Αν και το νέο επίδομα θεωρητικά ενισχύει επιπλέον το υπάρχον φοιτητικό βοήθημα έως 2.500 ευρώ, ειδικοί εκφράζουν έντονες επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά του.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης για το νομοσχέδιο «Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας» αναφέρθηκε στη χορήγηση του νέου στεγαστικού επιδόματος σε ενοικιαστές και φοιτητές. Η πρωτοβουλία εντάσσεται, σύμφωνα με τον ίδιο, σε ένα ευρύτερο πλέγμα στεγαστικών πολιτικών και έχει στόχο την ελάφρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών σε μια περίοδο που το κόστος στέγασης έχει φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι το νέο επίδομα θα λειτουργεί όχι μόνο ως μέτρο στήριξης, αλλά και ως εργαλείο για την καταγραφή των πραγματικών ενοικίων, αφήνοντας αιχμές για τη συστηματική υποδήλωση. «Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που να πιστεύει ότι το μέσο πραγματικό ενοίκιο στη χώρα είναι κάτω από 300 ευρώ», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η ρύθμιση έρχεται να προστεθεί σε ήδη υφιστάμενα προγράμματα όπως το «Σπίτι μου» Ι και ΙΙ, η κοινωνική αντιπαροχή, το «Εξοικονομώ» και το «Ενοικιάζω», μαζί με φοροαπαλλαγές και άτοκα δάνεια για ανακαινίσεις και ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών.
Ωστόσο, η πραγματικότητα της αγοράς ακινήτων αποτυπώνει μια εικόνα ιδιαίτερα πιεστική για τα νοικοκυριά και κυρίως για τους φοιτητές που αναζητούν στέγη σε πόλεις με υψηλή ζήτηση και περιορισμένη προσφορά. Οι τιμές των ενοικίων έχουν σημειώσει εκρηκτική άνοδο τα τελευταία χρόνια. Στην Αθήνα, το μέσο ενοίκιο ανά τετραγωνικό μέτρο από 5,47 ευρώ το 2020 έχει σχεδόν διπλασιαστεί, αγγίζοντας τα 10,7 ευρώ το 2024. Μια μικρή γκαρσονιέρα των 40 τετραγωνικών, που πριν λίγα χρόνια κόστιζε 220 ευρώ, πλέον φτάνει τα 430 ευρώ μηνιαίως. Η επιβάρυνση είναι ακόμα πιο έντονη για τις οικογένειες φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας τους, με το κόστος στέγασης να αποτελεί βασική πηγή άγχους ενόψει της ανακοίνωσης των βάσεων εισαγωγής.
Αν και το νέο επίδομα θεωρητικά ενισχύει επιπλέον το υπάρχον φοιτητικό βοήθημα έως 2.500 ευρώ, ειδικοί εκφράζουν έντονες επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά του. Όπως προειδοποιούν, η αύξηση της αγοραστικής δύναμης των φοιτητών μέσω των επιδομάτων καταλήγει συχνά να ενσωματώνεται στις απαιτήσεις των ιδιοκτητών, οδηγώντας σε περαιτέρω αύξηση των ενοικίων. Έτσι, ένα σημαντικό μέρος της κρατικής ενίσχυσης ακυρώνεται στην πράξη.
Οι ειδικοί περιγράφουν έναν φαύλο κύκλο, στον οποίο τα επιδόματα ενθαρρύνουν αυξήσεις τιμών, οι οποίες τελικά απορροφούν την ενίσχυση και διατηρούν την επιβάρυνση για τις οικογένειες σε σταθερά υψηλά επίπεδα. Το φαινόμενο δεν περιορίζεται στις μεγάλες πόλεις, αλλά επεκτείνεται σε φοιτητουπόλεις όπως η Πάτρα, τα Ιωάννινα, η Κομοτηνή και η Ρόδος, όπου η ζήτηση παραμένει έντονη ενώ η προσφορά προσιτών κατοικιών είναι εξαιρετικά περιορισμένη.
Την ίδια ώρα, χιλιάδες φοιτητές που δεν πληρούν τα εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια για το νέο στεγαστικό επίδομα μένουν εκτός του πλαισίου ενίσχυσης. Οι οικογένειές τους βρίσκονται αντιμέτωπες με την αδυσώπητη πραγματικότητα μιας αγοράς στην οποία η φοιτητική στέγη εξελίσσεται σε πολυτέλεια. Παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες, η αποτελεσματικότητα των μέτρων θα κριθεί στην πράξη και, όπως όλα δείχνουν, ο δρόμος προς την επίλυση της στεγαστικής κρίσης παραμένει δύσβατος.
