Μέτρα που θα μειώσουν τουλάχιστον στο μισό τον ρυθμό με τον οποίο αυξάνεται η φαρμακευτική δαπάνη, προτίθεται να πάρει το υπουργείο Υγείας ως το τέλος της χρονιάς, στην προσπάθεια να μην υπάρχουν ελλείψεις φαρμάκων κατά το δυνατόν.
Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, ο ρυθμός αύξησης της δαπάνης για φάρμακα έφτανε το 14,9%, με τα μέτρα που εφαρμόστηκαν ο ρυθμός μειώθηκε στο 9,6% το πρώτο πεντάμηνο του έτους, ενώ ελπίζεται ότι η συνέχιση της εφαρμογής των μέτρων θα περιορίσει το ρυθμό ανόδου των δαπανών μας για φάρμακα στο 7%.
Σημαντικό ρόλο στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης αναμένεται να παίξει η δυνατότητα πρόσβασης των φαρμακευτικών εταιρειών στα στοιχεία πωλήσεων φαρμάκων που καταγράφονται στην πλατφόρμα του ΕΟΠΥΥ, σε επίπεδο φαρμακευτικής κατηγορίας βάσει ένδειξης (κατηγορία ATC4 – εντάσσονται όλες οι δραστικές ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μία συγκεκριμένη πάθηση).
Χωρίς μέτρα, σε λίγο καιρό δεν θα βρίσκει κανένας το φάρμακό του, διότι δεν αντέχει ο προϋπολογισμός
Τα δεδομένα αυτά συζητήθηκαν μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, των διοικήσεων του ΕΟΠΥΥ και ΕΟΦ και των εκπροσώπων της φαρμακοβιομηχανίας, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Υγείας, το μεσημέρι της Πέμπτης 27 Ιουνίου.
Κατά τη συνάντηση, ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε ότι η πρόσβαση μπορεί να δοθεί στις φαρμακευτικές από αύριο, δίνοντας πρόσβαση πλέον σε λεπτομερέστερα στοιχεία πωλήσεων, όχι όμως σε κατηγορίες όπου υπάρχουν μοναδικά σκευάσματα (ATC5), για λόγους ανταγωνισμού.
Ο υπουργός, αναφερόμενος στα μέτρα που λαμβάνονται από την αρχή της χρονιάς, δήλωσε πως έχει επιτευχθεί πολύ μεγάλη πρόοδος. «Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η κατάσταση με τις ελλείψεις στα φάρμακα από εδώ και μπρος θα βελτιώνεται διαρκώς. Στόχος του Υπουργείου Υγείας είναι ο εξής: ο κάθε ασθενής στην Ελλάδα να βρίσκει το φάρμακό του. Εάν δεν πάρουμε όλα αυτά τα μέτρα τα οποία παίρνουμε, σε λίγο καιρό δεν θα βρίσκει κανένας το φάρμακό του, διότι δεν αντέχει ο προϋπολογισμός. Με τα μέτρα που λαμβάνουμε και αυτό αναγνωρίζεται πλέον από όλους, θα εξασφαλίσουμε σε μακροχρόνια βάση ο κάθε ασθενής να μπορεί να βρει το φάρμακο που χρειάζεται», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Στη συνάντηση μετείχαν ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, η αναπληρώτρια υπουργός Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο υφυπουργός Μάριος Θεμιστοκλέους, ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού Άρης Αγγελής και η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη, καθώς επίσης και ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) Θεόδωρος Τρύφων, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) Ολύμπιος Παπαδημητρίου, η Πρόεδρος Δ.Σ. του PhARMA Innovation Forum Greece (PIF) Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη και ο Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ) Γιώργος Παπάζογλου.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος δήλωσε ότι «Για την κυβέρνησή μας η εμπέδωση όρων διαφάνειας, προβλεψιμότητας και δικαιοσύνης στη φαρμακευτική πολιτική και δαπάνη της χώρας μας αποτελεί βασική προτεραιότητα. Η πολιτική που υλοποιούμε υπακούει σε μια βασική αρχή υπέρ των ασφαλισμένων: θέλουμε να έχουμε το κατάλληλο φάρμακο για κάθε ασθένεια στην καλύτερη τιμή, με όρους ανταγωνισμού και υγιούς ανάπτυξης των ελληνικών και ξένων φαρμακοβιομηχανιών. Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζουν συγχαρητήρια στην ηγεσία του Υπ. Υγείας και τον Άδωνι Γεωργιάδη για την υλοποίηση ενός διαχρονικού αιτήματος με την παράδοση της νέας ψηφιακής πλατφόρμας του ΕΟΠΥΥ σε συνεργασία με όλες τις φαρμακευτικές ενώσεις ώστε να μπορούμε να παρακολουθούμε σχεδόν real time τη συνταγογράφηση ανά φάρμακο και εταιρία και κατ’ επέκταση τη διακύμανση των επιστροφών του claw back προς το ελληνικό δημόσιο. Η πλατφόρμα αυτή προσφέρει διαφάνεια και προβλεψιμότητα και μπορεί να εγγυηθεί μια πιο εύρυθμη λειτουργία της αγοράς φαρμάκων προς όφελος των πολιτών και έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά άλλα ψηφιακά εργαλεία που βελτιώνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω της ανάλυσης των πραγματικών και αντικειμενικών δεδομένων της αγοράς».
