Σε προεκλογική περίοδο εισέρχεται επισήμως η χώρα, καθώς θυροκολλήθηκε γύρω στις 20:10 το βράδυ του Σαββάτου το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής.
Το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής θυροκόλλησε στην ανατολική είσοδο του Μεγάρου, ο φρούραρχος της Βουλής, ταξίαρχος Φώτης Ντουίτσης.
Σύμφωνα με τα όσα αυτό ορίζει, η Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα συγκληθεί στις 11:00 της Πέμπτης, 1 Ιουνίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των νέων βουλευτών, ενώ την επομένη, Παρασκευή 2 Ιουνίου, η νέα Βουλή θα εκλέξει τον πρόεδρο του σώματος.
Υπενθυμίζεται πως νωρίτερα, ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ζήτησε τη διάλυση της Βουλής για την προκήρυξη εκλογών στις 21 Μαΐου. Στο μήνυμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε εθνικό στόχο την εξασφάλιση της επενδυτικής βαθμίδας, κάτι που προϋποθέτει, όπως είπε, πολιτική σταθερότητα με καθαρές λύσεις στην ηγεσία της χώρας.
Τον φάκελο της πράξης του υπουργικού συμβουλίου με την οποία ζητείται η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη εκλογών για τις 21 Μαΐου, παρέδωσε λίγο μετά τις 11:00 ο πρωθυπουργός στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ποιοι υπουργοί αντικαθίστανται για την προεκλογική περίοδο
Κατά το διάστημα μέχρι τις εκλογές της 21ης Μαΐου, τα μέλη της κυβέρνησης παραμένουν στα υπουργεία τους, με την εξαίρεση του υπουργού Εσωτερικών Μ. Βορίδη και του κυβερνητικού εκπροσώπου Ι. Οικονόμου.
Στη θέση του Μάκη Βορίδη, καθήκοντα υπηρεσιακής υπουργού Εσωτερικών αναλαμβάνει η καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης του ΕΚΠΑ (πρώην Συνήγορος του Πολίτη), Καλλιόπη Σπανού, ενώ, την αρμοδιότητα της δημόσιας ενημέρωσης για την πορεία του κυβερνητικού έργου αναλαμβάνει ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος.
Η κα Σπανού είναι εκείνη που θα παραδώσει τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών στον Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος με τη σειρά του θα επισκεφθεί σχετικώς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ο «οδικός χάρτης» των εκλογών
- 23/4: Η ορκωμοσία υπηρεσιακού υπουργού Εσωτερικών
- Συνεδρίαση διακομματικής επιτροπής
- Ανακήρυξη εκλογικών συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων από τον Άρειο Πάγο
- 21/5: Κάλπες με απλή αναλογική
- Ενεργοποίηση Διαδικασίας διερευνητικών Εντολών από την ΠτΔ
- Εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης
Σημειώνεται πως μετά την ορκωμοσία της Καλλιόπης Σπανού – που θα γίνει την Κυριακή στις 6 το απόγευμα – θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής ώστε τα κόμματα να ορίσουν εκπρόσωπο και να καθοριστεί η κατανομή του τηλεοπτικού χρόνου, καθώς και οι περιορισμοί στις εμφανίσεις στα ΜΜΕ.
Από τους περιορισμούς εξαιρούνται οι πρόεδροι ή αρχηγοί κομμάτων και οι υποψήφιοι βουλευτές Επικρατείας.
Έως τις 5 Μαΐου, γίνεται η ανακήρυξη από τον ΑΠ των υποψήφιων συνδυασμών κομμάτων και θα γίνει γνωστό ποιοι υποψήφιοι θα πάρουν μέρος στις εκλογές. Τότε, θα δοθεί και η τελική απάντηση για το κόμμα Κασιδιάρη.
Τα ανοιχτά ενδεχόμενα μετά τις κάλπες της 21ης Μαΐου
Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 37) ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει ως Πρωθυπουργό τον αρχηγό του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών.
Αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Αν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος.
Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.
Αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή.
Ο Β’ γύρος θα διεξαχθεί με… άλλο εκλογικό νόμο
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής που θέσπισε ο εκλογικός νόμος 4406/2016 (διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ).
Οι επόμενες εκλογές ωστόσο, θα διεξαχθούν με βάση το νόμο 4654/2020 (διακυβέρνηση ΝΔ), που ενισχύει το πρώτο κόμμα με έως και 50 έδρες.
Σημειώνεται ότι με τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 (άρθρο 54) το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες ορίζονται με νόμο που ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός και αν προβλέπεται η ισχύς του άμεσα από τις επόμενες εκλογές με ρητή διάταξη που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
