Tέλος στη διάκριση μεταξύ πολέμου και… ειρήνης, fast track έγκριση αμυντικών επενδύσεων και ενδέχομενη αναθεώρηση της κοινοτικής οδηγίας περί χρόνου εργασίας (κάτι που θα μπορούσε να σημαίνει εργασία ακόμα και πάνω από 11 ώρες ημερησίως, όπως έχει κατοχυρωθεί με νόμο στην Ελλάδα, για αμυντικούς λόγους ) προκειμένου να υπάρξει η αναγκαία ετοιμότητα της ΕΕ να προχωρήσει στην άμυνά της (σ.σ. απέναντι από τη Ρωσία) προτείνει η Κομισιόν.
Ας δούμε συγκεκριμένα τι δήλωσε προχθές Τρίτη (17.6.2025), ο κοινοτικός επίτροπος Άντριους Κουμπίλιους, κατά την παρουσίαση της πρότασης της Κομισιόν για την απλούστευση για την επιτάχυνση των επενδύσεων στην ΕΕ για την άμυνά της, εμπνεόμενος από την πρόσφατη ρήση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε «δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο. Αλλά σίγουρα δεν βρισκόμαστε ούτε σε ειρήνη».
«Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο τρόπος σκέψης μας μέχρι τώρα έχει μόνο δύο κατηγορίες: περίοδο ειρήνης ή περίοδο πολέμου. Έτσι είναι δομημένοι και οι κανονισμοί μας. Είναι μια λανθασμένη προσέγγιση. Πρέπει να αναγνωρίσουμε μια απλή αλλά ζωτική αλήθεια: όταν η πλήρης ειρήνη δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη, χρειαζόμαστε αμυντική ετοιμότητα – για να αποτρέψουμε την επιθετικότητα και να αποτρέψουμε τον πόλεμο. Ο χρόνος αμυντικής ετοιμότητας απαιτεί επίσης διαφορετικούς κανονισμούς από την περίοδο ειρήνης», τόνισε ο Κουμπίλιους.
Ο ίδιος συμπλήρωσε πως «όταν οι υπηρεσίες πληροφοριών προειδοποιούν ότι η επιθετικότητα είναι πιθανή, η ετοιμότητα για την υπεράσπιση της ειρήνης γίνεται προτεραιότητα. Τώρα πρέπει επειγόντως να βρεθούμε σε φόρμα. Να προετοιμάσουμε το όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε καιρό ειρήνης για άμυνα, κατάλληλο για αυτοάμυνα, κατάλληλο για αμυντική ετοιμότητα».
Ο Κουμπίλιους τόνισε πως «τα χρήματα από μόνα τους δεν επαρκούν, αν η παραδοσιακή “γραφειοκρατία”, η οποία ίσως είναι κατάλληλη για καιρό ειρήνης, θα καταστρέψει τις βιομηχανικές προσπάθειες για αύξηση της παραγωγής».
«Τώρα χρειαζόμαστε κανόνες που θα παρέχουν στη βιομηχανία, τις ένοπλες δυνάμεις και τους επενδυτές ταχύτητα, προβλεψιμότητα και κλίμακα», σημείωσε.
«Το πιο σημαντικό – Η ταχεία αδειοδότηση. Η μακρά εθνική αδειοδότηση είναι το νούμερο ένα παράπονο τόσο από τις ένοπλες δυνάμεις όσο και από τους προμηθευτές», ανέφερε ο Κουμπίλιους.
Οι 5 πιο σημαντικές πτυχές των προτάσεων που υπέβαλε η Κομισιόν έχουν ως εξής:
1. Υπό αναθεώρηση η Κοινοτική Οδηγία περί Χρόνου Εργασίας
«Θέλουμε οι κανόνες ανταγωνισμού μας να μην εμποδίζουν την αμυντική μας ετοιμότητα. Δίνουμε σαφή καθοδήγηση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις συγχωνεύσεις και τις κρατικές ενισχύσεις στην αμυντική βιομηχανία», σημείωσε ο Κουμπίλιους.
«Θέλουμε να συνεργαστούμε με τις κυβερνήσεις και τους κοινωνικούς εταίρους για το εάν είναι απαραίτητο να εξεταστεί η Οδηγία για τον Χρόνο Εργασίας σε σχέση με το στρατιωτικό προσωπικό για την υποστήριξη της αμυντικής ετοιμότητας», τόνισε.
Υπενθυμίζεται πως η σχετική οδηγία προβλέπει προβλέπει τις ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με την ασφάλεια και την υγεία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Αυτές περιλαμβάνουν:
- τις ελάχιστες περιόδους ημερήσιας και εβδομαδιαίας ανάπαυσης, την ετήσια άδεια, τον χρόνο διαλείμματος και τη μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας,
- ορισμένες πλευρές της νυκτερινής εργασίας και της κατά βάρδιες εργασίας.
Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι όλοι οι εργαζόμενοι δικαιούνται:
- περίοδο ανάπαυσης ελάχιστης διάρκειας 11 συναπτών ωρών, ανά περίοδο 24 ωρών
- χρόνο διαλείμματος όταν ο χρόνος ημερήσιας εργασίας υπερβαίνει τις 6 ώρες
- περίοδο συνεχούς ανάπαυσης 24 ωρών για κάθε περίοδο 7 ημερών, εκτός από τις 11 ώρες ημερήσιας ανάπαυσης
- ετήσια άδεια μετ’ αποδοχών διάρκειας τουλάχιστον 4 εβδομάδων
- μέσο μέγιστο εβδομαδιαίο ωράριο εργασίας 48 ωρών, ανά επταήμερο, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών
- Η κανονική νυκτερινή εργασία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει, κατά μέσον όρο, τις 8 ώρες ανά περίοδο 24 ωρών
- Οι εργαζόμενοι τη νύχτα δικαιούνται δωρεάν ιατρική εξέταση κατά τακτά χρονικά διαστήματα
2. Έγκριση αμυντικών έργων εντός 2 μηνών
Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει «ενιαία επαφή για την αμυντική βιομηχανία ανά κράτος μέλος.
