Eίναι το μεγαλύτερο αρπακτικό πουλί της Ευρώπης, με άνοιγμα φτερών 2,5 με 3 μέτρα. Φωλιάζει στο δάσος της Δαδιάς, μοναδική του αποικία σε όλα τα Βαλκάνια για πολλές δεκαετίες. Χτίζει τις φωλιές του στις κορυφές των δέντρων όπου γεννά ένα μικρό τον χρόνο. Οι μακροχρόνιες προσπάθειες προστασίας του Μαυρόγυπα, του εμβληματικού αυτού είδους, έχουν συνδεθεί με την ιστορία της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου.
Μετά τη μεγάλη καταστροφική φωτιά του 2023, που άφησε πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες καμένα στρέμματα, οι περισσότεροι σκεφτήκαμε ότι ο Μαυρόγυπας θα εγκατέλειπε τη Δαδιά. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν όμως στην ειδική μόνιμη κοινοβουλευτική επιτροπή Προστασίας του Περιβάλλοντος, δείχνουν ότι ο Μαυρόγυπας επιμένει να φωλιάζει μέσα στα καμένα και ότι ο πληθυσμός του αυξήθηκε κιόλας, χάρη στις προσπάθειες των ανθρώπων της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου & Δαδιάς του ΟΦΥΠΕΚΑ, που εγκατέστησαν τεχνητές φωλιές, δίπλα στις καμένες, ώστε να τις βρει ο Μαυρόγυπας.
Η Ειδική Μόνιμη Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προστασίας του Περιβάλλοντος ενημερώθηκε για την πορεία της αποκατάστασης των πυρόπληκτων περιοχών στην Δαδιά του Έβρου μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές τόσο του 2022 και του 2023. Κλιμάκιο της επιτροπής επισκέφθηκε τη Δαδιά πριν από δύο ημέρες και σήμερα ήταν η δεύτερη φορά που συζητήθηκε το μεγάλο στοίχημα για την αποκατάσταση του πολύτιμου αυτού οικοσυστήματος. Οι βουλευτές που επισκέφθηκαν τη Δαδιά, διαπίστωσαν ότι το “δάσος επιστρέφει” και ζήτησαν από την κυβέρνηση ένταση των προσπαθειών για την αναγέννηση, αποκατάσταση και θωράκιση του.
Τα αρπαχτικά πουλιά
Η Σύλβια Ζακάκ, αναπληρώτρια προϊσταμένη της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) είπε ότι η φωτιά δεν έκαψε με την ίδια ένταση όλη την περιοχή. Εκτός από τις εκτάσεις που κάηκαν ολοσχερώς, υπάρχει έκταση που η φωτιά έκαψε κυρίως την εδαφική βλάστηση και αρκετά δένδρα παρέμειναν ζωντανά, ενδιάμεσα υπήρξαν και πράσινες νησίδες στις οποίες κατάφεραν να καταφύγουν ζώα – και από αυτές τις περιοχές, οι ειδικοί αναμένουν να επαναπροικίσουν τις καμμένες περιοχές. Γι΄αυτό και, όπως τόνισε η κ. Ζακάκ, είναι σημαντικό να εστιάσει η πολιτεία στη διασφάλιση της υγείας αυτών των συστάδων και στη χρηστή διαχείρισή τους. Ο 2022 κάηκαν περίπου 40.000 στρέμματα, μεγάλο κομμάτι ήταν μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου, σε αυστηρά προστατευόμενη περιοχή. Το 2023 η καταστροφή ήταν ακόμη μεγαλύτερη. “Τα πουλιά παρέμειναν στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς πετούσαν γύρω από τις εστίες. Υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις ολοσχερώς καμμένης βλάστησης αλλά ανάμεσα στα καμμένα δένδρα, υπάρχουν και κάποια πράσινα δένδρα και αυτά είναι πάρα πολύ σημαντικό να διατηρηθούν, εκεί καταφεύγουν για να φωλιάσουν πλέον τα πουλιά, τώρα που έχουν επιστρέψει και είναι και η αναπαραγωγική περίοδος”, είπε η κ. Ζα.κάκ. Όπως η ίδια ενημέρωσε την επιτροπή, αμέσως μετά την πυρκαγιά άρχισαν οι μελέτες για την κατασκευή 15 τεχνητών φωλιών για τον Μαυρόγυπα. Αυτές τοποθετήθηκαν δίπλα σε δένδρα που είχαν καεί, και όπου υπήρχαν φωλιές του είδους αυτού. Έτσι δημιουργήθηκαν τεχνητές φωλιές πλάι στος καμμένες, προκειμένου, όταν τα πουλιά θα επέστρεφαν και θα έψαχναν το μέρος να φωλιάσουν, να έχουν μια εναλλακτική. Τα προσεχή δύο χρόνια, προβλέπεται η εγκατάσταση 20 τέτοιων τεχνητών φωλιών.
Η Σύλβια Ζακάκ, αναπληρώτρια προϊσταμένη της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) είπε ότι η φωτιά δεν έκαψε με την ίδια ένταση όλη την περιοχή. Εκτός από τις εκτάσεις που κάηκαν ολοσχερώς, υπάρχει έκταση που η φωτιά έκαψε κυρίως την εδαφική βλάστηση και αρκετά δένδρα παρέμειναν ζωντανά, ενδιάμεσα υπήρξαν και πράσινες νησίδες στις οποίες κατάφεραν να καταφύγουν ζώα – και από αυτές τις περιοχές, οι ειδικοί αναμένουν να επαναπροικίσουν τις καμμένες περιοχές. Γι΄αυτό και, όπως τόνισε η κ. Ζακάκ, είναι σημαντικό να εστιάσει η πολιτεία στη διασφάλιση της υγείας αυτών των συστάδων και στη χρηστή διαχείρισή τους. Ο 2022 κάηκαν περίπου 40.000 στρέμματα, μεγάλο κομμάτι ήταν μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου, σε αυστηρά προστατευόμενη περιοχή. Το 2023 η καταστροφή ήταν ακόμη μεγαλύτερη. “Τα πουλιά παρέμειναν στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς πετούσαν γύρω από τις εστίες. Υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις ολοσχερώς καμμένης βλάστησης αλλά ανάμεσα στα καμμένα δένδρα, υπάρχουν και κάποια πράσινα δένδρα και αυτά είναι πάρα πολύ σημαντικό να διατηρηθούν, εκεί καταφεύγουν για να φωλιάσουν πλέον τα πουλιά, τώρα που έχουν επιστρέψει και είναι και η αναπαραγωγική περίοδος”, είπε η κ. Ζα.κάκ. Όπως η ίδια ενημέρωσε την επιτροπή, αμέσως μετά την πυρκαγιά άρχισαν οι μελέτες για την κατασκευή 15 τεχνητών φωλιών για τον Μαυρόγυπα. Αυτές τοποθετήθηκαν δίπλα σε δένδρα που είχαν καεί, και όπου υπήρχαν φωλιές του είδους αυτού. Έτσι δημιουργήθηκαν τεχνητές φωλιές πλάι στος καμμένες, προκειμένου, όταν τα πουλιά θα επέστρεφαν και θα έψαχναν το μέρος να φωλιάσουν, να έχουν μια εναλλακτική. Τα προσεχή δύο χρόνια, προβλέπεται η εγκατάσταση 20 τέτοιων τεχνητών φωλιών.
