Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης με ΑΕΠ που ξεπερνά τα 3 τρισ. ευρώ, δηλαδή περίπου δεκαπλάσιο από το ελληνικό.
Τις τελευταίες εβδομάδες στο δημόσιο διάλογο γίνεται μια ατυχής σύγκριση μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας, με την Ελλάδα να εμφανίζεται ως το θαύμα της ευρωζώνης και τη Γαλλία ως τον μεγάλο «ασθενή» που βυθίζεται σε στασιμότητα. Μια πιο προσεκτική ματιά όμως δείχνει γιατί αυτή η αντιπαραβολή είναι λάθος. Οι δύο χώρες διαφέρουν τόσο σε μέγεθος όσο και σε δομικά χαρακτηριστικά, και οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους.
Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης με ΑΕΠ που ξεπερνά τα 3 τρισ. ευρώ, δηλαδή περίπου δεκαπλάσιο από το ελληνικό. Το 2024 κατέγραψε ανάπτυξη 1,1% χάρη εν μέρει στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά για το 2025 προβλέπεται να περιοριστεί στο 0,6%. Ο πληθωρισμός έχει σχεδόν τιθασευτεί, από 5,9% το 2022 και 2,3% το 2024, αναμένεται μόλις 1,1% το 2025. Το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται στα δημόσια οικονομικά: το έλλειμμα παραμένει στο -5,4% του ΑΕΠ και το χρέος, αντί να μειώνεται, αυξάνεται από 113% του ΑΕΠ το 2024 σε 116,5% το 2025 και αναμένεται να φθάσει στο 121,5% το 2027. Η ανεργία διατηρείται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα για τα δεδομένα της ΕΕ, γύρω στο 7,7% το 2025. Με άλλα λόγια, η Γαλλία παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα σε χαμηλή ανάπτυξη και υψηλό χρέος, σε ένα περιβάλλον πολιτικής αβεβαιότητας και διεθνών εντάσεων.
Η Ελλάδα, αντίθετα, βρίσκεται σε μια τελείως διαφορετική φάση του κύκλου της. Με ΑΕΠ περίπου 220 δισ. ευρώ, σημείωσε ανάπτυξη 2,3% το 2024. Για το 2025 η πρόβλεψη είναι ανάπτυξη 2,1%. Η ανεργία υποχώρησε στο 9,5%, το χαμηλότερο ποσοστό από το 2009, ενώ η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό βελτιώνεται σταδιακά. Ο πληθωρισμός κινείται υψηλότερα από της Γαλλίας, με 2,9% στο τέλος του 2024 και 3% τον προηγούμενο μήνα. Το έλλειμμα των τρεχουσών συναλλαγών παραμένει υψηλό, στο 6,9% του ΑΕΠ το 2024, ωστόσο προβλέπεται να περιοριστεί σταδιακά καθώς θα μειώνεται η εισαγωγική ζήτηση. Εκεί που η εικόνα είναι διαφορετική είναι στο χρέος: το ελληνικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει μειωθεί κατά πάνω από 50 ποσοστιαίες μονάδες από το 2020, χάρη στα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και στον υψηλό πληθωρισμό.
Αυτές οι διαφορές δείχνουν γιατί η σύγκριση δεν έχει νόημα. Η Γαλλία, με το μέγεθος και το θεσμικό της βάρος, είναι κεντρικός παίκτης στην ευρωζώνη, ακόμη κι αν αναπτύσσεται με ρυθμούς μόλις 1%. Αντίθετα, η Ελλάδα συνεχίζει να καλύπτει χαμένο έδαφος μετά την κρίση, ενισχύοντας την αξιοπιστία της και μειώνοντας το χρέος, αλλά εξακολουθεί να κουβαλά βαριές δομικές αδυναμίες: χαμηλή παραγωγικότητα, δυσμενές δημογραφικό και χαμηλή συμμετοχή γυναικών στο εργατικό δυναμικό. Η μία οικονομία δίνει μάχη για να μεταρρυθμίσει ένα υπερμεγέθες κράτος, η άλλη για να εδραιώσει τα κέρδη της ανάκαμψης και να μην επιστρέψει σε παλιές παθογένειες. Συνεπώς, το ερώτημα δεν είναι ποια χώρα «πάει καλύτερα», αλλά πώς η καθεμία ανταποκρίνεται στις εντελώς διαφορετικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
Το μόνο σίγουρο είναι πως μια δημοσιονομική κρίση στη Γαλλία θα είχε πολύ σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε ύφεση, ακόμη κι αν οι δύο οικονομίες δεν μοιάζουν άμεσα συγκρίσιμες. Ο λόγος είναι ότι η σταθερότητά της Γαλλίας είναι κομβική για ολόκληρη την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική.
Εάν η Γαλλία έχανε την εμπιστοσύνη των αγορών λόγω δημοσιονομικής εκτροπής θα σημειωνόταν απότομη αύξηση των αποδόσεων στα κρατικά της ομόλογα. Αυτό θα μετέδιδε αμέσως ένα «σοκ εμπιστοσύνης» σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, πλήττοντας και την Ελλάδα. Παράλληλα, μια κρίση στη Γαλλία θα επηρέαζε αρνητικά την πραγματική οικονομία μέσω τριών καναλιών. Πρώτον, μέσω των εξαγωγών, καθώς η Γαλλία είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος της Ελλάδας· μια ύφεση εκεί θα μείωνε τη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες. Δεύτερον, μέσω του τουρισμού, αφού η Γαλλία συγκαταλέγεται στις βασικές αγορές επισκεπτών προς την Ελλάδα· πτώση στο διαθέσιμο εισόδημα των Γάλλων πολιτών θα μείωνε τις αφίξεις και τις τουριστικές εισπράξεις. Τρίτον, μέσω του τραπεζικού συστήματος, καθώς οι μεγάλες γαλλικές τράπεζες έχουν παρουσία στην ευρωπαϊκή χρηματοπιστωτική αγορά· μια κρίση ρευστότητας ή εμπιστοσύνης θα μπορούσε να περιορίσει τη χρηματοδότηση και για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Με λίγα λόγια, η σταθερότητα της Γαλλίας είναι αναγκαία προϋπόθεση για την οικονομική πορεία της Ελλάδας. Μια δημοσιονομική κρίση στο Παρίσι δεν θα ήταν μόνο γαλλικό πρόβλημα, αλλά θα μετατρεπόταν αργά ή γρήγορα και σε ελληνικό.
