Η εικόνα των ανηλίκων που πίνουν μπύρα ή κρασί σε κάποιο μπαρ, ή των μαθητών που καπνίζουν στα κρυφά πίσω από το σχολείο, δεν είναι πια σπάνιο φαινόμενο στην Ελλάδα. Τα στοιχεία σοκάρουν: σχεδόν όλοι οι έφηβοι έχουν δοκιμάσει αλκοόλ, πολλοί καπνίζουν τσιγάρο καθημερινά, ενώ ένα ανησυχητικό ποσοστό παραδέχεται ότι έχει πειραματιστεί ακόμη και με παράνομες ναρκωτικές ουσίες.
Κατά την εφηβεία, πολλοί νέοι εμφανίζουν την πεποίθηση πως είναι άτρωτοι, υπερεκτιμώντας τις ικανότητες και τις δυνατότητές τους. Συχνά νιώθουν παντοδύναμοι και θεωρούν ότι οι κίνδυνοι αφορούν τους άλλους και όχι τους ίδιους. Αυτή η ψευδαίσθηση ασφάλειας οδηγεί σε υποτίμηση των ενδεχόμενων κινδύνων και, συνεπώς, σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές.
Η έναρξη, η χρήση και τα πρώτα στάδια κατάχρησης αλκοόλ συχνά εντοπίζονται στην εφηβεία, μία περίοδο κατά την οποία ο έφηβος αρχίζει να απομακρύνεται από την οικογένεια και να επηρεάζεται περισσότερο από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με τη θεωρία της κοινωνικής μάθησης, οι έφηβοι μαθαίνουν παρατηρώντας τις συμπεριφορές προτύπων, όπως είναι οι γονείς, τα αδέλφια και οι συνομήλικοι. Τα πρότυπα αυτά, ιδίως όταν διαθέτουν κύρος ή αυθεντία, μπορούν να έχουν καθοριστική επιρροή στις στάσεις και τις επιλογές των εφήβων.
Σύμφωνα με τη θεωρία της κοινωνικής μάθησης, οι έφηβοι μαθαίνουν παρατηρώντας τις συμπεριφορές προτύπων, όπως είναι οι γονείς, τα αδέλφια και οι συνομήλικοι. Τα πρότυπα αυτά, ιδίως όταν διαθέτουν κύρος ή αυθεντία, μπορούν να έχουν καθοριστική επιρροή στις στάσεις και τις επιλογές των εφήβων.
