Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, εάν ο οφειλέτης ενταχθεί σε νόμιμη ρύθμιση καταβολής ή αν οι οφειλές του τεθούν σε αναστολή είσπραξης, η ποινική δίωξη παγώνει για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) εξέδωσε νέες οδηγίες για την εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 25 του ν. 1882/1990, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 227 του ν. 5193/2025, σχετικά με το ποινικό αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους. Η τροποποίηση, που ισχύει από τις 11 Απριλίου 2025, διευρύνει τις περιπτώσεις στις οποίες αναστέλλεται η ποινική δίωξη ή αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής για οφειλέτες που υπάγονται σε ρύθμιση ή τελούν υπό αναστολή είσπραξης των χρεών τους.
Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, εάν ο οφειλέτης ενταχθεί σε νόμιμη ρύθμιση καταβολής ή αν οι οφειλές του τεθούν σε αναστολή είσπραξης, η ποινική δίωξη παγώνει για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή. Σε περίπτωση πλήρους εξόφλησης, το αξιόποινο της πράξης εξαλείφεται. Η διάταξη καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς υποθέσεις, λόγω της αναδρομικής ισχύος της επιεικέστερης ποινικής διάταξης.
Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει ότι πλέον οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν υποχρεούνται να υποβάλουν αίτηση για κίνηση ποινικής δίωξης εφόσον οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση ή αναστολή είσπραξης, πριν ή και μετά την πάροδο του τετραμήνου από τη στιγμή που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες. Αν η αίτηση έχει ήδη υποβληθεί και ο οφειλέτης υπαχθεί σε ρύθμιση ή αναστολή, οι υπηρεσίες οφείλουν να ενημερώσουν τον αρμόδιο εισαγγελέα, ανεξαρτήτως αν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη.
Παράλληλα, θεσπίζεται υποχρέωση άμεσης ενημέρωσης του εισαγγελέα σε περίπτωση που ο οφειλέτης χάσει τη ρύθμιση ή λήξει η αναστολή είσπραξης. Στις περιπτώσεις αυτές, η αίτηση ποινικής δίωξης συνοδεύεται από επικαιροποιημένο πίνακα χρεών, στον οποίο αναγράφονται τόσο οι ανεξόφλητες όσο και οι ήδη καταβληθείσες οφειλές.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην αναστολή παραγραφής του ποινικού αδικήματος για όσο διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή είσπραξης, με πρόβλεψη ότι η παραγραφή δεν συμπληρώνεται πριν περάσει τουλάχιστον ένα έτος από τη λήξη τους. Αυτό, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, διασφαλίζει επαρκή χρόνο για την εκ νέου ενεργοποίηση ή συνέχιση της ποινικής διαδικασίας.
Οι οδηγίες της ΑΑΔΕ αποσκοπούν στην ομοιόμορφη εφαρμογή του νέου πλαισίου από τις υπηρεσίες είσπραξης και εισάγουν σαφέστερους κανόνες, ενισχύοντας τα κίνητρα για υπαγωγή σε ρύθμιση ή τακτοποίηση οφειλών. Παράλληλα, παρέχουν νομική προστασία στους οφειλέτες που συνεργάζονται για την αποπληρωμή των χρεών τους, ενώ διατηρούν τη δυνατότητα του Δημοσίου να κινηθεί ποινικά σε περιπτώσεις αθέτησης.
