείσα χρόνια πριν από τα τρέχοντα χρονοδιαγράμματα του προγράμματος ρεκόρ», ανέφερε η DIU στην ανακοίνωση.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι – ειδικά τους πρώτους μήνες έναρξης του πολέμου στην Ουκρανία – οι Τούρκοι και οι Ουκρανοί διαφήμιζαν τις δυνατότητες των Bayraktar, έχοντας την φόρα από τις επιχειρήσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Τελικά, η αξιοπιστία τους συνετρίβη στα πεδία, εξου και οι Ουκρανοί ανέπτυξαν δική τους αυτόνομη τεχνολογία.
Επί της ουσίας, μετά την αρχή της ρωσικής εισβολής δεν είχαμε ξανακούσει κανένα νέο για τα επιτεύγματα τους. Μάλιστα υπάρχουν πολλά δημοσιεύματα από έγκυρα Μέσα που αναφέρουν ότι στις πρώτες δύο εβδομάδες της ρωσικής εισβολής το σύνολο των Bayraktar κατερρίφθη από τα ρωσικά αντιαεροπορικά.
Όπως έχουμε επισημάνει σε διάφορα δημοσιεύματα κατά καιρούς στο enikos.gr, οι Ουκρανοί φαίνεται ότι επέμειναν να επενδύουν επικοινωνιακά πάνω στα Bayraktar για πολλούς μήνες στο πλαίσιο του πολυμέτωπου αγώνα αποδυνάμωσης της Ρωσίας από τις συμμαχίες της. Και η συμμαχία Πούτιν – Ερντογάν είναι πολύ ισχυρή κι εκ του αποτελέσματος αδιάρρηκτη.
Άλλωστε, ποιος δεν θυμάται τη φάρσα στις 13 Οκτωβρίου 2022, όταν οι Ρώσοι φαρσέρ του κυβερνοχώρου, Vovan και Lexus, προσποιήθηκαν τους Αμερικανούς Αξιωματούχους και κατέγραψαν τον ανώτερο Ουκρανό αξιωματούχο Serhiy Pashinsky να επικρίνει το Bayraktar TB-2 σε μια διαδικτυακή συνέντευξη.
Ο Πασίνσκι είναι βουλευτής της Ουκρανίας και πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας του Συμβουλίου της Ουκρανίας. Ο Πασίνσκι νόμιζε ότι μιλούσε με τον πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Ρωσία, Μάικλ ΜακΦόλ. Είπε, «υπάρχει περισσότερο δημόσιες σχέσεις και προπαγάνδα στο Bayraktar παρά μαχητική χρήση».
Αυτό που είναι άγνωστο είναι πόσα ακόμη drones του τύπου υπάρχουν – αν υπάρχουν- διαθέσιμα στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Αυτό όμως που είναι γνωστό είναι ότι πλέον οι Ουκρανοί δεν τα υπολογίζουν στο ελάχιστο ως αξιόπιστα εργαλεία επί του πεδίου.
Στον αντίποδα, στην Ελλάδα, που έχουμε μείνει αρκετά πίσω, όπως αποκαλύψαμε πρόσφατα στο enikos.gr, η τελευταία προσπάθεια των Ενόπλων Δυνάμεων είναι η επένδυση στο πρόγραμμα ΑΡΧΥΤΑΣ 2, που πλέον έχει ανασχεδιαστεί κι ετοιμάζεται να παρουσιαστεί στην ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο.
Ο «ΑΡΧΥΤΑΣ ΙΙ» είναι η εξέλιξη του αρχικού σχεδίου που παρουσιάστηκε πριν από 3 χρόνια από την ΕΑΒ, με το πρόπλασμα του «ΑΡΧΥΤΑ» να κάνει την παρθενική του εμφάνιση στην έκθεση DEFEA 2023, στην Αθήνα. Έκτοτε το πρόγραμμα πέρασε από «σαράντα κύματα» και έφτασε μία ανάσα από την παύση του, πριν τελικά αναγεννηθεί και εξελιχθεί.
Το ελληνικό UAV επανασχεδιάστηκε από τους εξειδικευμένους μηχανικούς και το έμπειρο προσωπικό της ΕΑΒ, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα στρατιωτικών αποστολών με αποτελεσματικότητα.
Σε αυτό εξελικτικά ενσωματώθηκαν και οι προδιαγραφές των Ενόπλων Δυνάμεων, ώστε να καταστεί στρατιωτικά επιχειρησιακό. Δηλαδή όχι ένα αερόχημα επιτήρησης, αλλά με δυνατότητα μεταφοράς και χρήσης στρατιωτικού φορτίου, όπως βόμβες, όλμους και ρουκέτες.
Ο νέος ΑΡΧΥΤΑΣ, μετά από εκτεταμένες δοκιμές πρωτοτύπων, έχει εκπέτασμα πτερύγων 6 μέτρων και μήκος 4 μέτρων, ενώ μπορεί να μεταφέρει εξοπλισμό (προφανώς, χωρίς να αποκλείονται όπλα) βάρους 30 κιλών. Η δυνατότητα κάθετης απογείωσης παρέχεται χάρη σε 8 ηλεκτρικούς κινητήρες, εγκατεστημένους σε δυάδες, ενώ μετά ακολουθεί οριζόντια πτήση με θερμικό μοτέρ, με αυτονομία κοντά στις 9 ώρες σε πλήρη συνεργασία με τα επίγεια κέντρα μάχης, ώστε να καλύπτει πλήρως την αποστολή του, αμυντική ή επιθετική.