Η βασικότερη εξαγγελία της ΔΕΘ είναι η εισαγωγή νέου συντελεστή για τα εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ, τα οποία σήμερα φορολογούνται εξολοκλήρου με 22%.
Στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) ο πρωθυπουργός αναμένεται να παρουσιάσει ένα «πακέτο» φορολογικών παρεμβάσεων που, σύμφωνα με την κυβέρνηση, έχουν στόχο τη μείωση της πίεσης στη μεσαία τάξη.
Οι αλλαγές θα ισχύσουν από το 2026 και θα περιλαμβάνουν την εισαγωγή ενός ενδιάμεσου φορολογικού συντελεστή για εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ, τη μεταφορά του ορίου στο οποίο ενεργοποιείται ο ανώτατος συντελεστής 44% σε υψηλότερο επίπεδο και ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά. Ωστόσο, πίσω από τις ανακοινώσεις, η πραγματική επίδραση στις καθαρές αποδοχές αποδεικνύεται μάλλον περιορισμένη: τα κέρδη που προκύπτουν για τους περισσότερους μισθωτούς αποτυπώνονται σε ετήσια βάση με λίγες εκατοντάδες ευρώ, που στην πράξη αντιστοιχούν σε λίγα ευρώ τον μήνα.
Η εικόνα της αγοράς εργασίας είναι αποκαλυπτική. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», το 66% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα εισπράττει έως 957 ευρώ καθαρά. Αυτό σημαίνει ότι δύο στους τρεις εργαζόμενους, δηλαδή 1,57 εκατομμύρια άτομα, παραμένουν κάτω από το όριο των 1.000 ευρώ. Πρόκειται για τη συντριπτική πλειοψηφία, που πρακτικά δεν ωφελείται από τις αλλαγές, αφού είτε δεν πληρώνει σημαντικό φόρο είτε η φορολογική ελάφρυνση είναι ανεπαίσθητη. Έτσι, το νέο πλαίσιο αφορά περισσότερο τα μεσαία στρώματα και σχεδόν καθόλου όσους βρίσκονται στη βάση της μισθολογικής πυραμίδας.
Νέος συντελεστής για εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ
Η βασικότερη εξαγγελία είναι η εισαγωγή νέου συντελεστή για τα εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ, τα οποία σήμερα φορολογούνται εξολοκλήρου με 22%. Ένας εργαζόμενος με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ καταβάλλει σήμερα φόρο 2.000 ευρώ. Με τον νέο συντελεστή, που υπολογίζεται γύρω στο 18%, ο φόρος του θα μειωθεί στα 1.800 ευρώ. Το όφελος είναι 200 ευρώ ετησίως, δηλαδή μόλις 16 με 17 ευρώ τον μήνα. Αντίστοιχα, σε εισόδημα 25.000 ευρώ, η ελάφρυνση ανεβαίνει στα 400 ευρώ ετησίως, δηλαδή περίπου 33 ευρώ τον μήνα. Παρά το θετικό μήνυμα, τα ποσά αυτά δεν μπορούν να θεωρηθούν ουσιαστική ανακούφιση για εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν αυξημένα έξοδα διαβίωσης λόγω ακρίβειας.
Η δεύτερη αλλαγή αφορά την αύξηση του εισοδήματος πάνω από το οποίο εφαρμόζεται ο ανώτατος συντελεστής 44%. Σήμερα, το όριο είναι οι 40.000 ευρώ, ενώ το σχέδιο προβλέπει τη μεταφορά του στις 60.000 ευρώ. Ένας εργαζόμενος με ετήσιο εισόδημα 45.000 ευρώ πληρώνει σήμερα φόρο 11.700 ευρώ. Με τη νέα κλίμακα, ο φόρος του μειώνεται στις 10.900 ευρώ. Η διαφορά είναι 800 ευρώ τον χρόνο, που αντιστοιχεί σε περίπου 66 ευρώ τον μήνα. Η ελάφρυνση αυτή όμως αφορά μια μικρή μερίδα στελεχών και υψηλόμισθων, αφού μόλις το 4% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα ξεπερνά τα 2.000 ευρώ καθαρά.
Επιπλέον, οι ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά μέσω αναπροσαρμογής του αφορολογήτου αποτελούν μια κοινωνική παρέμβαση που αναμένεται να βοηθήσει νοικοκυριά μεσαίων εισοδημάτων, αλλά δεν αλλάζει την εικόνα για το σύνολο της μισθολογικής βάσης. Στην πράξη, ακόμη και αυτές οι ελαφρύνσεις δεν ξεφεύγουν από την τάξη των λίγων δεκάδων ευρώ τον μήνα.
Το κεντρικό ζήτημα, λοιπόν, είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων παραμένει εγκλωβισμένη σε χαμηλές αμοιβές. Η μισθολογική πυραμίδα συνεχίζει να έχει μια υπερβολικά πλατιά βάση με μισθούς κάτω των 1.000 ευρώ και μια πολύ στενή κορυφή με λίγες καλοπληρωμένες θέσεις. Το γεγονός ότι οι φορολογικές αλλαγές αποδίδουν 17 ή 33 ευρώ τον μήνα σε έναν εργαζόμενο δεν αρκεί για να αλλάξει ουσιαστικά την καθημερινότητά του, όταν μόνο το κόστος ενέργειας και τροφίμων έχει αυξηθεί κατά εκατοντάδες ευρώ τον μήνα τα τελευταία χρόνια.
