Πολλοί μισθωτές που αδυνατούν να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία, λόγω των υψηλών τιμών πώλησης και των περιοριστικών όρων δανειοδότησης, ανταγωνίζονται τους φοιτητές για την ίδια περιορισμένη προσφορά.
Το πρόβλημα της εύρεσης προσιτής φοιτητικής στέγης αποτελεί ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν αυτήν την περίοδο χιλιάδες οικογένειες, με την εικόνα να παραμένει ζοφερή. Για ακόμη μία χρονιά, οι αυξήσεις στα ενοίκια συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, πλήττοντας κυρίως τις μικρές κατοικίες έως 60 τ.μ., οι οποίες αποτελούν την κύρια επιλογή των φοιτητών. Η κρίση, που παλαιότερα περιοριζόταν στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη, έχει πλέον επεκταθεί και σε άλλες μεγάλες φοιτητουπόλεις, όπως η Πάτρα και το Ηράκλειο, όπου οι τιμές έχουν εκτοξευθεί την τελευταία δεκαετία.
Η αυξημένη ζήτηση για στέγη δεν προέρχεται μόνο από τον φοιτητικό πληθυσμό. Πολλοί μισθωτές που αδυνατούν να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία, λόγω των υψηλών τιμών πώλησης και των περιοριστικών όρων δανειοδότησης, ανταγωνίζονται τους φοιτητές για την ίδια περιορισμένη προσφορά. Η έλλειψη επενδύσεων σε δημόσιες φοιτητικές εστίες επί δεκαετίες έχει αφήσει το πρόβλημα να διογκωθεί, με αποτέλεσμα οι οικογένειες να καλούνται να καλύψουν εξ ολοκλήρου το κόστος στέγασης των παιδιών τους. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι δεν διαφαίνεται άμεση βελτίωση, αφήνοντας χιλιάδες σπουδαστές και γονείς να αναζητούν λύσεις υπό ασφυκτικές χρονικές πιέσεις κάθε Σεπτέμβριο.
Στην περιοχή του Ζωγράφου, οι τιμές ενοικίασης φοιτητικών διαμερισμάτων έχουν αυξηθεί κατά 150% από το 2016. Σήμερα, ένα διαμέρισμα 40 τ.μ. κοστίζει κατά μέσο όρο πάνω από 515 ευρώ, όταν πριν από δέκα χρόνια κυμαινόταν στα 206-226 ευρώ. Μόνο τον τελευταίο χρόνο η αύξηση έφτασε το 15,6%, ανεβάζοντας τη μέση τιμή στα 12,36 ευρώ/τ.μ., έναντι 4,8-4,9 ευρώ/τ.μ. την περίοδο 2016-2018. Στην Πάτρα, η δεκαετής άνοδος φτάνει το 131%, με το μέσο ενοίκιο στα 10,815 ευρώ/τ.μ., ενώ στη Θεσσαλονίκη οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 111%, με μέση τιμή 10,403 ευρώ/τ.μ. Πανελλαδικά, το φετινό κόστος φοιτητικής στέγης είναι 10,3% υψηλότερο από πέρυσι και συνολικά 113% μεγαλύτερο σε σχέση με το 2016.
Η εικόνα γίνεται ακόμη πιο ανησυχητική όταν εξετάζονται οι δημόσιες υποδομές. Σε σύνολο 483.438 ενεργών φοιτητών το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, μόλις το 0,78% –περίπου 3.629 άτομα– είχε πρόσβαση σε κάποια δημόσια εστία. Οι περισσότερες εγκαταστάσεις είναι παλαιές, κακοσυντηρημένες ή πλήρως εγκαταλελειμμένες, ενώ το πρόβλημα αναμένεται να ενταθεί την επόμενη χρονιά, καθώς υπολογίζεται ότι θα προστεθούν σχεδόν 70.852 νέοι σπουδαστές στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ της χώρας.
Παράλληλα, η προσφορά φοιτητικών κατοικιών μειώνεται συστηματικά. Ένα σημαντικό ποσοστό των διαθέσιμων διαμερισμάτων, που εκτιμάται μεταξύ 15% και 25%, έχει στραφεί οριστικά στη βραχυχρόνια μίσθωση.
Στον Ζωγράφο, τα ακίνητα που διατίθενται μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb αυξήθηκαν κατά 20% σε σχέση με πέρυσι και κατά 33% σε σχέση με το 2023. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι φοιτητές στρέφονται είτε σε παλαιότερα και φθηνότερα διαμερίσματα, είτε επιλέγουν τη συγκατοίκηση, προκειμένου να μειώσουν το ολοένα και αυξανόμενο οικονομικό βάρος που συνεπάγεται η στέγασή τους.
