Δανειολήπτες: Τα SOS του νέου νομοσχέδιου για το ιδιωτικό χρέος – Τι αλλάζει
Σημαντικές αλλαγές στο υφιστάμενο πλαίσιο διαχείρισης οφειλών και προστασίας των δανειοληπτών, με στόχο την ενίσχυση των οφειλετών και την αποτροπή κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων από την υπερχρέωση εισάγει το νέο νομοσχέδιο για τον περιορισμό του ιδιωτικού χρέους.
Με καίριες παρεμβάσεις, το προτεινόμενο θεσμικό πλαίσιο διευρύνει την πρόσβαση στις ρυθμίσεις, ενισχύει τη διαφάνεια στις διαδικασίες πλειστηριασμών και παρέχει νέες δυνατότητες διακανονισμού οφειλών.
Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές αφορά τον διπλασιασμό των εισοδηματικών και περιουσιακών ορίων για την ένταξη των οφειλετών στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης χρεών. Με τη νέα ρύθμιση, περισσότεροι δανειολήπτες θα μπορούν να επωφεληθούν από ευνοϊκές ρυθμίσεις αποπληρωμής, καθώς τα ανώτατα όρια προσαρμόζονται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού, ενώ αυξάνονται και τα επιτρεπτά όρια καταθέσεων.
Παράλληλα, θεσπίζεται η υποχρέωση των πιστωτών να αποστέλλουν στους οφειλέτες έγγραφη πρόταση ρύθμισης τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη διενέργεια πλειστηριασμού. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται η έγκαιρη ενημέρωση των οφειλετών και η παροχή δυνατότητας εξεύρεσης λύσης πριν από την εκτέλεση της αναγκαστικής διαδικασίας. Η επικοινωνία μπορεί να γίνεται και ηλεκτρονικά, ώστε να διασφαλίζεται η άμεση λήψη της ενημέρωσης.
Μια ακόμη παρέμβαση αφορά τη δυνατότητα απαλλαγής από χρέη σε περιπτώσεις όπου δεν κινείται πτωχευτική διαδικασία, αλλά ο οφειλέτης καταχωρείται στο Μητρώο Φερεγγυότητας. Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, ο αρμόδιος δικαστής μπορεί, κατόπιν σχετικού αιτήματος, να εκδώσει απόφαση που επικυρώνει την απαλλαγή από τις οφειλές, δίνοντας διέξοδο σε οικονομικά ευάλωτα πρόσωπα.
Επιπλέον, καταργείται η αποκλειστική προθεσμία των 60 ημερών για την υποβολή αίτησης στο Πρόγραμμα Συνεισφοράς του Δημοσίου για ευάλωτους οφειλέτες. Το ενδιάμεσο πρόγραμμα παρατείνεται για τέσσερις μήνες, ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος για την ολοκλήρωση των διαδικασιών του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, ο οποίος αναμένεται να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διαχείριση των ακινήτων των δανειοληπτών.
Τέλος, το νομοσχέδιο προβλέπει τη δυνατότητα ρύθμισης δανείων που έχουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη δίνει σε επιχειρήσεις με υψηλές οφειλές τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε διακανονισμό των χρεών τους, διατηρώντας την εγγύηση του Δημοσίου, γεγονός που θα επιτρέψει την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων αποπληρωμής και θα ενισχύσει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα.
Παραδείγματα
Μια τετραμελής οικογένεια με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ και κύρια κατοικία αξίας 120.000 ευρώ δεν μπορούσε μέχρι πρότινος να ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό, καθώς ξεπερνούσε τα όρια που είχαν τεθεί για εισόδημα και περιουσία. Με τη νέα ρύθμιση, τα όρια διπλασιάζονται, επιτρέποντας στην οικογένεια να υποβάλει αίτηση για διακανονισμό των δανειακών της υποχρεώσεων, αποφεύγοντας πιο αυστηρά μέτρα όπως η κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων.
Ένας οφειλέτης που έχει καθυστερήσει σημαντικά την πληρωμή του στεγαστικού του δανείου λαμβάνει ειδοποίηση για επικείμενο πλειστηριασμό της κατοικίας του σε τρεις μήνες. Με το προηγούμενο καθεστώς, θα μπορούσε να χάσει το σπίτι του χωρίς κάποια τελευταία δυνατότητα διακανονισμού. Πλέον, οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να του αποστείλουν έγγραφη πρόταση ρύθμισης πριν τον πλειστηριασμό, δίνοντάς του την ευκαιρία να επανεξετάσει τις επιλογές του, να βρει μια νέα ρύθμιση αποπληρωμής ή να προσφύγει σε κάποιον μηχανισμό στήριξης.
Ένας ελεύθερος επαγγελματίας, ο οποίος λόγω της πανδημίας συσσώρευσε οφειλές και δεν κατάφερε να ανακάμψει, βρίσκεται σε πλήρη αδυναμία αποπληρωμής και αδυνατεί να προχωρήσει σε πτώχευση. Με τη νέα ρύθμιση, μπορεί να καταγραφεί στο Μητρώο Φερεγγυότητας και να υποβάλει αίτηση για απαλλαγή από τα χρέη του, εφόσον το δικαστήριο κρίνει ότι δεν έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Ένας συνταξιούχος με χαμηλό εισόδημα είχε το δικαίωμα να ενταχθεί στο Πρόγραμμα Συνεισφοράς του Δημοσίου για τη στήριξη ευάλωτων οφειλετών, αλλά έχασε την προθεσμία των 60 ημερών για να υποβάλει αίτηση. Με τη νέα ρύθμιση, η προθεσμία αυτή καταργείται και το ενδιάμεσο πρόγραμμα παρατείνεται, δίνοντάς του τον απαραίτητο χρόνο να υποβάλει αίτηση και να λάβει τη βοήθεια που χρειάζεται για να αποφύγει τον πλειστηριασμό της κατοικίας του.
Μια μικρομεσαία επιχείρηση είχε λάβει επιχειρηματικό δάνειο με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, όμως βρέθηκε σε αδυναμία αποπληρωμής λόγω της αύξησης του κόστους λειτουργίας. Μέχρι τώρα, η ρύθμιση τέτοιων δανείων ήταν περίπλοκη και συχνά οδηγούσε στην πλήρη απώλεια της εγγύησης. Με το νέο νομοσχέδιο, η επιχείρηση μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία εξυγίανσης, να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους του δανείου και να διατηρήσει την εγγύηση του Δημοσίου, αυξάνοντας τις πιθανότητες βιώσιμης αποπληρωμής.