Η φαρμακοβιομηχανία
Ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Θεόδωρος Τρύφων χαρακτήρισε: «πάρα πολύ θετικό να γίνονται συναντήσεις με διαφάνεια, να μπαίνουν τα δεδομένα. Εμείς αυτό το οποίο ζητούμε σαν ένας κλάδος ο οποίος έχει χιλιάδες θέσεις εργασίας, καλύπτει πάνω από το 60% των Ελλήνων ασφαλισμένων με χαμηλά ποιοτικά φάρμακα, να υπάρχει μια προβλεψιμότητα. Συζητάμε λοιπόν με το Υπουργείο τη δυνατότητα μια τριετούς προγραμματικής συμφωνίας έτσι ώστε να ξέρουμε με ποια δεδομένα θα μπορούμε να καλύπτουμε με εγχώρια παραγόμενα φάρμακα τον Έλληνα πολίτη. Στα πλαίσια αυτά είναι ξεκάθαρο ότι πολύ μεγάλες επιστροφές ειδικά στα παλιά φάρμακα πρέπει να εξορθολογιστούν έτσι ώστε να μπορούμε να συνεχίζουμε και τις επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας και κυρίως την κάλυψη των Ελλήνων».
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Ολύμπιος Παπαδημητρίου έκανε λόγο για :«παραγωγική συνάντηση στο Υπουργείο Υγείας με το επιτελείο του Υπουργείου και με άλλους θεσμικούς φορείς από το χώρο της υγείας. Ουσιαστικά αφενός ανακοινώθηκαν μέτρα που προσβλέπουν στον έλεγχο της ζήτησης και στην «χαλιναγώγησή» της, αφετέρου δόθηκε η εικόνα σε όλους μας ότι υπάρχει σαφής επιδίωξη για περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά στην ενημέρωση του κλάδου για την εξέλιξη της πορείας της δαπάνης. Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά και είναι κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ζητούμενο είναι να συνοδευτούν και από αντίστοιχα αποτελέσματα, τα οποία όμως φαντάζομαι ότι θα έχουμε στη διάθεσή μας αργότερα στη διάρκεια της χρονιάς, γιατί τώρα είναι ακόμα σχετικά νωρίς».
Η Πρόεδρος Δ.Σ. του PhARMA Innovation Forum Greece (PIF) Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη δήλωσε ότι:«Ως PIF, κάθε προσπάθεια του Υπουργείου και για εξορθολογισμό της δαπάνης και για να βρεθούν λύσεις χρηματοδότησης της φαρμακευτικής καινοτομίας θα μας βρίσκει πάντα σύμφωνους όπως και επίσης η πρόθεση, και το είδαμε και σήμερα, να μοιραζόμαστε και να αναλύουμε μαζί τα δεδομένα της φαρμακευτικής αγοράς. Ωστόσο, παραμένουμε σταθεροί στην πεποίθησή μας, την οποία την έχουμε συζητήσει και συμφωνήσει με τον Υπουργό Υγείας, να μπούμε σε ένα σύμφωνο συνεργασίας με τριετή ορίζοντα ώστε να μην μένουμε σε αποσπασματικές λύσεις, μέτρα τα οποία θα έχουν έναν βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά να δούμε μαζί και τις ευκαιρίες ανάπτυξης και τη βιωσιμότητα της φαρμακευτικής καινοτομίας».
Ο Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ) Γιώργος Παπάζογλου ανέφερε πως: «Στη σημερινή συνάντηση, ο υπουργός Υγείας κ. Άδωνις Γεωργιάδης, μας ενημέρωσε για την εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης, αλλά και για τις ενέργειες που σκοπεύει να κάνει το 2025 για τον περαιτέρω έλεγχο της. Ευχαριστούμε θερμά τον Υπουργό και παραμένουμε πάντα αρωγοί στο έργο».
Τα μέτρα
Σύμφωνα με τον υπουργό, στα μέτρα περιστολής της φαρμακευτικής δαπάνης, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:
- η κατάργηση της εξίσωσης λιανικής με την τιμή αποζημίωσης σε γενόσημα φάρμακα, με μέγιστη επιβάρυνση των ασθενών τα 3 ευρώ,
- η μεταπήδηση φαρμάκων από την θετική λίστα στην αρνητική και η δυνατότητα αύξησης της τιμής τους,
- ο έλεγχος χορήγησης φαρμάκων για σοβαρές παθήσεις εκτός ενδείξεων,
- η αναμόρφωση του πλαισίου ποινών για φάρμακα και διαγνωστικά, καθώς και για εξετάσεις,
- η παρακολούθηση της επάρκειας των φαρμάκων,
- η παρακολούθηση των αντιβιοτικών,
- οι περιορισμοί στη συνταγογράφηση ειδικών φαρμάκων, αλλά και ο προγραμματισμός για εμβόλια, ναρκωτικά και φάρμακα άνοιας,
- ο έλεγχος της αντιδιαβητικής αγωγής, βιταμινών και ιχνοστοιχείων,
- ο έλεγχος της υπέρβασης της δαπάνης,
- ο καταλογισμός ζημίας κλπ.
Το clawback
Στη διάρκεια της συνάντησης το υπουργείο δεν έδωσε στοιχεία για τη φαρμακευτική δαπάνη και την υπέρβαση του 2023, κάτι που αναμενόταν από τη φαρμακοβιομηχανία, προκειμένου να προσδιοριστούν τα clawback για τη χρονιά που έκλεισε.