Ο χρόνος απόκρισης θα ανέρχεται σε 60 ημερών και η σιωπή σημαίνει έγκριση». Επίσης, πρέπει να δοθεί «προτεραιότητα στη διαχείριση όλων των σχετικών νομικών προκλήσεων. Ο κανονισμός αυτός αντικατοπτρίζει το μοντέλο του Νόμου για τη Βιομηχανία Μηδενικών Εκπομπών. Ο στόχος είναι σαφής: κανένα κρίσιμο έργο δεν πρέπει να σταματά για χρόνια λόγω έλλειψης κανονιστικής σαφήνειας. Θα λάβει ένα ναι ή όχι εντός 60 ημερών».
3. Τέλος στις αντιπαραθέσεις σχετικά με τα κριτήρια ESG
Ο Κομπίλιους ανέφερε πως θα μπει «τέλος οι αντιπαραθέσεις σχετικά με τα κριτήρια ESG», σημειώνοντας πως «η άμυνα είναι συμβατή με τα κριτήρια βιωσιμότητας, όπως κάθε άλλος τομέας». Μ΄ άλλα λόγια, θα μπει «τέλος οι “αντιπαραθέσεις” σχετικά με το τι θεωρείται “αμφιλεγόμενο” όπλο, στο πλαίσιο του ESG. Καταρτίζουμε μια σαφή λίστα “απαγορευμένων” όπλων. Οι επενδυτές θα γνωρίζουν τι να αποφεύγουν εάν θέλουν να πληρούν τα κριτήρια ESG».
Ο Κουμπίλιους επισήμανε πως το «το InvestEU προσαρμόστηκε ώστε να καλωσορίζει, όχι να απορρίπτει, βιώσιμα αμυντικά έργα. Οι διασφαλίσεις, ωστόσο, θα παραμείνουν άθικτες.
Θέλουμε να απελευθερώσουμε κεφάλαια για την ασφάλεια και την ειρήνη. Η χρηματοδότηση της άμυνας δεν μπορεί πλέον να θεωρείται αμφιλεγόμενη».
4. Υπέρ πάντων (μαζί και των περιβαλλοντικών κεκτημένων) η δημόσια ασφάλεια
O κοινοτικός επίτροπος για την άμυνα τόνισε πως θα υπάρξει «σαφήνεια και νομική βεβαιότητα στην εφαρμογή του περιβαλλοντικού κεκτημένου. Χωρίς να ανοίξουμε το περιβαλλοντικό κεκτημένο, θέλουμε να επιβεβαιώσουμε ότι «η δημόσια ασφάλεια, το υπερισχύον δημόσιο συμφέρον και η κρίση» περιλαμβάνουν την αμυντική ετοιμότητα. Δεν πρόκειται για νέα νομοθεσία, απλώς για νέα νομική βεβαιότητα. Θέλουμε η χημική μας νομοθεσία να λαμβάνει υπόψη την άμυνα, επειδή η αμυντική μας ετοιμότητα βασίζεται σε χημικές ουσίες για εκρηκτικά και πυρομαχικά πυροδότησης. Θέλουμε να διατηρήσουμε τη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών να χρησιμοποιούν εξαιρέσεις και θέλουμε να απλοποιήσουμε τη χρήση εξαιρέσεων στην άμυνα».
Και συμπλήρωσε λέγοντας πως «όχι μόνο σε μια προσέγγιση κατά περίπτωση, αλλά και για την αμυντική βιομηχανία γενικότερα».
5. Απλούστευση διαδικασιών για καινοτομίες
Σχετικά με τα μέσα της ΕΕ που αφορούν ειδικά την άμυνα, ο κοινοτικός επίτροπος για την Άμυνα ανέφερε σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, τις οδηγίες για τις αμυντικές προμήθειες και τις ενδο – ενωσιακές αμυντικές μεταφορές, «θέλουμε να κάνουμε τους κανονισμούς που σχετίζονται με την άμυνα πρωτίστως απλούστερους και πιο ευέλικτους, πραγματικά έτοιμους για καινοτομίες και να επωφεληθούμε από την εμπειρία της Ουκρανίας». Επίσης «θέλουμε να μειώσουμε το φόρτο χαρτιού και την υποβολή εκθέσεων», δημιουργώντας «μια συμπερίληψη».
«Με αυξημένο όριο για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις, θέλουμε να απελευθερώσουμε πόρους των κρατών μελών ώστε να επικεντρωθούν σε μεγαλύτερες δημόσιες συμβάσεις.
Και με τις νέες δημόσιες συμβάσεις καινοτομίας, θα αξιοποιήσουμε το δυναμικό καινοτομίας των νεοσύστατων επιχειρήσεων, των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Θέλουμε οι δημόσιες συμβάσεις να είναι σε θέση να υποστηρίζουν ανατρεπτικές καινοτομίες. Επίσης, θέλουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μια αλυσίδα εφοδιασμού που είναι ευρωπαϊκή εκ σχεδιασμού και προσεγγίζει τις αρχές της ενιαίας αγοράς, με απλούστερη και ταχύτερη αδειοδότηση για τη μεταφορά αμυντικών προϊόντων στην Ένωση», σημείωσε ο ίδιος.
