Ελάχιστες είναι οι παρεμβάσεις που αποδεδειγμένα μειώνουν το κόστος της περίθαλψης. Ανισότητες υγείας που θα μπορούσαν να αποφευχθούν και σχετίζονται με το εισόδημα, τον ρατσισμό και άλλους κοινωνικούς παράγοντες, όσο παραμένουν, οδηγούν σε κακή έκβαση της υγείας ατόμων σε αδυναμία.
Αυτές οι ανισότητες μπορούν να μειωθούν, διασφαλίζοντας καλύτερη πρόσβαση σε βασικές ανάγκες περίθαλψης, καθώς και πρόληψης.
Πρόκειται για έναν πενταπλό στόχο που περιλαμβάνει: μείωση του κόστους, καλύτερη έκβαση στο πρόβλημα υγείας, βελτίωση της περίθαλψης των ασθενών και της απασχόλησης των κλινικών γιατρών και προώθηση της ισότητας στην υγεία.
Η μη συμμόρφωση ασθενών στη φαρμακευτική αγωγή, λόγω κόστους, είναι πιο διαδεδομένη σε άτομα με χαμηλά εισοδήματα και σχετίζεται με κακή έκβαση της ασθένειας.
Πρόσφατη έρευνα εξέτασε την επίπτωση της δωρεάν χορήγησης 128 βασικών φαρμάκων σε άτομα που λόγω κόστους δεν ακολουθούν την φαρμακευτική τους αγωγή όπως ακριβώς συνέστησε ο θεράπων γιατρός τους. Τα άτομα αυτά ζούσαν στο Οντάριο του Καναδά, όπου οι υπηρεσίες υγείας (επισκέψεις σε γιατρούς και νοσοκομείο) χρηματοδοτούνται πλήρως από το Δημόσιο, όχι όμως και τα συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Για περισσότερους από 24 μήνες, η έρευνα CLEAN Meds έδειξε ότι η δωρεάν χορήγηση φαρμάκων βελτίωσε την τήρηση της αγωγής και μείωσε το συνολικό κόστος περίθαλψης. Συγκεκριμένα πέτυχε μείωση της συστολικής πίεσης μετά από 12 μήνες. Όμως στους 24 μήνες δεν μείωσε σημαντικά τα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στους διαβητικούς, ούτε τα επίπεδα της LDL χοληστερίνης ή της αρτηριακής πίεσης.
Σε μια δευτερεύουσα ανάλυση της μελέτης CLEAN Meds – που δημοσιεύθηκε στο JAMA – παρατέθηκαν τα αποτελέσματα 36 μηνών από τη δωρεάν χορήγηση φαρμάκων σχετικά με το κόστος περίθαλψης και τη συμμόρφωση των ασθενών στην αγωγή τους και διαπιστώθηκε ότι η δωρεάν χορήγηση φαρμάκων πέτυχε σαφή μείωση στις συνολικές δαπάνες υγείας, εξαιτίας της καλύτερης συμμόρφωσης των ασθενών που οδήγησε σε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Συνολικά μετείχαν 786 ασθενείς μέσης ηλικίας 51 ετών και χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η πρώτη περιέλαβε 382 ασθενείς όπου έπαιρναν τα φάρμακά τους εντελώς δωρεάν και η δεύτερη ομάδα με 365 ασθενείς παρέμεινε στο καθεστώς συνήθους πρόσβασης. Υπήρξαν 8 θάνατοι (2,1%) στην ομάδα δωρεάν χορήγησης φαρμάκων και 14 θάνατοι (3,8%) στην ομάδα συνήθους πρόσβασης.
Η εξάλειψη της απ΄ ευθείας πληρωμής για τα φάρμακα σχετίστηκε με χαμηλότερη μέση συνολική δαπάνη περίθαλψης που έφτασε τα 1641 δολ. για 3 χρόνια με ελάχιστη δαπάνη τα 454 δολ. και μέγιστη τα 2792 δολ..
Η δωρεάν χορήγηση συνδέθηκε με λιγότερους συμμετέχοντες ασθενείς οι οποίοι χρειάστηκαν πολύ ακριβή περίθαλψη.
Το μεγαλύτερο κόστος περίθαλψης αφορούσε νοσηλείες και στις δύο ομάδες.
Ωστόσο, μεταξύ των δύο ομάδων ασθενών -δωρεάν και μη χορήγησης φαρμάκων – δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά στον αριθμό των νοσηλειών, στο ποσοστό νοσηλείας τουλάχιστον μία φορά, στη μείωση στις επισκέψεις σε γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης, στις επισκέψεις σε εξειδικευμένους γιατρούς και στις επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών.
Ένας σχετικά μικρός αριθμός συμμετεχόντων, 10 ασθενείς στην ομάδα δωρεάν χορήγησης ή το 2,6% των συμμετεχόντων στη μελέτη και 17 ασθενείς στην ομάδα συνήθους πρόσβασης ή το 4,6% των συμμετεχόντων χρειάστηκαν υπηρεσίες υγείας αξίας πάνω από 60.000.
Το μέσο συνολικό κόστος ήταν 4.465 δολ. (από 944 – 9874 δολ.) σημαντικά χαμηλότερο στη διάρκεια των τριών ετών ή κατά 1488 δολ. (από 315 – 3291 δολ.) χαμηλότερο ετησίως.
