Ενώ ο υπουργός υγείας Άδωνις Γεωργιάδης επιμένει ότι δεν καταρρέει το ΕΣΥ, αλλά «υπερπροβάλλονται οι στραβές», οι καθημερινές καταγγελίες πολιτών και εργαζόμενων σε δημόσια νοσκομεία, μεταφέρουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Tη ζοφερή κατάσταση που επικρατεί στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, καταγράφει αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Μega, με συγκλονιστικές μαρτυρίες υγειονομικών από διαφορετικά σημεία της Ελλάδας.
Μεγαλώνει η «μαύρη τρύπα» στο Εθνικό Σύστημα Υγείας
Τα στοιχεία μιλάνε από μόνα τους: Ο αριθμός των μόνιμων εργαζομένων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας το 2013 ήταν 93.580. Το Μάιο του 2024, που είναι η τελευταία καταγραφή μόνιμων εργαζομένων στην υγεία, είναι 70.096. Δηλαδή μέσα σε 11 χρόνια έχει μειωθεί ο αριθμός των μόνιμων εργαζομένων στην υγεία κατά 23.000.
Η «μαύρη τρύπα» του συστήματος υγείας δεν μπαλώνεται με εφήμερες λύσεις. Αντίθετα, ολοένα μεγαλώνει, «καταπίνοντας» τους εργαζόμενους, και τους εξωθεί ακόμα και να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό, προς αναζήτηση καλύτερων συνθηκών.
Ιατρικό brain drain
Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των Ελλήνων γιατρών που έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό, εκτιμήσεις από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών ανεβάζουν τον αριθμό τους μεταξύ 18.000-20.000 κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ενδεικτικό για το μέγεθος του ιατρικού brain drain, είναι το γεγονός ότι το 65%-70% των αποφοίτων της Ιατρικής Σχολής ζητούν μεταφρασμένα τα πτυχία τους για το εξωτερικό. Για παράδειγμα επί 1.675 πτυχιούχων, την πενταετία 2018-2023, περίπου 1.100 σχεδιάζουν να συνεχίσουν την σταδιοδρομία τους εκτός Ελλάδος.
Αντίστοιχα, σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ για την υγεινομική μετανάστευση, ο αριθμός των εκπαιδευμένων στην Ελλάδα ιατρών με δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματος σε χώρες του εξωτερικού (foreign stock of doctors trained in Greece) αυξήθηκε κατά 85,6% κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Από τα μικρότερα ποσοστά γιατρών στην ΕΕ
Σύμφωνα με έρευνα της Eurostat, η Ελλάδα είναι στην 20 θέση, από τις 27 της ΕΕ στην παραγωγή αποφοίτων ιατρικών σχολών. Συγκεκριμένα αποφοιτούν 13,27 γιατροί ανά 100.000 κατοίκους, ενώ για παράδειγμα από τη Βουλγαρία αποφοιτούν 29,5 γιατροί ανά 100.000 κατοίκοκυς.
Χαμηλότερα από τη χώρα μας είναι η Σλοβενία (11,4 ανά 100.000 κατοίκους), η Εσθονία (12,2) και η Γερμανία (12,4).
Ειδικά στη Γερμανία, ακριβώς επειδή τα κενά στο σύστημα υγείας καλύπτονται με προσωπικό από τρίτες χώρες, εργάζονται σχεδόν 3.000 Έλληνες γιατροί. Με βάστη τα στοιχεία του Γερμανικού Ιατρικού Συλλόγου οι Έλληνες είναι η τρίτη πολυπληθέστερη ομάδα γιατρών από το εξωτερικό, μετά τους Σύριους, τους Ρουμάνους και τους Αυστριακούς.
Εξουθενωμένοι γιατροί
Υγειονομικοί από νοσοκομεία της περιφέρειας περιγράφουν ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας αφημένο στην τύχη του: γιατροί εξουθενωμένοι, αμοιβές εξευτελιστικές, πολίτες που τρέχουν από νοσοκομείο σε νοσοκομείο για να βρουν τον κατάλληλο γιατρό, χωρίς πάντα να τα καταφέρνουν.
Σημάδια διάλυσης και σταδιακής κατάρρευσης καταγγέλλουν γιατροί και νοσηλευτές εξαιτίας των σημαντικών ελλείψεων σε ιατρικό προσωπικό. Την ίδια στιγμή οι νέοι επιστήμονες δεν πλησιάζουν την… πόρτα των δημόσιων νοσοκομείων λόγω απάνθρωπων συνθηκών εργασίας και χαμηλών μισθών.
Στην έρευνα του MEGA φαίνεται πως από την μια άκρη της χώρας έως την άλλη οι γιατροί είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν εξαντλητικά για να καλύπτουν κενά του συστήματος.
Δραματικές ελλείψεις
«Τον Αύγουστο έχουμε 15 μέρες χωρίς να εφημερεύει ακτινολόγος. Οχτώ μέρες χωρίς να εφημερεύει καρδιολόγος, εφτά μέρες χωρίς να εφημερεύει αναισθησιολόγος και 10 μέρες χωρίς να εφημερεύει γενικός χειρουργός», είπε ο Γιώργος Μανουσάκης, Πρόεδρος ιατρών νοσοκομείου Άγιος Νικόλαος Κρήτης.
«Δυστυχώς στο νοσηλευτικό και παραϊατρικό οι ελλείψεις ξεπερνούν το 50%. Για να καταλάβετε αυτό το καλοκαίρι οι εργαζόμενοι στην νοσηλευτική και στο παραϊατρικό προσωπικό κάνουν χρήση αδειών του 2022. Λειτουργούν από τις δώδεκα κλίνες της ΜΕΘ οι εννέα κι αυτές με υπερβάλλοντα εαυτό. Για την απόλυτη ξεφτίλα οι αμοιβές ένας νεοδιοριζόμενός δεν θα πάρει παραπάνω από 800€, ο μισθός του πρέπει να είναι και κάτω από το μισθό του ανειδίκευτου εργάτη», είπε η Κατερίνα Πετράκη, Πρόεδρος εργαζομένων νοσοκομείου Καβάλας.
«Η περιφερειακή ενότητα Δράμας, όλος ο νομός δεν έχει σε καμία δημόσια δομή, δερματολόγο, ενδοκρινολόγο και γαστρεντερολόγο. Τώρα με την παραίτηση της συγκεκριμένης γιατρού θα μείνουμε με μία παθολόγο. Τα τελευταία 3-4 χρόνια όμως είναι πιο έντονο. Δεν έχουμε πλέον ούτε ειδικευόμενους γιατρούς. Δεν επιθυμούν να εργαστούν στο δικό μας νοσοκομείο και αυτό προκύπτει γιατί δεν υπάρχουν και γιατροί», είπε ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, Πρόεδρος εργαζομένων νοσοκομείου Δράμας.