Για αρκετά χρόνια ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων ήταν συνυφασμένος στο μυαλό του γενικού πληθυσμού με την ολική χοληστερόλη. Όταν δηλαδή κάποιος έβλεπε στις αιματολογικές εξετάσεις του ότι έχει αυξημένη χοληστερόλη, σκεφτόταν ότι έχει αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσει αθηροσκλήρωση.
Οι επιστήμονες υγείας βέβαια, έδιναν βάση στον αθηρωματικό δείκτη, ως πιο ευαίσθητο στην πρόβλεψη της εμφάνισης καρδιαγγειακών, καθώς λαμβάνει υπόψιν του και την καλή χοληστερόλη, εφόσον μία αυξημένη ολική χοληστερόλη από μόνη της δεν αποτελεί ισχυρό δείκτη. Πάμε να δούμε ακολούθως τι είναι ο αθηρωματικός δείκτης και κατά πόσο αποτελεί σήμερα τον καταλληλότερο δείκτη αξιολόγησης του κινδύνου εμφάνισης κάποιου καρδιαγγειακού νοσήματος.
Τι είναι ο αθηρωματικός δείκτης;
Ο αθηρωματικός δείκτης συγκρίνει την ολική χοληστερόλη με την «καλή» HDL χοληστερόλη και μπορεί να μας δώσει μία καλή εικόνα για τη διατροφική κατάσταση του ατόμου και ενδεχομένως και για τον τρόπο ζωής του. Εν συντομία να αναφέρω ότι η HDL χοληστερόλη ονομάζεται «καλή» από το γενικό πληθυσμό, ώστε να διαχωρίζεται από την LDL χοληστερόλη που την ονομάζουμε «κακή» και ο ρόλος της είναι να απομακρύνει τη χοληστερόλη ώστε να αποβληθεί από το σώμα.
Πώς υπολογίζεται και για ποιο σκοπό χρησιμοποιούταν;
Ο αθηρωματικός δείκτης υπολογίζεται διαιρώντας την ολική χοληστερόλη, την οποία θα βρείτε στις αιματολογικές σας εξετάσεις με τη συντομογραφία CHOL, με την HDL χοληστερόλη, δηλαδή CHOL/ HDL. Στόχος είναι το αποτέλεσμα της διαίρεσης να είναι το μικρότερο δυνατό, με τις επιθυμητές τιμές να κυμαίνονται μεταξύ 1-3,5. Τιμές μεγαλύτερες από το 3,5 αποτελούν ισχυρή ένδειξη ότι χρειάζεται να γίνουν αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες του ατόμου, καθώς και στον τρόπο ζωής του.
Η HDL χοληστερόλη θέλουμε να είναι αυξημένη (>40mg/dL για τους άντρες και >40mg/dL για τις γυναίκες), καθώς θεωρείται προστατευτική για την υγεία της καρδιάς. Η ολικής χοληστερόλη θέλουμε να είναι <190mg/dL. Θα πάρω ως παράδειγμα 2 διαφορετικά άτομα, το 1ο άτομο με τιμή ολικής χοληστερόλης 240mg/dL (αυξημένη) και τιμή HDL 80mg/dL (επιθυμητά αυξημένη) και το 2ο άτομο με τιμή ολικής χοληστερόλης 180mg/dL (επιθυμητή) και τιμή HDL 35mg/dL (χαμηλή). Παρότι το 1ο άτομο έχει μεγαλύτερη τιμή ολικής χοληστερόλης, ο αθηρωματικός του δείκτης βγαίνει 3, δηλαδή φυσιολογικός, ενώ του 2ου ατόμου που έχει φυσιολογική ολική χοληστερόλη ο δείκτης είναι 5,1, δηλαδή αυξημένος!
Σε τι μπορεί να βοηθήσει σήμερα;
Πλέον ο αθηρωματικός δείκτης μπορεί να μας δώσει γενική πληροφόρηση για τον τρόπο ζωής και διατροφής του ατόμου, ώστε να προβεί ο επαγγελματίας υγείας στις κατάλληλες συστάσεις που θα βοηθήσουν το άτομο να βελτιώσει την καρδιαγγειακή του υγεία.
Αυτό γιατί οι αυξημένες τιμές της φαίνεται πλέον ερευνητικά ότι αποτελούν αιτία αθηρωματικών καρδιαγγειακών νοσημάτων και όχι απλώς ένδειξη.
