Ο ΥΠΟΙΚ Κυριάκος Πιερρακάκης θα παρουσιάσει τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των οδηγιών 2023/2226 και 2025/872.
Η φορολόγηση των πολυεθνικών ομίλων και των κρυπτονομισμάτων θα βρεθεί στο επίκεντρο της σημερινής συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης θα παρουσιάσει τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των οδηγιών 2023/2226 και 2025/872.
Οι δύο αυτές Οδηγίες, που ενισχύουν τη συνεργασία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον φορολογικό τομέα, καθιερώνουν ενιαίο πλαίσιο ανταλλαγής πληροφοριών για τις συναλλαγές με ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία και για τις φορολογικές υποχρεώσεις των πολυεθνικών επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, η οδηγία 2023/2226 εισάγει ένα νέο, εκτεταμένο πλαίσιο για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα κρυπτοστοιχεία, τα ψηφιακά νομίσματα και τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω νέων χρηματοοικονομικών τεχνολογιών. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη ευρωπαϊκή θεσμική ρύθμιση που εντάσσει πλήρως τα κρυπτονομίσματα στο πλαίσιο της φορολογικής διαφάνειας, με στόχο την αποτροπή της φοροδιαφυγής και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Η οδηγία 2023/2226 λαμβάνει υπόψη το διεθνές «Πλαίσιο Αναφοράς Κρυπτοστοιχείων (Crypto-Asset Reporting Framework – CARF)» του ΟΟΣΑ, το οποίο έχει εγκριθεί από το G20, και προβλέπει την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών αρχών των κρατών-μελών για τις συναλλαγές σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Με αυτόν τον τρόπο, η Ευρώπη δημιουργεί ένα ενιαίο σύστημα εντοπισμού και παρακολούθησης φορολογητέων εισοδημάτων που προκύπτουν από τη διακίνηση κρυπτοστοιχείων, επιβάλλοντας στα κράτη-μέλη να θεσπίσουν μηχανισμούς συλλογής και διασταύρωσης στοιχείων από παρόχους υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων.
Παράλληλα, η οδηγία ενισχύει την ανταλλαγή πληροφοριών για το ηλεκτρονικό χρήμα, τα μερίσματα εκτός θεματοφυλακής και τα κεφαλαιακά κέρδη, ενώ καθιστά υποχρεωτική την αναφορά του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) σε όλες τις σχετικές δηλώσεις και διασυνοριακές ανταλλαγές στοιχείων. Επίσης, επεκτείνει την αυτόματη ανταλλαγή δεδομένων και για φορολογικές αποφάσεις που αφορούν φυσικά πρόσωπα, περιορίζοντας σημαντικά τα περιθώρια φορολογικής αποφυγής.
Με τη θέσπιση των νέων κανόνων, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσαρμόζει το φορολογικό της δίκαιο στη ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής οικονομίας, δημιουργώντας ένα ενιαίο πλαίσιο ρύθμισης και εποπτείας των συναλλαγών με ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, όπως τα κρυπτονομίσματα, τα stablecoins, τα NFTs και τα ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών.
Η ενσωμάτωση αυτής της οδηγίας στο ελληνικό δίκαιο αναμένεται να ενισχύσει την ικανότητα των φορολογικών αρχών να παρακολουθούν τη ροή κεφαλαίων και να εξασφαλίζουν δίκαιη φορολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στην ψηφιακή οικονομία.
Η οδηγία 2025/872 έρχεται να συμπληρώσει την προηγούμενη, εστιάζοντας στη διεθνή συνεργασία για τη φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Εντάσσεται στο πλαίσιο εφαρμογής του Δεύτερου Πυλώνα (Pillar Two) του ΟΟΣΑ/G20 για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μεταφοράς κερδών (BEPS).
Η οδηγία προβλέπει τη δημιουργία ενός μηχανισμού αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων των κρατών-μελών σχετικά με τις Δηλώσεις Πληροφοριών Συμπληρωματικού Φόρου (GloBE Information Return) των πολυεθνικών ομίλων. Μέσω αυτού του συστήματος, οι φορολογικές αρχές θα έχουν πρόσβαση σε κρίσιμα δεδομένα για τη διάρθρωση, τις θυγατρικές, τα κέρδη και τη φορολογική επιβάρυνση των πολυεθνικών επιχειρήσεων, επιτρέποντας τον εντοπισμό ασυνεπειών ή φαινομένων επιθετικής φορολογικής σχεδίασης.
Η οδηγία 2025/872 θεσπίζει επίσης ένα τυποποιημένο υπόδειγμα δήλωσης, κοινό για όλα τα κράτη-μέλη, το οποίο θα διευκολύνει την αξιολόγηση των κινδύνων και τον έλεγχο της συμμόρφωσης με τον παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή του 15%. Παράλληλα, ορίζει συγκεκριμένα χρονικά όρια για την υποβολή και κοινοποίηση των πληροφοριών μεταξύ των κρατών, ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη και συντονισμένη ανταλλαγή δεδομένων.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών GloBE θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία έως το τέλος του 2026, επιτρέποντας την ολοκληρωμένη παρακολούθηση της φορολογικής συμμόρφωσης των πολυεθνικών ομίλων στην Ευρώπη και την αποφυγή διπλών ή ελλιπών φορολογικών δηλώσεων.
