Το «κουβάρι» της αγοράς ενοικίων καλείται να ξεμπλέξει το Υπουργείο Οικονομικών έτσι ώστε να περιορίσει τη φοροδιαφυγή που «κρύβεται» πίσω από τα χαμηλά δηλωμένα εισοδήματα και το «μαύρο χρήμα» που διακινείται κάτω από το τραπέζι για την καταβολή των πραγματικών μισθωμάτων, σύμφωνα με το ertnews.
Το σχεδιαζόμενο μέτρο του ΥΠΟΙΚ που θα καταστήσει υποχρεωτική από το 2026 την πληρωμή κάθε ενοικίου μέσω του τραπεζικού συστήματος ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, δεν λύνει από μόνο του το πρόβλημα των «μαύρων μισθώσεων» (δηλαδή της φοροδιαφυγής στα εισοδήματα από τα ενοίκια) εάν δεν συνοδευτεί από την καθιέρωση ουσιαστικών κινήτρων αλλά και προστίμων τα οποία θα αναγκάζουν ιδιοκτήτες και ενοικιαστές να αναγράφουν στα συμβόλαια το πραγματικό και όχι κάποιο πλασματικό τίμημα.
Η ανακοινωθείσα επιδότηση ενός μηνιαίου ενοικίου για σχεδόν ένα εκατομμύριο νοικοκυριά από το φθινόπωρο και κάποιες φοροελαφρύνσεις για τους ιδιοκτήτες, βρίσκονται μεν στη θετική κατεύθυνση, δεν φαίνονται ωστόσο αρκετά για να εξαλείψουν τη φοροδιαφυγή στον τομέα των ενοικίων.
Όταν το χάσμα μεταξύ δηλωθέντων ενοικίων και καταβαλλόμενων πραγματικών ποσών είναι τεράστιο, η επιδότηση των 800 ευρώ (συν 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος) δεν στοιχειοθετεί ισχυρό κίνητρο για τους ενοικιαστές να ζητήσουν τη δήλωση του πραγματικού ποσού από τους ιδιοκτήτες.
Εάν ωστόσο το νέο πλαίσιο για την ηλεκτρονική καταβολή των ενοικίων, συνδυαστεί με αυστηρούς όρους, διασταυρώσεις και ποινές για τους παραβάτες, όλα θα εξελιχθούν διαφορετικά.
Ήδη, για τα ενοίκια επιχειρήσεων ισχύει ότι μόνο τα ποσά που εξοφλούνται ψηφιακά εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. Το ίδιο πρότυπο μεταφέρεται πλέον και στις ιδιωτικές μισθώσεις, καθιστώντας τις πληρωμές με μετρητά ουσιαστικά άκυρες για την Εφορία.
Όσον αφορά στις διασταυρώσεις, θα γίνονται με βάση τα μισθωτήρια συμβόλαια, τις καταναλώσεις ηλεκτρικού ρεύματος και τα νέα ψηφιακά μητρώα ακινήτων.
Για τους παραβάτες σχεδιάζεται να υιοθετηθεί το «μοντέλο» που εφαρμόζεται στις αγοραπωλησίες ακινήτων, όταν η εξόφληση γίνεται με μετρητά και όχι με τραπεζικά μέσα. Με την ισχύουσα διάταξη οι παραβάτες τιμωρούνται με πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που καταβλήθηκε με μετρητά με το πρόστιμο να είναι κατ’ ελάχιστο 10.000 και μέχρι 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση.
Για παράδειγμα, σε περίπτωση αγοραπωλησίας ακινήτου αξίας 100.000 ευρώ το συμβόλαιο ακυρώνεται και οι φορολογούμενοι έρχονται αντιμέτωποι με την επιβολή προστίμου 10.000 ευρώ, που είναι το 10% του τιμήματος σε μετρητά.
Την ευρεία απόκρυφη εισοδημάτων στο χώρο των ενοικίων, αποκαλύπτουν περίτρανα τα ίδια τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών (η ΑΑΔΕ συγκεκριμένα). Σύμφωνα με αυτά, η ετήσια δηλωθείσα δαπάνη για ενοίκια κατοικιών ανέρχεται σε μόλις 3.058 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε μέσο μηνιαίο μίσθωμα 254,83 ευρώ, μέγεθος το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με τις πραγματικές τιμές της αγοράς.
Μειώσεις φόρων
Για να αποφευχθούν κοινωνικές αντιδράσεις και για να μη μετακυλήσει το κόστος των αλλαγών στους ενοικιαστές, η κυβέρνηση εξετάζει παράλληλα παρεμβάσεις στην κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων από ενοίκια.
Στόχος είναι να μετριαστεί η απότομη κλιμάκωση μεταξύ των σημερινών συντελεστών (15% – 35% – 45%) με ενδιάμεσα κλιμάκια ή ακόμη και μείωση του αρχικού συντελεστή.
Σήμερα, τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται αυτοτελώς:
- 15% για ποσά έως 12.000 ευρώ,
- 35% για το τμήμα από 12.000,01 έως 35.000 ευρώ, και:
- 45% για εισόδημα πάνω από 35.000 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι υπολογίζεται φόρος στο 95% του εισοδήματος, λόγω αυτοματοποιημένης έκπτωσης 5% για δαπάνες συντήρησης του ακινήτου.